مرشد قلیخان، اولین نواب مرشد آباد بود که از مرکز این ایالت بر بنگال، بیهار، و اریسا حکومت می‌کرد. او مؤسس حکومت مستقل ایالتی محسوب می‌شود. مرشد قلیخان به ضرب سکه مرشد آباد پرداخت و مسجد معروف کترا را بنا کرد. او، همچنین زبان فارسی را تعالی بخشید و به صورت زبان رسمی هند در آورد. در کنار مسجد بزرگ کترا، بنای توپخانه ای وجود داشت که توپ بزرگ «جهان گشا» ـ که گفته می‌شود از ترکیب هشت فلز از جمله: طل...

مرشد قلیخان، اولین نواب مرشد آباد بود که از مرکز این ایالت بر بنگال، بیهار، و اریسا حکومت می کرد. او مؤسس حکومت مستقل ایالتی محسوب می شود. مرشد قلیخان به ضرب سکه مرشد آباد پرداخت و مسجد معروف کترا را بنا کرد. او، همچنین زبان فارسی را تعالی بخشید و به صورت زبان رسمی هند در آورد. در کنار مسجد بزرگ کترا، بنای توپخانه ای وجود داشت که توپ بزرگ «جهان گشا» ـ که گفته می شود از ترکیب هشت فلز از جمله: طل...

هدف اصلی این مقاله تحلیل جامعهشناختی چگونگی شکلگیری و دگرگونی حوزه عمومی دینی در عصر صفویه است. چارچوب نظری تحقیق، نظریه حوزه عمومی هابرماس است. روش این مطالعه جامعهشناختی تاریخی و شیوه جمعآوری اطلاعات مطالعه کتابخانهای است. نتایج این مطالعه نشان میدهند: حوزه عمومی دینی با بازنمایی جایگاه مرشد کامل (شاه) در میدان‌های شهرها در دوران شاه طهماسب شکل گرفت و در عصر شاه عباس به اوج رونق خود رسی...

داستان رستم و سهراب که در زمره داستان های پهلوانی و تراژیک شاهنامه است به نوعی تجلیگاه اندیشه و کردار رستم است و رستم در این داستان به خود مجال بروز نفس را نمی دهد، او مظهر مردی و کرامت انسانی است و فضاهایی که شاعر برای محقق شدن رویدادهای خود برگزیده است مملو از صوفیانگی است. در این داستان اسطوره و پهلوانی، با عرفان به سختی با یکدیگر درآمیخته اند؛ و رستم با سختی هایی که در جریان کشتن نفس و مجاه...

داستان رستم و سهراب که در زمرة داستان های پهلوانی و تراژیک شاهنامه است به نوعی تجلیگاه اندیشه و کردار رستم است و رستم در این داستان به خود مجال بروز نفس را نمی دهد، او مظهر مردی و کرامت انسانی است و فضاهایی که شاعر برای محقق شدن رویدادهای خود برگزیده است مملو از صوفیانگی است. در این داستان اسطوره و پهلوانی، با عرفان به سختی با یکدیگر درآمیخته اند؛ و رستم با سختی هایی که در جریان کشتن نفس و مجاه...

کتاب فردوس المرشدیه فی اسرار الصمدیه تألیف محمود بن عثمان در سال 728 ه . ق یکی از مهم ترین کتاب های عرفانی در سیره ی عارف مشهور نیمه ی دوم قرن چهارم و اوایل قرن پنجم شیخ ابواسحاق کازرونی معروف به شیخ مرشد است. این کتاب در اصل اقتباس از کتابی در سیره ی شیخ مرشد به زبان عربی، تألیف خطیب امام ابوبکر، سومین جانشین شیخ است. ازآن جایی که کتاب فردوس المرشدیه، تنها منبع در شرح احوال شیخ مرشد و شناخت ط...

آیین فتوت شیوه ای بوده که اصحاب صنایع و هنرها در فرهنگ دیرینه ایرانی اسلامیِ این مرزوبوم از آن برای سلوک در طریق حق و تربیت شاگردان و هنروران استفاده می کرده اند. این شیوه که با آیین های مشابهی در ژاپن، اروپای قرون وسطا و هند قابل تطبیق است سبب خلق آثار برجسته هنری و تربیت هنرمندانی بزرگ شده است. در این مقاله، تلاش شده است تا ضمن بررسی و نگاهی به اصول و شیوه های سلوک در این حلقه ها و گروه ها، به...

هندوستان از زمان خواجه مؤیدالدین محمد باقی (971 ـ 1012 ه.ق) تا بعد از وفات شاه غلام­علی عبدالله دهلوی (1240 ه.ق) مرکز طریقت نقشبندیه محسوب می­شد. اغلب شیوخ و خلفای نام­آور برای کسب سلوک در محضر مرشد کامل عازم این دیار می­شدند. از آن سو، بررسی­ها نشان می­دهد که در کردستان در ابتدای قرن نوزدهم میلادی، طریقت نقشبندیه بر خلاف طریقت قادریه، طریقتی شناخته شده نبود. در نیمه نخست قرن مذکور، مولانا خالد...

شیخ زاهد گیلانی مرشد شیخ صفی‌الدّین اردبیلی است. نه نیاکان شیخ زاهد ونه نیاکان شیخ صفی‌الدّین، هیچ‌ کدام از گیلان و اردبیل برنخاسته‌اند، ‌بلکه خاستگاه نیاکان هر دو آنها،‌ سَنجان بوده و نسب این مرشد و مرید به کردان می‌رسد. خاستگاه شخص شیخ زاهد هم در میان تالش‌ها بوده و چون تالش را همواره بخشی از گیلان دانسته‌اند، از این روی، او به گیلانی شهرت یافته و ظاهراً این پسوند گیلانی بعدها به آخر اسم شیخ زاهد...

در بررسی هفت گامه میترایی که جز تصاویری در محرابه از آن چیزی به جا نمانده است؛ در این رساله سعی بر آن است تا با مد نظر قرار دادن آنچه در کتاب های عرفانی بزرگانی چون مولانا راجع به کشتن گاو نفس و و آغاز شکوفایی و حیات روحانی آمده و همین طور آن چه توسط سهروری و در عرفان اشراق او آمده و گفته های حافظ راجع به مهر و دیر خرابات و مغان و ..پژوهنده در ادبیات عرفانی به جستجوی مورد شبیه به این آیین بود ک...