زمان از مهمترین جنبه های جهانشناسی سنتی است که اصول آن در منابع سنت اسلامی به دقت تبیین می شود. در این سنت مطابق اصل سلسله مراتب وجود برای زمان مراتبی طولی در نظر گرفته می شود که بالاترین آن «سرمدیت» است. بر این مبنا ضمن تأکید بر این که تنها سرمد مطلق حضرت حق تعالی است، سایر جلوه های هستی در این عالم را تنها در پیوند با آن ازلیت و ابدیت مطلق واجد مرتبه ای از جاودانگی می دانند. به عبارتی اگرچه ه...

هنر و معماری سنتی ، مبتنی بر اصل تناظر میان عالم و آدم است. در ذهن بسیط انسان سنتی، نسبتها و مفتهیم انسانی چنان بسیط می یابند که داممنه وسیع کیهان را نیز در بر می گیرند و کیهانی که در این قلمرو شکل یافته و تصویر می شود چون محصول جهان بینی این انسان است تعریفی کاملاً انسانی می یابد. نظر بر این است که به همین دلیل بین مفاهیم کیهانی وانسانی در جهان بینی سنتی، اشتراک وسیعی به وجود می آید. تأثیر اصل...

نوع و میزان عقاید و مضامین دینی، می تواند در فرهنگ بطور اعم و در معماری بطور اخص، بازنمودی ویژه یابد در این میان، در ادیان الهی که مبتنی بر جهان بینی خاص هستند، این بازنمودها روایتگر احساس و اندیشه معماران وابسته به دین و جهان بینی خاص است که در تصویر و تجسیم کالبدی اثر خود را به نمایش می گذارد و در واقع معماری مقدس که بر جنبه های ماورایی و قدسی یک دین تاکید دارد، خود را به انحاء و اطوار گوناگو...

هنر و معماری اسلامی گنجینه گران­بهایی است که حاصل تجربه و تلاش جمعی هنرمندان مسلمان در طول تاریخ بوده است. این زنجیره در دوره معاصر در اثر تحولات فرهنگی گسسته شده است. یکی از طرق احیای هویت فرهنگی، کند و کاو در مبانی نظری و فلسفی هنر و معماری اسلامی و زدودن پیرایه ها و ناراستی هایی است که به آن نسبت داده می شود. این ضرورتی است که علی­رغم گذشت بیش از سه دهه از انقلاب اسلامی، هنوز گام جدی در رسید...

الف: بنیاد ایده و عقیده انسانِ سنتّی وحدت است و مبنای اندیشه انسان مدرن تجزیه. در این وحدت تمامی اجزا و ابعاد عالم با هم و به ویژه با انسان مرتبط اند و یا به روایت افلاطون در رساله تیمایوس، عالم و انسان خویش یکدیگرند. از جمله مصادیق این وحدت، بالاخص در تاریخ معماری سنتّی، نسبت میان انسان، جهان، و معبد به عنوان خانه خدا است. ب: در جهان بینی سنتّ محوری که اصل تناظر یا همانندی عالم و آدم (جهان و انسان...

در اندیشه حکمای مسلمان و غیرمسلمان رابطه نزدیکی بین انسان و کائنات وجود دارد، که آن‌ها طبیعت را با تمام شکوه و زیبایی‌اش دارای روحی رمزآلود و مقدس می‌دانند و بین باطن طبیعت و فطرت انسان ارتباطی وجود دارد که تنها به‌وسیله محاسبات  عددی و اشکال هندسی می‌توان به آن پی برد.در این پژوهش سعی شده به مفاهیم کاربردی این نمادها در معماری مقدس که نقطه‌ای برای اتصال روح انسان با کائنات در نظر گرفته شده است...

بیان مسئله: کشور امروزی ارمنستان، که بخشی از اورارتوی باستانی است، اولین سرزمینی است که مسیحیت را به‌طور رسمی پذیرفت، قدیمی‌ترین کلیساها را ساخت و معابد قدیمی را به کلیسا تبدیل کرد. با کوچ ارامنه و همزمان با برپایی جلفای اصفهان در دورۀ شاه عباس اول، بنای کلیساها با برخورداری از تجربه‌های کهن و با فرمان عدم تعارض با ابنیۀ پایتخت به ‌شکل دیگری به‌منصۀ ظهور رسیدند. به‌نظر می‌رسد در سابقۀ پژوهش‌های...

هر اثر معماری امیخته ای است از ماده و معنی که بر حسب مورد، یکی بر دیگری رجحان می یابد.در میان انواع معماری، یادمان ها جایگاهی ویژه دارند. یادمان ها بناهایی هستند همه اندیشه، که وظیفه سنگینی در بیان معانی و ارزش ها بر گردن انهاست.در جای جای جهان بناهایی یادکانی مشاهده میگردد که یادآور خاطره دلاوری ها و حماسه های ملت ها برای آیندگان هستند. در ایران نیز یادمانهای دفاع مقدس هر یک به زبانی حماسه هشت...

در شکل های مختلف موجود در طبیعت نسبت های معینی را می توان مشاهده کرد. این نسبت های هندسی تابع اصول انتزاعی و فراطبیعی با اعتقاد بر مقدس بودن موضوع خود و دارای یک زبان نمادین با ویژگی های روحانی دانسته شده اند، از این رو آنها را هندسه مقدس نامیده اند. تقدس هندسه قسمتی از یک دیدگاه کلی تر است که تمدن بشری در دوران باستان را دارای یک منشاء روحانی و عبادی می دانسته است. بنا بر این، تاریخ هندسه مقدس...

امروزه نقش فضای معماری در انتقال مفهومِ قداستِ مکان کم­رنگ و منقطع است. در این بحث به تحلیل این انقطاع پرداخته‌ شده است. روش تحلیل این پژوهش به مباحث هرمنوتیکِ مدرن وابسته است که بر نقش مخاطب در فهم و آفرینش معنا تأکیددارند. در این راستا پس از دسته‌بندی انواع بناهای مقدس با توجه به اراده خداوندی یا میل استعلایی بشر، در مسیر تحلیل فهم انسانی از مکان مقدس، از مفهوم «مکالمه» استفاده شده است که از مفا...