ویژگی عمده جامعه شناسی معرفت و علم جدید تأکید بر فرهنگ و تحلیل فرهنگی در مطالعات علم و فناوری است. در این مقاله به بررسی دو حوزه مطالعاتی می پردازیم که جامعه شناسان جدید علم و فناوری در آن تحلیل های فرهنگی خود را ارائه داده اند. این دو حوزه عبارتند از: جامعه شناسی معرفت علمی و مطالعات فرهنگی علم.جامعه­شناسی معرفت علمی، نخستین مکتبی است که محتوای درونی معرفت علمی را مستعد و منقاد تحلیل های فرهنگ...

مثنوی معنوی اثری گران سنگ است. انسان متفکر می تواند با تعمق در این کتاب علاوه بر مفاهیم بلند عرفانی، منابع سرشاری از حکمت و فلسفه و جهان بینی های مترقی بشری را جستجو کند. یکی از زوایای پنهان اندیشه مـــولوی، توجه دقــیق او به روش شناسی است که یکی از شاخه های اصلی معرفت شناسی به شمار می آید. هدف این مقاله ورود به موضوع روش شناسی در اندیشه مولوی است که به نظر می رسد تاکنون به آن پرداخته نشده است....

کواین سعی دارد  مسائل غیر علمی ای که به شکل سنتی در معرفت شناسی مطرح بودند، از معرفت شناسی طبیعی شده خود حذف کند، و معرفت­شناسی را به مثابه علم؛ یا به تعبیری به مثابه فصلی از روانشناسی تجربی مطرح کند. ییگوان کیم در انتقاد به کواین، مدعی است رویکرد کواین مستلزم حذف هرگونه عنصر هنجاری از معرفت شناسی است و از آنجا که -بر اساس استدلال کیم- خود مفاهیم «معرفت»  و «باور» مفاهیم هنجاری هستند، در نتیجه ...

معرفت شناسی (شناخت شناسی) از مباحث مهم هر علمی است که به ماهیت علم و چگونگی حصول شناخت آن می پردازد. شناخت شناسی در جست وجوی دانش یک علم بوده و اعتبار و ارزش آن را بررسی میکند. در شناخت شناسی به شناخت انواع معرفت انسانی و مبادی آن پرداخته می شود و ملاک و معیار هر شناختی مورد بررسی قرار میگیرد. در این مقاله سعی شده است با ارایه تعریفی از شناخت شناسی و بررسی سیر تطور آن در دوره های مختلف تا...

این مقاله بعد از مروری کوتاه به زندگی ایمره لاکاتوش، به طرح و معرفی نظریه ی معقولیت وی می پردازد. لاکاتوش روش شناسی را به مثابه یک نظریه ی معقولیت می داند. بنابراین روش شناسیِ معرفت علمیِ وی، نظریه ای برای معقولیت معرفت علمی محسوب می شود. بعد از بررسی اجمالی مفهوم معقولیت، مروری تاریخی به زمینه ها و چگونگی نهادینه شدن «معقولیت معرفت علمی» و نقش روش های علم  در تحقق این امر داشته و سپس به اختصار ب...

طب سنّتی ایرانی نظام جامع طبی است که به نوعی از پزشکی کنونی متمایز می باشد. پاسخ به این پرسش که چرا و چگونه طب سنّتی ایرانی نظام پزشکی جامعی محسوب می شود، نیازمند تبیین بنیان های فلسفی طب سنّتی در حوزه هایی است که با دانش پزشکی و با حرفه ی طبابت یا عمل بالینی مرتبط باشند. این مقاله با رویکردی منطقی و فلسفی (و نه رویکردی تاریخی) به تحلیل «استدلال علمی» در طب سنّتی ایرانی می پردازد که نتایج آن در حوز...

تلقی علم به مثابۀ پدیده ای زیست شناختی در معرفت شناسی تکاملی (یا تطوری) متضمن در نظر گرفتن ویژگی هایی برای علم است که ممکن است با دیدگاه رئالیست ها در مورد صدق نظریه های علمی، عینیت آنها و نیز عقلانیت و پیشرفت در سیر تحول علم همخوانی نداشته باشد. مسئله‎ ای که در این مقاله به آن می پردازیم، این است که معرفت شناسی تکاملی چه مشکلاتی را برای رئالیست ایجاد می کند و آیا رئالیست می تواند معتقد به معرف...

بازخوانی گفتمان علمی و روش شناسی حاکم بر تمدن اسلامی در دوره های گذشته،به ویژه دوره نوزایی،در ارتباط با شناخت تمدن اسلامی دارای اهمیت راهبردی است.به طور کلی دوره نوزایی تمدن اسلامی به دلیل مواجهه با اندیشه یونانی و کتب ترجمه شده از سایر تمدن ها از لحاظ فکری و علمی دارای ساختاری مجموعه ای است.بر همین اساس در این پژوهش سعی گردیده با مقایسه روش شناسی زکریای رازی و ابونصرفارابی به عنوان دو نمونه با...

بازخوانی گفتمان علمی و روش شناسی حاکم بر تمدن اسلامی در دوره های گذشته،به ویژه دوره نوزایی،در ارتباط با شناخت تمدن اسلامی دارای اهمیت راهبردی است.به طور کلی دوره نوزایی تمدن اسلامی به دلیل مواجهه با اندیشه یونانی و کتب ترجمه شده از سایر تمدن ها از لحاظ فکری و علمی دارای ساختاری مجموعه ای است.بر همین اساس در این پژوهش سعی گردیده با مقایسه روش شناسی زکریای رازی و ابونصرفارابی به عنوان دو نمونه با...