موشحات اندلس، از لحاظ ساختار، پدیده ی نوظهوری بود که نیازهای موسیقی، پیشرفت عقلانی مردم عرب، آمیزش آنها با مردم اسپانیا، زمینه های پیدایش آن را فراهم کردند. موشح سرایی در اواخر قرن سوم هجری آغاز و با وقفه صدساله، دوباره از سر گرفته شد. از این زمان تا اواخر قرن نهم، شاعرانی چند، به طور جدّی، به سرودن این نوع شعر پرداختند؛ در این میان موشح سرایانی چون عباده بن ماء السماء، عباده القزاز، ابن بقی، اع...

هدف این مقاله، پژوهش درباره شعر رثای امام حسین (ع)  و ویژگی‌های آن در دوره ‌اندلس می­باشد. در این پژوهش با روش ارائه شواهد شعری مختلف از شاعران رثای عاشورا در ‌اندلس، به بررسی و تحلیل این اشعار می­پردازیم. شعر رثای امام در ‌اندلس، نمایانگر عشق و دوستی مردم آن دیار مخصوصاً شاعران و ادیبان آن به خاندان اهل بیت است. ساختارها و مضامین این اشعار جنبه تقلید و اقتباس از شاعران مشرق زمین را دارد؛ ولی شا...

هدف این مقاله، پژوهش درباره شعر رثای امام حسین (ع)  و ویژگی های آن در دوره اندلس می­باشد. در این پژوهش با روش ارائه شواهد شعری مختلف از شاعران رثای عاشورا در اندلس، به بررسی و تحلیل این اشعار می­پردازیم. شعر رثای امام در اندلس، نمایانگر عشق و دوستی مردم آن دیار مخصوصاً شاعران و ادیبان آن به خاندان اهل بیت است. ساختارها و مضامین این اشعار جنبه تقلید و اقتباس از شاعران مشرق زمین را دارد؛ ولی شاعرا...

ادبیات عربی با سابقه درخشان و کهن خود نماد فرهنگ عظیمی است که در تعامل با سایر ملل، بر آن ها تأثیر گذاشته و از آن ها تأثیر پذیرفته است. شعر عربی با تأثیرپذیری از غرب و بر اساس سنت تطور، فراز و نشیب های زیادی به خود دید و مراحل مختلفی را طی نمود. این امر باعث خروج از سبک سنتی سرودن شعر و طغیان علیه دو عنصر اساسی شعر کلاسیک یعنی وزن و قافیه شد. قصیده عروضی خلیل پس از طی مسیری طولانی به شعر نو متص...

دکتر شوقی ضیف، ادیب مصری، از نویسندگان بزرگ معاصر است. او تألیفات بسیاری دارد که مشهورترین تألیف او، در زمینه ی تاریخ ادبیات عرب، در چندین جلد است. جلد پنجم آن به عصر دولت ها و امارت ها در شبه جزیره ی عربستان ، عراق و ایران، از سال 334 ق تا ابتدای دوره ی معاصر، اختصاص دارد. پایان نامه ی حاضر، ترجمه ی بخش ویژه ی عراق از صفحه ی 231تا 381 است. او در فصل اوّل این بخش، اوضاع سیاسی، اجتماعی و دولت های...

آثار پدیدآمده دربارة ادبیات اندلس دو گونه‌‌‌اند: گونة نخست اطلاعات کلی دارد و از بدو ورود اموی‌‌‌ها به سرزمین اندلس تا انقراض حکومت اسلامی در آن دیار را شامل می‌‌‌شود که به اوضاع سیاسی، اجتماعی، اقتصادی، و ادبی اعم از شعر، نثر، و فنون جدید مانند موشح و زجل می‌‌‌پردازد. گونة دوم به‌صورت تخصصی به موضوع نگاه می‌کند؛ مثلاً به شعر یا نثر اندلسی در یک دورة خاص می‌‌‌پردازد. کتاب الشعر الأندلسی فی ع...

دراین کتاب، نخست اوضاع سیاسی، تاریخی عراق مورد بررسی قرار گرفته و در باره حکومتها و دولتهایی که دراین سرزمین به حکومت رسیده اند، بحث شده و مطالبی در باره جامعه عراق که متشکل از سه طبقه اشراف ، متوسط و فقیر بود، آورده شده و همچنین مسائل زیر مورد بررسی قرار گرفته : گسترش مذهب شیعه دوازده امامی ، زهد و تصوف ، جنبش های علمی و ایجاد دانشگاه نظامیه و مستنصریه در بغداد، وفور مدارس، توجه حاکمان و وزرا ...

سید حیدرحلی، شاعر، نویسنده ودانشمند سخنور شیعی مشهور قرن نوزدهم میلادی (سیزدهم هجری قمری) می باشد. شاعرعراقی که مدایح و مرثیه های بی شماری در مورد خاندان نبوت (ع) دارد. مرثیه های وی درسوگ امام حسین (ع) به «حولیات» مشهور است. و زبان زد خاص و عام می باشد. به همین جهت وی را «شاعر الحسین (ع)» می نامند و هم چنان که به «شاعرالمهدویه» نیز معروف است. دیگر اغراض شعریش: حماسه، اخوانیات، موشحات، تقریظ، ...

«محمد الماغوط» از شعرا و نویسندگان معاصر است که از پیشگامان و مبدعان قصیده ی نثر به شمار می رود. ماغوط اهل سوریه است اما بخشی از عمرش را در لبنان سپری نموده و در سال 2006م از دنیا رفته است. اگر چه بیش از نیم قرن از عمر قصیده ی نثر می گذرد اما بحث و مناقشه ی رد و اثبات آن نزد ناقدان و پژوهشگران همچنان ادامه دارد. وزن و قافیه، موسیقی و اصلِ تخیلِ شعری از مهم ترین موضوعاتی هستند که طرفداران و مخالفا...