از سنایی شاعر دوران ساز و پرآوازه قرن ششم علاوه بر اشعار او آثاری به نثر باقی مانده که محدود به چند نامه است و استاد نذیر احمد آنها را جمع آوری کرده و نام مکاتیب سنایی را بر آنها گذاشته است.نگارنده در این مقاله به تحلیل ساختار و سبک این مکاتیب پرداخته و اهمیت آن را در سیر تکاملی نثر فارسی نشان داده است. نتیجه تحقیق نشان می دهد که نثر این کتاب بینابین و در واقع نمونه ای است از نثر منشآت و ترسّل...

از سنایی شاعر دوران ساز و پرآوازه قرن ششم علاوه بر اشعار او آثاری به نثر باقی مانده که محدود به چند نامه است و استاد نذیر احمد آنها را جمع‌آوری کرده و نام مکاتیب سنایی را بر آنها گذاشته است.نگارنده در این مقاله به تحلیل ساختار و سبک این مکاتیب پرداخته و اهمیت آن را در سیر تکاملی نثر فارسی نشان داده است. نتیجه تحقیق نشان می‌دهد که نثر این کتاب بینابین و در واقع نمونه‌ای است از نثر منشآت و ترسّلات...

سنایی، در زمینه استفاده از اصطلاحات، مفاهیم و مضامین عرفانی در زبان و ادبیّات فارسی پیشرو است. در این پژوهش، کتاب مکاتیب سنایی که در بردارنده نامههای شخصی وی به پادشاهان، وزرا، امرا و دوستانش است، مورد بررسی قرار گرفتهاند تا شیوه ورود این مفاهیم و مضامین به آثار ارزشمند دیگری چون حدیقه و دیوان سنایی، درک شود. روش پژوهش، از نوع کتاب-خانهای- اسنادی و بر پایه نسخهای میباشد که احمد نذیر آن را تصحیح ...

مکتوبات عرفانی از ارزشمندترین نمونه‌های مکاتیب غیر رسمی به شمار می‌روند. ذوق سرشار، ذهن خلّاق و قلم پُرْراز عرفا، این نامه‌ها را از منشآت کاتبان درباری که به فنّ ترسّل، نیک‌ آگاه بوده‌اند، ممتاز ساخته است. با مطالعة این متون، ساختاری قاعده‌مند و منسجم در نگارش نامه‌ها به چشم می‌خورد. نگارندگان این پژوهش با بهره‌گیری از روش توصیفی ـ تحلیلی کوشیده‌اند، مکتوبات غزّالی، سنایی، مولانا و عین‌القضات را از ل...

اقتباس و استفاده از آیات وحی و احادیث نبوی در متون نثر فارسی و عربی بعد از اسلام امری رایج بود که به اقتضای معنی یا برای آرایش و زینت کلام به روش های مختلف به کار می رفت. این کاربرد در انواع متون نثر فارسی اعم از عرفانی، مکاتیب، قصص و تواریخ و ... کم و بیش رایج بود. مکاتیب سنایی از جمله متون نثر فنی در قرن ششم است که در آن، آیات و احادیث، به وفور و برای اغراض مختلف و به شیوه های متعدد با رعایت ...

در گذشته دانش طب از متفرّعات علم حکمت به شمار می رفت و کسانی که به تحصیل علم حکمت می پرداختند از آموختن علم طب گریزی نداشتند، بر همه ی طالبان علم لازم بود به صورت کلّی با آن آشنایی پیدا کنند و شاعران هم به نحوی از انحا از این علم بهره می گرفتند و از آن به گونه ی تمثیل، تشبیه، استعاره و کنایه جهت پربارتر کردن کلام استفاده می کردند. گاهی انعکاس این معلومات در شعر جهت فخرفروشی و نشان دادن توانایی ها...

سنایی، شاعر سده ششم هجری قمری، پیشرو شعر عرفانی و اندرزی در ایران است و اولین شاعری است که اصطلاحات عرفانی را در شعر به کار گرفت . از سویی عرفان و تصوف در این قرن گسترش پیدا نمود و شعر رفته رفته از دربار رخت بربست و به میان مردم، جایگاه اصلی خویش ، رجعت نمود. آثار سنایی گنجینه ای پربار از فرهنگ مردم زمان خود به شمار می رود و بازنمای جنبه های مختلف زندگی مردم است . پایان نامه حاضر در یک پیش گفتا...

اسلام دینی فراگیر و جهان شمول است و از همان آغاز ظهور, خود را در حصارهای تنگ نژادی و قبیله ای محدود نساخت از همین روی پیامبر اسلام(ص) در سال ششم هجری در راستای رسالت جهانی خویش, با ارسال نامه هایی به سران ممالک هم جوار حجاز, ایشان را به اسلام فراخواند. طبری مورخ معروف در کتاب خود متن سه نامه از نامه های پیامبر(ص) به نجاشی ـ حاکم حبشه ـ, خسرو پرویز ـ شاهنشاه ایران ـ و هرقل ـ امپراتور روم شرقی ـ ...

پرسش اصلی مقاله، چنان که از عنوان آن هم بر می آید، مخاطب شناسی سنایی در آثار منثور قرن ششم تا دهم هجری است. برای یافتن پاسخ، ابتدا آثار منثوری را که از اشعار سنایی استفاده کرده بودند، شناسایی کردیم. پس از استخراج ابیات و مطابقت آن ها با آثار سنایی، منابع مذکور بر اساس موضوع در هشت گروه طبقه بندی شدند: آثار تاریخی، عرفانی، تفسیری، زندگی نامه ای، اخلاقی، فنی ـ ادبی، روایی ـ داستانی و ترسّلی. سپس ب...

این پایان نامه به بازخوانی مجموعه مکاتیب امیرنظام که شامل 252 نامه و یک صورت تلگراف می باشد پرداخته است .