تحلیل مفهوم الزام اخلاقی از مسائل مهم در قلمرو فلسفه اخلاق است. اندیشمندان بسیاری در میان فلاسفه غرب وشرق، درباره تحلیل مفهوم الزام اخلاقی، مباحثی ارزشمند مطرح کرده اند؛ به تحقیق، سه تن از متفکران برجسته شیعی، یعنی مرحوم علامه طباطبائی(نظریه اعتباریات) وآیت الله محمد تقی مصباح یزدی(نظریه ضرورت بالقیاس الی الغیر) و آیت الله محمد صادق لاریجانی (نظریه الزامات نقس الامری ) مباحث دقیقی را در این بار...

«الزام» به معنی آنچه که بجا آوردن و انجام دادنش ضروری، واجب و لازم است و آنچه دلیل انجام کار می باشد، با کلماتی مانند وظیفه، تعهد، مسئولیت مترادف است، و در علومی که هنجارهائی را برای هدایت و راهنمائی کردار انسان فراهم می آورند، از ویژگی های اساسی است. نسبت بین الزام اخلاقی و الزام حقوقی، از جهت قلمرو عموم و خصوص من وجه است. الزام حقوقی به معنای پیروی از احکام و قوانینِ عام و کلی ای است که توسط م...

رابرت مری هیو آدامز، از فیلسوفان معاصر دین معتقد است نظریات قبل از وی در این مورد، که آن ها را نظریات امرالهی اصلاح نشده می نامد، دارای مشکلاتی است. وی چندین مولفه را در رابطه با این نظریه بیان می کند و باور دارد که این مولفه ها موجب اصلاح شدن نظریه ی امر الهی و مبری شدن این نظریه از انتقاداتی است که بر آن وارد شده است. بر همین مبنا نظریه ی خود را در این مورد ، امر الهی اصلاح شده می نامد. از ...

هر یک از ما ( به مفهوم عام و جهانش مول آن ) به جامعه سیاسی خاصی تعلق داریم و طبیعتاً ماهیت جامعه یاد شده که عضو آن هستیم و قوانین ، نهادها و ارز ش های حاکم بر آن و نوع روابط متقابل ما با نهادهـای سیاسی به ویژه دولت، نقشی اساسی در حیات فردی و اجتماعی ما دارد . تعهد و الزام سیاسی ( political obligation ) اصطلاحی است که بیشتر در فلسفه سیاسی بـه کـار مـی رود و بیـانگر پیونـدهای اساسـاً اخلاقی وتعهدات...

دیدگاه های گوناگون و دیدگاه قرآن درباره الزامهای اخلاقی تحلیل وداوری شده است.  نویسنده، پس از طرح چند سؤال در مورد الزام اخلاقی، تأکید بر وجود الزام در اخلاق، اشاره به نماد الزام در قرآن و تعریفهای مختلف این عنوان، تفاوت الزام اخلاقی و سایر الزامها را از منظر قرآن در تفاوت هدف - هدف الزام اخلاقی کمال انسان است ولی هدف در الزامهای دیگر از نسخ مطلوب های مادی است - و نقش اراده و اختیار - نبود گزین...

هر یک از ما ( به مفهوم عام و جهانش مول آن ) به جامعة سیاسی خاصی تعلق داریم و طبیعتاً ماهیت جامعة یاد شده که عضو آن هستیم و قوانین ، نهادها و ارز ش های حاکم بر آن و نوع روابط متقابل ما با نهادهـای سیاسی به ویژه دولت، نقشی اساسی در حیات فردی و اجتماعی ما دارد . تعهد و الزام سیاسی ( Political obligation ) اصطلاحی است که بیشتر در فلسفة سیاسی بـه کـار مـی رود و بیـانگر پیونـدهای اساسـاً اخلاقی وتعهدات...

در این مقاله مفهوم وظیفه در اخلاق کانت را از سه منظر معناشناسی، معرفت شناسی و وجودشناسی مورد بررسی قرار داده ایم. به لحاظ معناشناسی وظیفه عملی است که شخص به انجام آن ملزم می شود. الزام، ضرورت یافتن یک فعل اختیاری تحت دستور عقل است. از منظر معرفت شناختی، عقل منشأ احکام و وظایف اخلاقی است؛ احکام اخلاقی، احکام تألیفی پیشینی هستند و امر مطلق راه تشخیص وظایف اخلاقی خود است. به عقیدۀ کانت، عقل کاشف ا...

یکی از پرسش های بسیار اساسی دربارة شهودگروی اخلاقی مور این است کهگستره و دامنۀ شهودگروی اخلاقی وی تا کجاست. آیا شهودگروی اخلاقی ویصرفاً ناظر به مفاه یم اخلاقی ارزش ی و احکام یا قضا یای اخلاق ی مشتمل برآنهاست یا ا ینکه به مفاه یم اخلاقی ناظر به الزام و تکلیف و احکام یا قضا یایاخلاقی مشتمل بر ا ین مفاه یم ن یز مربوط می شود؟ در ای ن مقاله خوا هیمکوشید تا با روش ی تحل یلی- انتقاد ی نشان ده یم که برخ...

بسیاری از اندیشمندان اسلامی در آثار و نظرات خود، میان احکام اخلاقی و فقهی قرآن تمایز نهاده اند؛ در حالی که با بررسی ساختار، مبانی، قلمرو، هدف و موضوع گزاره های اخلاقی حوزه خانواده و تطبیق آنها با گزاره های فقهی قرآن می توان به نتایج همسانی بخصوص در مسأله الزام دست یافت. این پژوهش از طریق بررسی منشأ الزام در فقه و اخلاق و نمایاندن همسانی منشأ آنها، عدم تمایز الزام را در برخی گزاره های فقهی و اخل...

چکیده یکی از مفاهیم مورد بحث در فرااخلاق که در سیاق‌های اخلاقی بسیار به کار می‌رود و نقش مهمی در صدور داوری اخلاقی دارد، مفهوم الزام یا وظیفه است که از مفاهیم هنجاری محسوب می‌شود. از فیلسوفانی که به این مفهوم پرداخت و آن را غیر قابل تقلیل و متمایز از مفاهیم ارزشی می‌دانست، ویلیام دیوید راس است. او بسیاری از مباحث اخلاقی خود را تحت تأثیر اندیشه‌های پریچارد بیان داشت؛ از این جهت تبیین دقیق ...