اهل حدیث و امامیه در تعیین حدود معنای ربوبیت و نتیجتاً در تعیین حدود معنای شرک ربوبی با هم اختلاف نظر دارند؛ اما هر دو در این باور مشترک‌اند که مشرکان مکه در ربوبیت و تدبیر جهان، برای خداوند شریک در نظر می‌گرفتند و به همین جهت، بت‌ها را می‌پرستیدند. در واقع، باور به ربوبیت بت‌ها بود که منجر به عبادت آنها از سوی مشرکان مکه شد. در این راستا، بعثت پیامبر اسلام(ص) نیز بدین منظور بود که مشرکان مکه را...

آیه دوم سوره مائده که در ارتباط با احکام حج نازل شده، به مسلمانان فرمان داده تا حرمت زائران بیت الله الحرام را حفظ نموده و نه تنها از هرگونه تعدّی به آنان بپرهیزند، بلکه بر نیکی و احسان به آنان با یکدیگر هم پیمان شوند. اما مفسران در تعیین مصداق «آمّینَ البَیتَ الحَرامَ» اختلاف نموده اند. برخی مراد از این زائران را مسلمانان، برخی مسلمانان و مشرکان، و برخی تنها مشرکان دانسته اند که با هدف زیارت یا تجارت...

رساله حاضر مشتمل است بر ترجمه فصل سوم کتاب با ارزش و محققانه / محاضرات تاریخ العرب / تالیف دکتر صالح احمدعلی / و تحقیقی کوتاه و مختصر در زمینه تاریخ و تاریخ نویسی که تحت عناوین ذیل موضوع را مورد بحث و بررسی قرار داده است : واژه تاریخ - تعریف تاریخ - پیدایش تاریخ نویسی در اسلام - سیره نویسی سیره نویسان، تاریخ نویسی و تاریخ نویسان، زندگی پیامبر و دعوت اسلامی در مکه - زندگی پیامبر اسلام (ص) پیش از...

آیه دوم سوره مائده که در ارتباط با احکام حج نازل شده، به مسلمانان فرمان داده تا حرمت زائران بیت الله الحرام را حفظ نموده و نه تنها از هرگونه تعدّی به آنان بپرهیزند، بلکه بر نیکی و احسان به آنان با یکدیگر هم‌پیمان شوند. اما مفسران در تعیین مصداق «آمّینَ البَیتَ الحَرامَ» اختلاف نموده‌اند. برخی مراد از این زائران را مسلمانان، برخی مسلمانان و مشرکان، و برخی تنها مشرکان دانسته‌اند که با هدف زیارت یا تجارت...

مشرکان برای حفظ منافع خود و پایبندی به عقاید خرافی به مخالفت با دعوت پیامبر به یکتاپرستی پرداختند و برای دستیابی به این هدف به انواع دشمنی ها و کارشکنی ها دست زدند. آنان پیامبر را به روش های مختلف مورد آزار و اذیت قرار دادند و با اقدامات مختلف سایر مردم را نیز از حضرت و قرآن دور ساختند. یکی از نخستین و گسترده ترین روش های مشرکان برای رویارویی با پیامبر معارضات زبانی در سطح وسیع بود که توسط سران...

مخاطب شناسی و تاریخ گذاری آیه 91 انعام یکی از اختلافات تفسیری مسلمانان از قرون ابتدایی تاکنون بوده که همواره مناقشاتی را ذیل این آیه برانگیخته است. برخی برخلاف قراین صریح این آیه عتاب آمیز، مخاطب آن را مشرکان پنداشته و در اثبات دعاوی خود، به عدم تعامل پیامبر با اهل کتاب در مکه استناد ورزیده اند. در حالی که برخی دیگر با عنایت به قراین متنی آیه، مخاطب آن را یهودیان دانسته اند، لیکن با تکیه بر پیش...

قرآن، این نور پرفروغ هدایت بشری که در قالب کلام بر حضرت محمد(ص) نازل شده است از اسلوب‌های مختلف محاوره رایج در بین عقلا، من‌جمله از زبان تمثیل و نماد برای تفهیم حقایق برتر به انسان‌ها استفاده کرده است. در قرآن و از نگاه مفسران فریقین، تقابل دیرینه جبهه‌ی حق و باطل در اسلوب‌های گوناگون برای بشر بیان شده است. در این میان شاه‌بیت جبهه باطل مشرکان مکه، از واژه « اساطیر » حمل بر وقایع « مهمل » می‌کر...

این تحقیق برآن است تا به تبیین تفسیر روایی50 آی? اول سور? انبیاء بپردازد و برای این منظور، به منابع مختلف لغوی، تفسیری و کتب حدیثی شیعه و اهل سنت به ویژه تفسیر نورالثقلین، البرهان و الدرالمنثور، رجوع شده است. سور? انبیاء، از نظر ترتیب نزول، هفتاد و سومین سور? قرآن به شمار می‏رود، که بعد از سور? ابراهیم در مکه نازل شده است و در ترتیب فعلی قرآن مجید، بیست و یکمین سور? قرآن محسوب می گردد،که شام...

سوره قصص، به اتفاق آرای مفسران، در سال‏های میانی حضور پیامبر 9 در مکه به طور پیوسته نزول یافته است؛ اما برخی با تکیه بر اسباب نزول و روایات تفسیری، تاریخ‏گذاری آیه 85 این سوره را به آستانه هجرت، زمانی که پیامبر در جحفه (سرزمینی میان مکه و مدینه) دلتنگ مکه بود، رسانده‏اند که طبق آن خداوند وعده بازگشت به مکه را به پیامبرش داده است. این درحالی است که روایات اسباب نزول تنها در منابع متأخر به صورت م...

چکیده جرالد هاوتینگ، از شاگردان ونزبرو، در کتاب بت­پرستی و ظهور اسلام، محیط ظهور اسلام و قرآن را بررسی کرده و معتقد است تثبیت و تدوین قرآن را نمی­توان به دو شهر مکه و مدینه و نیز دوران حیات پیامبر (ص) محدود کرد؛ زیرا در شکل گیری سنت دینی ای بزرگ مانند اسلام نمی­توان صرفاً بر نقش یک فرد و یک محدوده زمانی کوتاه تکیه کرد؛ بلکه ظهور چنین دینی نیازمند زمانی طولانی و منطقه ای کاملاً وسیع است. ا...