احساس اثرمندى سیاسى داراى دو بعد درونى و بیرونى است. بعد درونى آن دلالت بر توانایى افراد در تأثیرگذارى بر فرایندهاى سیاسى و بعد بیرونى آن دلالت بر درک پاسخ‌گویى حکومت دارد. از ترکیب این دو بعد، چهار حالت عمده شامل دلگرمى سیاسى، بى‌تفاوتى سیاسى، نومیدى سیاسى و اعتراض سیاسى حاصل مى‌شود. تغییر حالات چهارگانه اثرمندى موکول به تغییر سطح اعتماد سیاسى، مشارکت انتخاباتى، علاقه سیاسى، ترجیح ایدئولوژیک و...

 بررسى و نقد دیدگاه‌هاى گوناگون اندیشمندان مسلمان درباره مشارکت سیاسى زنان از دیدگاه قرآن است. زن مى‌تواند در عرصه‌هاى گوناگون سیاسى مشارکت فعال داشته باشد. نویسنده پس از تعریف مشارکت سیاسى و بیان ابعاد آن، به طرح دو دیدگاه نسبت به مشارکت سیاسى زنان و دلایل هر یک مى‌پردازد. نخست پنج دلیل براى نظریه موافق مطرح مى‌کند و سپس به نقد چهار دلیل نظریه مخالف پرداخته و در پایان به این نتیجه مى‌رسد که دل...

ازجمله سؤال‌هاى مهمى که در جامعه‌شناسى سیاسى و به‌ویژه در بحث تکوین و تغییر نگرش‌هاى سیاسى همواره وجود داشته، نوع نگرش سیاسى مردم و تحلیل جامعه‌شناختى منشأ و عوامل مؤثر بر این نگرش‌ها بوده است. این پژوهش با هدف تعیین توزیع اجتماعى نگرش‌هاى سیاسى نوگرا و سنت‌گرا در شهر یزد انجام شده است. روش تحقیق، پیمایشى بوده و داده‌ها با استفاده از ابزار پرسشنامه محقق‌ساخته جمع‌آورى گردید. جامعه آمارى پژوهش،...

مشارکت شرایطى را فراهم مى‌کند که در آن همه شهروندان صرف‌نظر از تعلقات قوم‌مدارانه و یا علایق و اعتقادات شخصى‌شان متناسب با سطح مهارت و توانمندى‌هاى ذهنى در تمام پدیده‌هاى اجتماعى تأثیرگذار باشند. یکى از جنبه‌هاى مهم مشارکت، مشارکت سیاسى است. استقرار نظام دموکراتیک نیازمند زمینه‌هاى فرهنگى و اجتماعى مناسبى است از این رو مطالعه علمى این زمینه‌ها هم مى‌تواند چگونگى نیل به دموکراسى را روشن کند و ه...

فرهنگ سیاسى سازگار با دموکراسى از عناصر مقوم تحکیم دموکراسى‌ها به‌شمار مى‌رود و از این جهت در مطالعات سیاسى معاصر اهمیت دارد. پژوهش درباره تحولات فرهنگ سیاسى در کشورهاى مختلف نیز یکى از ارکان مطالعات فرهنگ سیاسى است. مقاله حاضر با تکیه بر پژوهشى تجربى در شهر سارى، میزان رواج فرهنگ سیاسى دموکراتیک را با تأکید بر سه ارزش دموکراتیک تساهل و مدارا، آزادى و مشارکت سیاسى بررسى مى‌کند. براى تحلیل تحولا...

مطالعات روستایى در ایران بیشتر متمرکز بر تلقى از روستا بهمثابه امرى اقتصادى و مادى بوده است. به گونهاى که در نوشتههاى مطالعات روستایى امر سیاسى بهعنوان یک متغیر مستقل و تعیینکننده در تحلیل مسائل و مناسبات اجتماعى، فرهنگى و اقتصادى مورد غفلت واقع شده است. مقاله حاضر بر آن است که نشان دهد امر سیاسى نقش مهمى در تفکیک و تمایز میان روستاییان برمبناى دوست و دشمن داشته و براى نوع و ماهیت امر اجتماعى س...

 آزادى سیاسى - از مهم‌ترین مباحث فلسفه سیاسى - در پرتو دیدگاه آیات قرآن مورد مطالعه و بررسى قرار گرفته است. نویسنده پس از تبیین آزادى اجتماعى به عنوان بستر آزادى سیاسى، به مقایسه مفهوم آزادى از نگاه اندیشه غربى و اندیشه اسلامى پرداخته و بر آن است که از منظر قرآن، میان خودسازى و رهایى از اسارت هواها و شهوات، ارتباطى عمیق حکم‌فرماست و پیروى از غرایز، همانند اطاعت از فرعون‌ها و طاغوت‌ها بردگى است....

 نظریه سیاسى امام على - نظریه سیاسى قرآن - در مباحث نظرى حکومت، رهبرى، مشروعیت، وظایف حکومت و مشارکت سیاسى در مقایسه با سایر دیدگاه‌هاى سیاسى مورد نقد و بررسى قرار گرفته است. نظریه سیاسى که پیدایى، عملکرد، اطاعت و هدفها را در حکومت به مطالعه مى‌گیرد به دینى و غیردینى تقسیم مى‌شود. نهج‌البلاغه اهمیّت ویژه‌اى براى بازیافت و بازخوانى نظریه سیاسى - دینى امام على(ع) دارد. زیرا على(ع) - که به جامعیت ق...

مشارکت عامه ی مردم در امور سیاسی که خود ناشی از تمایل مشارکت جویانه ی آنان نسبت به نظام سیاسی است، یکی از نتایج و دستاوردهای مراحل پیشرفته ی دموکراسی است، بنابراین مشارکت را می توان یکی از معیارهای موفقیت توسعه ی فراگیر بشمار آورد. زنان به عنوان نیمی از نیروی انسانی موجود در جوامع بشری که خود یکی از مهم ترین منابع توسعه اند، نقشی به سزا در توسعه ی جوامع انسانی ایفا می کنند. مردان تاکنون نخواسته...

در ادبیات جامعه‌شناسى سیاسى، بین فساد و ثبات سیاسى کشورها رابطه‌اى پارادکسیکال وجود دارد. عده‌اى معتقدند که فساد سیاسى زمینه بى‌ثباتى است، در نقطه مقابل دیگران معتقدند حکام فاسد با توجه به همان قاعده فساد سیاسى، ناراضیان خود را مى‌خرند. این مقاله دیدگاه متعارف را در زمینه رابطه منفى بین فساد و ثبات سیاسى مى‌پذیرد و مدعى است که در رابطه بین فساد سیاسى و ثبات سیاسى عامل نابرابرى درآمدى مى‌تواند ...