واژة «بداهت» در عرف و در دانش منطق به صورت مشترک لفظی به دو معنای متفاوت به کار می رود؛ در عرف به معنای نسبی روشن و مأنوس استعمال می شود و لی در اصطلاح منطق مفهومی نفسی دارد و به معنای ادراک غیر مسبوق به ادراکات پیشین و غیر مأخوذ از آنها به کار می رود. در بحث از بداهت تصورات حسی، مفهوم دوم به کار می رود. بداهت تصورات حسی توسط فخر رازی به صورت مسألة منطقی تدوین شد و نزد دانشمندان متأخر مورد بحث ...

رساله حاضر به بررسی مقابله ای استعاره های مفهومی در زبانهای فارسی و انگلیسی در چارچوب زبانشناسی شناختی می پردازد. در زبانشناسی شناختی، نظریه استعاره درباره ماهیت شناخت مفهومی انسان است و استعاره ها نه تنها ابزارهای ادبی و زیبا شناختی محسوب می گردند، بلکه مبنای اندیشه و تفکر انسان را نیز تشکیل می دهند. به همین دلیل، یکی از اهداف مهم این تحقیق بحث در باره این موضوع است که چه رابطه ای میان زبان، ن...

برای مدت ها رابطۀ ادراک حسی با معرفت از نظر افلاطون به نحوی بر اساس تفکر ارسطویی یا تفکر افلوطینی توجیه می شد، اما به تازگی آراء دیگری در این باره مطرح است که در آن دریافت اصلی خود افلاطون محل مداقه قرار می گیرد. این دیدگاه هنگامی جدی تر می شود که در مواردی همچون رسالۀ تئه تتوس (184 الف تا 187) ملاحظه می کنیم که افلاطون برخلاف نظر ارسطو و افلوطین نقشی را برای ادراک حسی در معرفت قائل نیست. هدف ا...

پژوهش حاضر تلاش نموده است تا حقیقت ادراک حسی را از منظر بزرگ ترین فلاسفه اسلامی بررسی نموده، و نقش و جایگاه آن را در حصول معرفت بشری تبیین نماید. ادراک حسی به معنای کسب معرفت از راه یکی از حواس پنج گانه ظاهری در انسان می باشد. پدیده ادراک شامل چهار مرحله حسی، خیالی، وهمی و عقلی است، که سه مرحله نخست تنها مدرک جزئیات بوده، و مرحله ادراک عقلی مربوط به کلیات می باشد. تمامی حکما، ادراک عقلی را ادرا...

چکیده مقدمه: به دنبال جراحی ترمیمی تنه اعصاب محیطی در اندام فوقانی، به سرعت یک سازمان دهی مجدد کارکردی در مغز اتفاق می افتد؛ این پدیده به صورت شکل گیری تغییراتی در نقشه کورتیکال دست می باشد و علت آن انحراف آکسون های در حال رشد از مسیر اولیه و اصلی خود به سمت اندام های هدف است. برنامه های بازآموزی حسی، در فاز توان بخشی به منظور تسهیل و تأثیر گذاری مثبت بر روی روند یادگیری مجدد حسی انجام می شود. ...

ادراک حسی یکی از مسائل بسیار مهم در معرفت‌شناسی است. مسئله اصلی این مقاله بررسی ماهیت و اعتبار ادراک حسی در چارچوب حقیقت‌گرایی است. در این مقاله از برخی یافته‌های وحیانی بهره گرفته شده است. گرچه امروزه این یافته‌ها چندان پنهان نیستند که استناد به وحی در آنها ضروری باشد، اما یکی از اهداف مقاله نشان‏دادن این نکته است که اگر متفکران مسلمان به این یافته‌ها توجه می‌کردند، بیش از هزار سال پیش به یافت...

ادراک حسی یکی از مهم ترین انواع حالات ذهنی است، زیرا در شکل گیری بسیاری از باورهای روزمره و اساسی ما، و در نتیجه در معرفت ما دربارۀ جهان و حتی مهم تر اینکه در شکل گیری بسیاری از مفاهیم ما سهیم است. من در این مقاله به تفصیل دربارۀ واقعیت های ادراک حسی که هر نظریه ای باید آنها را لحاظ کند می پردازم؛ واقعیت هایی همچون شفافیت، خطا و توهّم حسی و نیز دربارۀ مسائل ادراک حسی، به ویژه مسائل متافیزیکی و م...

یکی از مباحث عمده در حوزه علوم روان-فیزیک به اندازه گیری مقدار تغییرات در واکنش های حسی مربوط می شود. در سامانه حسی که محرکه های فیزیکی، ورودی ها و احساسات خروجی ها را تشکیل می دهند توابع اندازه گیری فقط به شرط قابلیت اندازه گیری محرکه ها و پاسخ های حسی قابل دستیابی هستند. از جمله کاربردهای چنین توابعی در علوم رنگ و نساجی می توان به بررسی فرمول های اختلاف رنگ، پژوهش در باره احساس رنگی افراد، ار...

چکیده یکی از مهم ترین موضوعاتی که هر فیلسوفی با آن مواجه است و ناچار به مفاهمه فلسفی با آن است موضوع مفاهیم وتصورات است. این موضوع هنگامی به مسئله تبدیل می گردد که فیلسوفی به شک روشی در عالم پرداخته و یا بخواهد به معرفت شناسی در شناخت بشر بپردازد. دکارت ولاک به عنوان نمایندگان این دو روش گفته شده با مسئله مفاهیم و تصورات روبرو شده اند. از سویی دکارت قائل به مفاهیم فطری است ودست کم برخی از مفا...

شیخ اشراق یکی از ناقدان جدی تعریف به ذاتیات ماهوی و به‌ویژه تعریف به حد است. او در آثار خود دو راه متفاوت را برای تعریف اشیاء معرفی می‌کند: در راه نخست، از تعریف موجودات نیازمند تعریف (مرکبات)، به اعراض و خواصشان(به تعبیر او به بسایط) و در راه دوم، از تعریف به ذاتیات مفهومی سخن گفته است. نظریۀ تعریف به بسایط، متشکل از هفت مؤلّفه است. در این مقاله، با تحلیل و بررسی این مؤلفه‌ها، این نظریه‌ را توض...