قرن‌های 10 و 11 هجری از جمله سده‌هایی است که خطّۀ کرمان از حیث وجود نمایندگان علمی و فرهنگی چشمگیر بود امّا متأسّفانه برخی از این بزرگان یا به کلّی ناشناخته مانده‌اند و یا خود و آثارشان به‌خوبی معرّفی نشده‌است. مقالۀ حاضر سعی دارد تا به بازشناسی و معرّفی اجمالی چند تن از شاعران و مؤلّفان گمنام کرمانی و آثار آن‌ها در محدودة زمانی مزبور بپردازد. شخصیّت‌هایی چون مرزبان راوری، بهزاد بن رستم، قدسی ‌کرمانی و...

پژوهش حاضر، حکایت های مرزبان نامه را از دیدگاه روایت شناسی ساختارگرا بررسی می کند. هدف این پژوهش آن است تا نشان دهد در شکل گیری یک متن روایی چه عناصر و مولّفه هایی نقش دارند؟ حکایت های مرزبان نامه تا چه اندازه از ساختار روایی برخوردار هستند؟ در پیکره ی اصلی مقاله، سطوح سه گانه ی یک متن روایی یعنی داستان، گفتمان و روایتگری معرفی و سپس به عناصر و مولّفه هایی که در شکل گیری یک متن روایی نقش دارند، ا...

پژوهش حاضر به بررسی وجوه روایتی در حکایت های مرزبان نامه بر اساس نظریه تزوتان تودوروف می پردازد. بر این اساس، وجوه اخباری، خواستی و فرضی و زیر مجموعه آن ها چون وجوه الزامی، تمنّایی، شرطی و پیش بین، در این اثر بررسی می گردد. شناسایی نوع روابط میان شخصیت ها، کشف ساختار نهایی داستان ها بر اساس بسامد وجوه روایتی و شناخت عوامل بنیادینِ شکل گیری و حرکت منطقی داستان های مرزبان نامه، از اهداف این پژوهش ب...

نثر فنی که تحت تأثیر زبان و ادبیات عربی در ایران نیز شکل گرفت، مورد توجه بسیاری ازشاعران و ادیبان فارسی زبان قرار گرفت و آنان که در بسیاری موارد ازعربی دانان دوره خود نیز به شمار می رفتند به تقلید و تحت تاثیر ادبیات عربی، نثر های ساده و روان خود را با شواهد عربی آراستند و یا حتی نثرهای ساده تالیف شده تا پیش از آن دوران را بازنویسی کرده و به حلی? شواهدعربی از جمله آیات و احادیث و ترکیبات گوناگون...

کتب کلیله و دمنه و مرزبان نامه از  جمله قصه های قرن ششم و هفتم هجری قمری در ایران می باشند؛ یکی از شخصیت های مهم در قصه های این کتب، شخصیت زنان است که ویژگی های مختلفی از جمله حسادت به آن  نسبت داده شده است. از سویی دیگر روان شناسی زنان، ضمن توجه به جنبه های مختلف شخصیت زنان، مسئله ی حسادت در شخصیت را مورد بررسی قرار داده است، در این مقاله ضمن ذکر قصه های مربوط از کلیله و دمنه و مرزبان نامه و ت...

از آنجا که این دو اثر (کلیله و دمنه و مرزبان نامه) از نمونه های نثر فنی و مصنوع ادب فارسی به شمار می آید در این میان گرایش نویسنده به استفاده از صور خیال به ویژه تشبیه و استعاره در خور تأمل است. و در این آثار سعی شده است که کلام نویسنده به کلام شاعر نزدیک شود و بهانه ای برای استفاده از صور خیال باشد که این امر بخصوص در مرزبان نامه ملموس تر است. و نویسنده همواره سعی در آن داشته تا از صور خیال بی...

مرزبان نامه یکی از آثار تعلیمی ادب فارسی است که در آن پسندها و ناپسندهای اخلاقی به گونه¬ای غیر مستقیم و بیشتر در قالب گفتگوی میان شخصیّت¬ها بیان شده است. سعدالدّین وراوینی، نویسنده¬ی این اثر، سعی دارد با استفاده از آیات و احادیث و اشعار عربی و فارسی، تعالیم اخلاقی مورد نظر خود را برای بهترسازی اجتماع ارائه کند و بدین گونه در نقش یک مصلح اجتماعی ظاهر گردد. پژوهش حاضر با عنوان «نگاهی به آموزه های ا...

با این که کلیله و دمنه بهرام شاهی و مرزبان نامه وراوینی ، هر دو زبان حیوانات و از نوع فابل‏‎fable‎‏ بوده و با فاصله بسیار نزدیک (حدود هفتاد تا هشتاد سال) ، نقاب از رخ برکشیده اند و سعدالدین وراوینی ، خود نیز در دیباچه مرزبان نامه ، از کلیله و دمنه ، با عنوان اکلیل فرق مفاخران براعت یادکرده است، هنوز بررسی در باره مقایسه تطبیقی این دو کتاب و بررسی میزان تاثیر گذاری کلیله و دمنه بر مرزبان نامه چه...

براساس رویکرد بینامتنیت، هیچ متنی خودبسنده نیست و هر متن در آن واحد، هم بینامتنی از متون پیشین و هم بینامتنی برای متون پسین خواهد بود. در این جستار، ابتدا وجوه مختلف متن و بینامتنیت تشریح، و سپس براساس این رویکرد، قصه ای از مرزبان نامه نقد و بررسی شده است. در پایان نیز گفته شده چنان که رولان بارت، باختین، کریستوا، ژنت، تودوروف و دیگر منتقدان پیرو بینامتنیت تأکید کرده اند، هیچ متنی اصیل نیست و ق...

چکیده در این مقاله سعی شده ­است پیوندهای بینامتنی در دو متن کلیله­ ودمنه ترجمه­ ی نصرالله منشی و مرزبان نامه ترجمه­ ی سعدالدین وراوینی مورد بررسی قرار گیرد؛ مطالعه­ ی عبارت ­های آغازین و پایانی داستان­ ها، تبیین انواع روابط بینامتنی میان دو کتاب کلیله­ ودمنه و مرزبان ­نامه و نشان دادن زیرمتن­ ها و زبرمتن­ ها از جمله مواردی است که بدان­ پرداخته­ شده ­است. روشی که در این جستار استفاده شده، نزدیک ...