مرگ نا به هنگام ابوسعید در سال736 هـ و نبود جانشینی قانونی برای مقام ایلخانی، خلائی ناگهانی در حکومت ایلخانی ایجاد کرد که سرنوشت این حکومت را رقم زد. فقدان جانشین قانونی در کنار عوامل دیگر مسأله ی جانشینی ابوسعید را به مشکل و بحرانی بزرگ تبدیل کرد که سرتاسر قلمرو ایلخانی را تحت الشعاع قرارداد. بحران جانشینی ایجاد شده، عرصه را برای ظهور مدعیان و امرای قدرتمندی از قبایل مختلف مغول که همواره به دن...

دوران دوازده ساله پس از سقوط رضا شاه در فاصله های 1320 تا 1332 ه.ش ، عرصه نزاع میان مدعیان سیاسی از اقشار و طبقات گوناگون و چالش بر سر منابع قدرت در فضایی جدید بود.فعالین طبقه متوسط در چهار چوب جنبش کاریزمایی سال های 1328 تا 1332 ه.ش ،برای نخستین بار در تاریخ معاصر ایران،قدرت را در جامعه سیاسی(polity)از دیگر مدعیان که بیشتر خاستکاه طبقاتی بالا و یا اشرافی داشتند،گرفته و به انحصار خود در آوردند....

چکیده با مرگ کریم خان زند و منازعات خونین بین بازماندگان زندی بر سر میراث او و به دنبال آن کاهش و زوال قدرت دولت مرکزی ، به رسم تاریخ سیاسی ایران ، بار دیگر فرصتی ایجاد شد تا قدرت های منطقه ای و ایلی در ایلات و ولایات مختلف  براساس میزان توان و قدرت سیاسی و نظامی خود ،درصدد بسط قدرت خویش ، خودمختاری ، دستیابی به سلطنت و یا نقش آفرینی در معادلات قدرت  برآیند. آذربایجان با موقعیت ویژه و مهمِ خود، ...

مازندران شاهد منازعات داخلی شدیدی میان مدعیان قدرت در قرن نهم هجری بود. از آنجاکه این مدعیان، برای رسیدن به اهدافشان، حتی حاضر به دراز نمودن دست یاری به سوی حکومت های خارج از منطقه و اظهار فرمانبرداری نسبت به آنان بودند. این حکومت ها  نیز توانستند با حمایت از یکی از طرفین منازعه، موجب گسترش نفوذشان در منطقه مذکور شده و از این طریق توانستند به اهداف سیاسی و اقتصادی موردنظر خود دست یابند. چنانکه ...

چکیده با مرگ کریم خان زند و منازعات خونین بین بازماندگان زندی بر سر میراث او و به دنبال آن کاهش و زوال قدرت دولت مرکزی ، به رسم تاریخ سیاسی ایران ، بار دیگر فرصتی ایجاد شد تا قدرت های منطقه ای و ایلی در ایلات و ولایات مختلف  براساس میزان توان و قدرت سیاسی و نظامی خود ،درصدد بسط قدرت خویش ، خودمختاری ، دستیابی به سلطنت و یا نقش آفرینی در معادلات قدرت  برآیند. آذربایجان با موقعیت ویژه و مهمِ خود، ...

حکومت صفویه با داشتن تمامی جنبه های مشروعیت و با پشتوانه 150 سال در راه رسیدن به قدرت توانسته بود علاوه بر محبوبیت بین مردم با قدرت در برابر مهاجمان مقاومت کند و کشور را از سم ستوران دشمن حفظ کند اما در اواخر حکومت صفویه پادشاهان نالایق باعث ضعف حکومت صفویان شدند. حمله ی افاغنه غلزایی در سال 1135 ه. ق به اصفهان و سقوط این شهر را باید پایان عمر حکومت صفویه دانست. اگرچه تهماسب دوم توانست پس از اخ...

مازندران شاهد منازعات داخلی شدیدی میان مدعیان قدرت در قرن نهم هجری بود. از آنجاکه این مدعیان، برای رسیدن به اهدافشان، حتی حاضر به دراز نمودن دست یاری به سوی حکومت های خارج از منطقه و اظهار فرمانبرداری نسبت به آنان بودند. این حکومت ها  نیز توانستند با حمایت از یکی از طرفین منازعه، موجب گسترش نفوذشان در منطقه مذکور شده و از این طریق توانستند به اهداف سیاسی و اقتصادی موردنظر خود دست یابند. چنانکه ...

گردهمایی سقیفه که با پیشگامی انصار خزرجی- با انگیزۀ رقابت با مهاجرین و واهمۀ سلطه یابی قریش، و معطوف به تعیین حاکمیت سیاسی- برگزار شد، با ورود ابوبکر به صحنه، چنان جهت دهی شد که کفّه به سود مهاجرین سنگینی کرد و برتری جویی آنها، لباس خلافت را بر اندام ابوبکر پوشاند. در جدال و مفاخرۀ میان انصار و مهاجرینِ حاضر در سقیفه، تمسک به کدام راهبرد، موجب تکیه زدن ابوبکر بر سریر خلافت شد و مدعیان را به حاشیه...

گردهمایی سقیفه که با پیشگامی انصار خزرجی- با انگیزۀ رقابت با مهاجرین و واهمۀ سلطه یابی قریش، و معطوف به تعیین حاکمیت سیاسی- برگزار شد، با ورود ابوبکر به صحنه، چنان جهت دهی شد که کفّه به سود مهاجرین سنگینی کرد و برتری جویی آنها، لباس خلافت را بر اندام ابوبکر پوشاند. در جدال و مفاخرۀ میان انصار و مهاجرینِ حاضر در سقیفه، تمسک به کدام راهبرد، موجب تکیه زدن  ابوبکر بر سریر خلافت شد و مدعیان را به حاشی...