با آن که در جریان مهاجرت صغری مهم ترین خواسته معترضان عدالتخانه بود اما نه در آن زمان و نه پس از آن مورخان، خاطره نگاران و محققان چندان که باید تأملی در مبانی و ماهیت آن نکرده اند. از این رو، این مقوله همچنان به عنوان یکی از ابهامات تاریخ مشروطه باقی مانده و باعث برداشت ها و قضاوت های مختلفی شده است. چیستی عدالتخانه و ارزیابی دیدگاه های موجود درباره آن، مساله اصلی این مقاله است تا به سهم خود تص...

یکی از مهم‌ترین وقایع سیاسی و اجتماعی تاریخ ایران، انقلاب مشروطه است که با وجود تألیفات فراوان در این زمینه، هنوز مجهولاتی از آن باقی مانده است. یکی از این مجهولات نقش یکی از علمای کرمان به‌نام آیت‌الله میرزا محمدرضا مجتهد است که در طی مهاجرت صغری یکی از خواسته‌های متحصنین، بازگشت ایشان از تبعید بود. در برخی آثار مربوط به مشروطه از او نام برده شده و در مواردی از پیشگامان مشروطه معرفی شده است. ه...

با آن که در جریان مهاجرت صغری مهم‌ترین خواسته معترضان عدالتخانه بود اما نه در آن زمان و نه پس از آن مورخان، خاطره نگاران و محققان چندان که باید تأملی در مبانی و ماهیت آن نکرده اند. از این رو، این مقوله همچنان به عنوان یکی از ابهامات تاریخ مشروطه باقی مانده و باعث برداشت‌ها و قضاوت­های مختلفی شده است. چیستی عدالتخانه و ارزیابی دیدگاه­های موجود درباره آن، مساله اصلی این مقاله است تا به سهم خود تص...

"مختلطات" یکی از مشکل¬ترین و پیچیده¬ترین مباحث منطق قدیم به شمار می¬آید. شاید بتوان عدم رویه واحد و مختصرگویی و ابهام در شرایط انتاج شکل اول مختلطات در خصوص شرط "فعلیت" یا "امکان" صغری را از عوامل دشواری این بحث دانست. البته به تبع آن، اختلاف¬نظر منطق¬دانان در تعیین نتیجه ضروب نیز، عدم نظام¬مندی این مبحث را تشدید می-کند. در این پژوهش آثار منطق¬دانان به¬نام ـ از ابن¬سینا تا عصرحاضرـ در باب مختلط...

این تحقیق در تلاش است تا مسئله "کلما حکم به العقل حکم به الشرع" را اثبات کند. از آن جایی که هر دلیل عقلی از دو مقدمه، یکی صغری و دیگری کبری تشکیل شده است؛در گام نخست مقدمه صغری، یعنی تحسین و تقبیح عقلی اثبات خواهد شد و سپس به مقدمه کبری که تلازم بین حکم عقل و حکم شرع است، خواهیم پرداخت. در نهایت جایگاه عقل در نظام‌ حقوقی اسلام و ایران و مصادیقِ آن مورد بررسی قرارخواهد گرفت. بنابراین، مباحث مطروح...

بحث رهبری شیعه یکی از مسائل بسیار مهمی است که پس از رحلت امام حسن عسکری (ع) در میان شیعیان به صورت یک بحران در آمد ؛ به طوری که در مدت زمانی پس از رحلت ایشان حدود بیست فرقه شکل گرفت . اما در دوران غیبت صغری عده ای از افرادی که در ابتدا و افراد برجسته ائمه عسکریین (ع) بودند ، پس از مدتی فعالیت «مدعی رهبری شیعه » شدند . دغدغه ی اصلی پژوهش این است که سهم پایگاه های انگیزشی سیاسی ، اقتصادی و دینی...

در این مقاله بنیان­های روش­شناختی مکاتب مختلف تحقیق در عملیات سخت، نرم و رهایی­بخش بررسی می‎شود. بدین ­منظور نخست با بررسی دقیق متون تحقیق در عملیات، گزاره­های مربوط به هر مکتب استخراج شد و در مرحلۀ بعد، گزاره­های کلی مکاتب روش‎شناختی به‎عنوان مقدمۀ کبری در قالب یک قیاس حملی شکل اول (حد وسط در صغری محمول و در کبری موضوع) قرار گرفت و گزاره­های استنباطی از متون تحقیق در عملیات به‎عنوان مقدمات صغر...

اصطلاح «امامیه» پیش از غیبت صغری، به بخش مهمی از مسلمانان شیعی  اطلاق می شده است. هرچند اصطلاح رافضه به عنوان اصطلاح رقیب، به اصرار نویسندگان مخالف امامیه، کاربرد بیشتری یافته است. در دوران ائمه(علیهم السلام) واژه امامیه، اصطلاحی عام برای فرقه هایی بود که قائل به نص در امامت بودند، اما همزمان با غیبت صغری و پس از آن، اصطلاح امامیه به طور ویژه به اثنی عشریان اختصاص یافت، در حالی که این سیر مطالع...

در رساله حاضر تحتِ عنوان:«شیوه های مبارزه ائمه اطهار(ع) (تا آغاز غیبت صغری) با غالیان»، تلاش شده است ـ با تقسیم غالیان به دو طیف غالیان جاهل، ساده دل، کج فهم و فریب خورده و غالیان شیاد، فریب کار و دروغ گو ـ شیوه های برخورد امامان(ع) در مبارزه با این گروه منحرف، مورد واکاوی و دقت نظر قرار گیرد. این پژوهش که در شش فصل به نگارش درآمده، علاوه بر شرح و توضیح مسائل کلی مربوط به رساله، همچون: طرح تحق...

یکی از شبهاتی که اهل سنت به ویژه در سال‏های اخیر به صورت گسترده مطرح کرده‏اند، ازدواج خلیفه دوم با امّ‏ کلثوم دختر امیرمؤمنان و فاطمه زهرا علیها السلام است. اهل سنت می‏خواهند با اثبات این ازدواج، رابطه صمیمانه و دوستانه امیرمؤمنان (ع) با خلفاء را ثابت و از سوی دیگر، غصب خلافت، شهادت حضرت صدیقه علیها السلام و... را انکار نمایند. برخی از اندیشه‏وران شیعه اصل وجود دختری به نام امّ‏کلثوم را برای حضرت...