از جمله مسائلی که در حوزه جامعه شناسی قابل تامل و بررسی است؛ مسائل مربوط به اوضاع جمعیتی یک جامعه است که عدم توجه به آن می تواند شرایط نامساعدی را برای زندگی اجتماعی افراد به وجود آورد و حیات اجتماعی آن جامعه را به خطر اندازد. مقاله حاضر که با هدف شناخت و مقایسه مسائل جمعیتی موثر بر حیات اجتماعی ایران و تاجیکستان انجام گرفته است حاصل مطالعه اکشافی و عملیات میدانی است که ضمن توجه به تشابهات فرهن...

در دهه های گذشته بر کاهش جمعیت، و در دهه نود بر افزایش جمعیت تأکید می شود. به راستی علت این تفاو تها در سیاست گزاری چیست؟ نوشتار حاضر، بخشی از این مسئله را مورد کاوش قرار داده و نشان م یدهد فراباورهای جمعیتی، به آن دسته از عناصر واقعی اشاره میکند که در تصمیم گیری های مربوط به سیاست هایِ جمعیتی و رشد مناسب جمعیت در جامعه اسلامی، مؤثر است. در این مقاله، علاوه بر بیان سیاست گزاری های کمی و کیفیِ ج...

در سده ‏های نخستین تاریخ اسلام، کشورهای اسلامی جزو پیشروترین سرزمین های آن روزگاران بودند، این در حالی است که رفته رفته، عوامل متعددی باعث شد تا سرزمین های اسلامی راه توسعه را کندتر طی نمایند. این عوامل را می‏توان از زوایای مختلفی بررسی کرد و نیز شایسته است برای رهایی از وضعیت موجود این عوامل به دقت بررسی و معضلات ناشی از آنها برطرف شود. بنا بر این بررسی تحولات جمعیتی این کشورها نه تنها به لحاظ...

در بیشتر جوامع انسانی، جنسیت، که در بردارنده ویژگی‏های فرهنگی و اجتماعی جنس است، پایه توزیع نابرابر امکانات، موقعیت‏ها، فرصت‏ها و پاداش‏ها قرار می‏گیرد. مسأله مورد بررسی در اینجا نقش گذار جمعیتی در نگرش نسبت به نابرابری جنسیتی است. از تئوری گذار جمعیتی اول و دوم و همچنین، نظریات چافتز، بوردیو و دایسون به عنوان چارچوب نظری پژوهش استفاده شده است. برای آزمون تجربی مدعای پژوهش با استفاده از مدل ساز...

بررسی تأثیرات کلانشهرها بر مراکز جمعیتی پیرامون در سطوح مختلف از جمله عمده ترین مسایل مورد توجه در برنامه ریزی شهری و منطقه ای است.(lyunk,2007,p19) . این مقاله به بررسی کم و کیف تأثیرات کلانشهر تهرا ن بر متغیرهای جمعیتی شهرهای کوچک اندامی چون رودهن و بومهن می پردازد. این دو شهر در شرق کلانشهر تهران و در فاصله 40 تا 45 کیلومتری از تهران واقع شده اند. این تأثیرات به صورت تطبیقی به استناد اطلاعات ...

در دنیای کنونی اهمیت آگاهی از آمار و اطلاعات ارزشی فزاینده یافته است به گونه ای که داشتن اطلاعات و آمار دقیق در هر بخش از جامعه به طور مستقیم با برنامه ریزی و تصمیم سازی صحیح همراه است. از مهم ترین آمار و اطلاعات مورد نیاز در بخش های مختلف جامعه داشتن آگاهی و اطلاع از آمارهای جمعیتی می باشد که نه تنها در گذشته مورد توجه بوده است بلکه در ده های اخیر با اهمیت صد چندان مواجه گردیده است. آگاهی از س...

در طی قرن گذشته رخداد بیماری ها به دلیل ارتقای سطح اقتصادی و اجتماعی جوامع و بالتبع تغییر عوامل خطرساز به طور جدی تغییر یافته است. کاهش میزان بروز بیماری عفونی و افزایش رخداد بیماری های غیر واگیر و حوادث، مهمترین وجه این تغییرات می باشد که به ویژه کشورهای در حال توسعه را تحت تاثیر قرار داده است. در حال حاضر سرطان ها دومین علت مرضی مرگ و میر در کشور می باشند. کنترل و کاهش بار این نوع از بیماری ه...

سیاست ها و برنامه های جمعیتی در ایران بیشتر بر پویایی رشد و حجم جمعیت متمرکز بوده و کمتر به ساختارهای سنی جمعیت، تغییرات و پیامدهای آن توجه شده است. این در حالی است که کاهش سریع باروری در دو دهه ی اخیر منجر به تغییرات بنیادی در ساختار سنی جمعیت شده است. در بستر این تغییرات، فازی از تحولات جمعیتی در ایران آغاز شده است که «پنجره ی جمعیتی» نامیده می شود. پنجره ی جمعیتی وضعیتی موقت در ساختار جمعیتی...