چکیده هدف از نزول قرآن کریم، هدایت انسان به سوی کمال و قرب الی الله است. از آن جا که در متن قرآن، حجم الفاظ کمتر از حجم معانی است، الفاظ به دلالت تطابقی نمی توانند مدلول یا مراد جدی متن را آن گونه که هست، بیان کنند. لذا مراد و مقصود گوینده به شکل کامل در زبان، آشکار نمی-شود و همین امر، موجب پیدایش لحن شده و آن را متنی تفسیری و نیازمند فهمی وراء دلالت های لفظی نموده است. در واقع لحن، ناگفته و ب...

آیات قرآن کریم، می‌توانند مورد «برداشت تاریخی» و «برداشت توسعه‌ای» واقع شوند. در برداشت تاریخی، توجه خوانشگر متن به زمینه متن، خاستگاه صدور کلام، سبب صدور و سبب نزول است و این خاستگاه، قابل تعمیم نیست. در برداشت توسعه‌ای، اگرچه متن در ارتباط با زمینه متن معنا پیدا می‌کند؛ اما محل نزاع، خود متن است نه زمینه متن و آنچه به‌عنوان یک معیار در تحدید گستره برداشت توسعه‌ای عمل می‌کند؛ «مراد جدی» متکلم ...

در میان دانش‌های حدیثی، دانش «فقه الحدیث» از اهمیت بسزایی برخوردار است. عالمان و پژوهش‌گران عرصۀ دانش حدیث و اصول الفقه، فهم حدیث و متن را در گرو طی‌کردن دو مرحله می‌دانند: یکی معنای متن (مراد استعمالی) و دیگری فهم مقصود (مراد جدی). مرحلۀ اول را می‌توان با روش و ابزار خاص خود پشت سر گذاشت؛ اما فهم مقصود گوینده تنها از طریق بهره‌مندی از قراین امکان‌پذیر است. به ‌نظر می‌رسد که باورهای کلامی یکی ا...

یکی از راه‏های دست‏یافتن به معنای اصلی و واقعی کلام، به‏کار‏گیری قراین منفصل مربوط به آن است. در فرایند فهم متن و از‏جمله روایت‏های تفسیری، قرینه عبارت است از هر‏چه به‏نوعی با کلام، ارتباط لفظی یا معنوی داشته باشد و مخاطب را در فهم مفاد آن کلام یاری رساند؛ خواه به کلام، پیوسته (متصل) و‏خواه جدا ازآن (منفصل) باشد. قراین منفصل (ناپیوسته) آن‏هایی هستند که از فضای کلام، جدا باشند و بعد‏از انتقال مخ...

با ورود به هزاره سوم، شاهد تغییرات سریع در فناوری ها و شدت پیچیدگی محیط هستیم. در چنین شرایطی، سازمان ها با توجه به محیط رقابتی و حفظ و بقاء خویش، لازم می دانند که از تکنولوژی های جدید و تجهیزات مدرن با توجه به مزایایی که در بر دارد برای افزایش کارایی و بهره وری هر چه بیشتر سازمان خود بهره مند گردند. اما کماکان شاهد سوء استفاده هایی (سایبرلوفینگ) از این فناوری های جدید از جمله اینترنت هستیم که ...

آگاهی از نگرش مردم نسبت به مجازاتها به هماهنگی قوانین با افکار عمومی کمک می کند که پیامد آن افزایش انسجام اجتماعی و مشروعیت اجتماعی نهاد مجازات (دادگاه و پلیس) است. در پیمایش حاضر نگرش به قانون مجازات با نمونه ای 320 نفری از دانشجویان دانشگاه تربیت معلم در سال 1389 بررسی شده است. نتایج نشان می دهد بین نگرشهای پاسخگویان با قانون مجازات به لحاظ شدت و شکل مجازات ها اختلاف وجود دارد. بدین ترتیب که ...

از جمله موضوعات بحث شده در علوم قرآن و تفسیر، موضوع آیات متشابه لفظی یا به ظاهر تکراری قرآن است. این موضوع که چرا در قرآن برخی از آیات بدون هیچ گونه تفاوت و گاه با تغییری اندک دو یا چند بار تکرار شده، توجه ادیبان و مفسران مسلمان را به خود جلب کرده و سبب پدید آمدن آثاری ارزشمند در این موضوع گردیده است. عمده تلاش های انجام گرفته در این موضوع، محوریتی بلاغی و زیباشناختی دارند و براین اساس جنبه های...

از جمله موضوعات بحث شده در علوم قرآن و تفسیر، موضوع آیات متشابه لفظی یا به ظاهر تکراری قرآن است. این موضوع که چرا در قرآن برخی از آیات بدون هیچ‌گونه تفاوت و گاه با تغییری اندک دو یا چند بار تکرار شده، توجه ادیبان و مفسران مسلمان را به خود جلب کرده و سبب پدید‌آمدن آثاری ارزشمند در این موضوع گردیده است. عمده تلاش‌های انجام گرفته در این موضوع، محوریتی بلاغی و زیباشناختی دارند و براین اساس جنبه‌های...

گاهی در آیات و روایات برای بیان موضوعی اخلاقی، به موارد آن با ذکر عدد اشاره شده است. مواردی وجود دارد که عدد، گویای همة اطراف موضوع نیست. در اینجا نوعی تعارض بدوی هست؛ زیرا از یک سو ظاهرِ عدد بر حصر دلالت دارد و از سوی دیگر، با توجه به قراین‏، یقین داریم آن موضوع به این موارد منحصر نمی‌شود. اصولیان در مباحث الفاظ، دلالت عدد بر مفهوم را بررسیده و نوعاً آن را، جز در مقام تحدید، نپذیرفته‌اند. مشابه...