مسمط «یادآر ز شمع مرده یادآر» اثر طبع دهخدا یکی از اشعار مدرن فارسی است که مورد توجه پژوهشگران حوزه ادبیات معاصر واقع شده است. این مقاله بر آن است تا با بهره گیری از رویکرد ترامتنی که از جمله رویکردهای جدید نقد ادبی به شمار می رود، به نقد و خوانش نوینی از مسمط دهخدا بپردازد. پرسش های پژوهش حاضر آن است که چرا این مسمط از اشعار مدرن به شمار آمده است؟ پیوندهای شعر دهخدا با شعر گذشته و حال فارسی چگ...

کهن‌ترین نظریة ادبی بشر نظریة الهامی بوده است. این نظریه در اولین مظاهر خود، در باور انسان عصر اساطیر، الهام را به خدایان و فرشتگان نسبت می‌داد و در جدیدترین مظاهر خود، روان ناخودآگاه انسان را منبع الهام می‌دانست. تاریخ تطوّر بوطیقای الهام، در جهان غرب به چند دوره اصلی تقسیم می‌شود: مدلهای باستانی الهام؛ احیای نظریة یونانی- رومی اصل الهی شعر و جنون الهامی شاعر در عصر رنسانس؛ مدل‌های روشنگری و رم...

شعر در جوهر جاری و جهانی اش حاصل بی خویشی و برخاسته از ناخودآگاه شاعران دانسته شده است. این مسئله را نظامی نیز در ضمن ابیاتش به تصریح و تلویح بیان کرده است. هدف مقالۀ حاضر‏، بررسی موضوع جوهرۀ الهامی بودن یا صناعی بودن شعر از دیدگاه نظامی است. به اعتقاد وی، فرایند آفرینش هنری ـ و از جمله شعر ـ در بین این دو حالت قرار دارد. او بر آن است که شعرِ الهامی خالص و یا صناعیِ خالص وجود ندارد. ترتیب قرار گر...

مسمط «یادآر ز شمع مرده یادآر» اثر طبع دهخدا یکی از اشعار مدرن فارسی است که مورد توجه پژوهشگران حوزه ادبیات معاصر واقع شده است. این مقاله بر آن است تا با بهره‌گیری از رویکرد ترامتنی که از جمله رویکردهای جدید نقد ادبی به شمار می‌رود، به نقد و خوانش نوینی از مسمط دهخدا بپردازد. پرسش‌های پژوهش حاضر آن است که چرا این مسمط از اشعار مدرن به شمار آمده است؟ پیوندهای شعر دهخدا با شعر گذشته و حال فارسی چگ...

در این متن، رمز اینکه قرآن بر شاعر نبودن پیامبر)ص( تأکید می ورزد مورد بررسی قرار گرفته است. نویسنده قصد دارد به این سؤالات پاسخ دهد: 1. چرا قرآن درباره شعر و شاعران نظر خوشی ابراز نداشته است؟ 2. چرا عرب به پیامبر اتهام شاعری می بستند، با اینکه شعر افتخار عرب بود؟ و 3. چرا قرآن به شدت در برابر این اتهام واکنش نشان داد و آن را تکذیب کرد؟ نویسنده پس از اشاره به پاسخهای مفسّران، که به جای خود مفید و...

در این مقاله، ابتدا به نقش ترجمه و ادبیات ترجمه ای در توسعه، رشد و شکوفایی ادبیات ملی و همچنین به دیدگاه های نویسندگان و محققان بزرگ در رابطه با این مسائل اشاره شده است. اکثر نویسندگان روسیه معتقدند که بدون در نظرگرفتن ادبیات ترجمه ای ارائهء تصویری کامل از ادبیات بومی و ملی ممکن نیست، پس از آن، به تأثیر ترجمهء قرآن در مضامین اشعار تأسیا زقرا ن پوشکین اشاره می شود. در مقاله سوره هایی از قرآ...

شعر در جوهر جاری و جهانی‌اش حاصل بی‌‌خویشی و برخاسته از ناخودآگاه شاعران دانسته شده است. این مسئله را نظامی نیز در ضمن ابیاتش به تصریح و تلویح بیان کرده است. هدف مقالۀ حاضر‏، بررسی موضوع جوهرۀ الهامی بودن یا صناعی بودن شعر از دیدگاه نظامی است. به اعتقاد وی، فرایند آفرینش هنری ـ و از جمله شعر ـ در بین این دو حالت قرار دارد. او بر آن است که شعرِ الهامی خالص و یا صناعیِ خالص وجود ندارد. ترتیب قرار گ...

در این مقاله، ابتدا به نقش ترجمه و ادبیات ترجمه ای در توسعه، رشد و شکوفایی ادبیات ملی و همچنین به دیدگاه های نویسندگان و محققان بزرگ در رابطه با این مسائل اشاره شده است. اکثر نویسندگان روسیه معتقدند که بدون در نظرگرفتن ادبیات ترجمه ای ارائهء تصویری کامل از ادبیات بومی و ملی ممکن نیست، پس از آن، به تأثیر ترجمهء قرآن در مضامین اشعار تأسیا زقرا ن پوشکین اشاره می شود. در مقاله سوره هایی از قرآ...

طبیعت طراحی زبردست و مهندسی چیره دست است که هم در انتخاب فرم و شکل های یک جسم (متناسب با نیاز آن) بهترین ها را انتخاب می کند و هم در انتخاب اسکلت و مکانیسمی که به آن جسم ایستایی و دوام ببخشد، ساده ترین، متناسب ترین و مؤثرترین را به کار می گیرد. جالب است که در طبیعت، فرم یک جسم و اجزای برپا دارنده و شکل دهنده آن به صورت متقابل، یکدیگر را تعریف می کنند. بر این اساس در اواخر قرن بیستم نیز، توسعه و...

هر شعری که سروده می شود و از ضمیر شاعر پا به عرصه­ عالم وجود می نهد، انگیزه­ای باعث پدید آمدنش شده است. گاه این انگیزه مشخّص بوده و همان هنگامِ سرودنِ شعر، ظهورش را موجب شده و گاه شاعر، ذهنیّت­هایی از قبل در ضمیر ناخودآگاه خود داشته و پس از چندی، آن ذهنیّت­ها، طبع شاعر را تحت تأثیر قرار داده و باعث به وجود آمدن شعر شده است. در این تحقیق ابتدا، خاستگاه شعر به طور کلّی و ظهور استعداد سرایش شعر در وجود ...