گنبد به عنوان پوشش یکی از مهم ترین فضاها در مساجد ایرانی از جایگاه مهمی در نظام معنایی مسجد برخوردار است. این موضوع در پژوهش های پیشین با استفاده از روش های «عرفانی-تفسیری» و «اثباتی-استنادی» بررسی شده و دو گروه از فرضیه ها را شکل داده است. اندیشمندان سنت گرا در گروه نخست، معانی کلی چون وحدت، آسمان، بهشت یا عرش را به همه گنبدهای معماری دوران اسلامی اختصاص داده اند. از سوی دیگر اثبات گرایان و تا...

گره چینی همواره یکی از عرصه های هنرنمایی معماران وهنرمندان بوده است. گره چینی بر چوب در دوران صفوی بر روی درها و پنجره های کاخ ها، مساجد، امامزاده ها... بسیار استفاده شد. در این نوشتار به توصیف و بررسی سیر تاریخی شکل گیری، رشد و تحول این هنر پرداخته شده است.در این راستا کاربرد گره چینی در انواع هنرها، عوامل تأثیر گذار بر این هنرو کهن ترین آثار به جا مانده از آن مورد مطالعه واقع شد. یکی از شاخه ...

ایجاد محله فرهنگی اغلب بعنوان راهی برای بهسازی شهری پیشنهاد می شود. محله های فرهنگی بعنوان بخشی از استراتژی بزرگتری که خواهان توسعه فرهنگی و اقتصادی است، دیده می شوند. آنها معمولا با توسعه مجدد یا به بهسازی ناحیه انتخاب شده درون شهری ارتباط می یابند که درآن توسعه شهری ازطریق استفاده چند عملکردی مورد تشویق قرار می گیرد و قلمرو عمومی باید مجددا سازمان دهی شود. خیابان چهارباغ معرف اصفهان و نقال ت...

مدرسه چهارباغ اصفهان یکی از بناهای باشکوه اواخر عهد صفوی (1118- 1126 ﻫ.ق) است که در زمان شاه سلطان حسین صفوی (1105-1135 ﻫ.ق) در ضلع شرقی خیابان چهارباغ اصفهان احداث گردیده است. این مدرسه به همراه کاروانسـرا و بازارچه‌ای که پیرامون آن قرار داشته، مجموعه عظیمی را تشکیل می‌داد که عـلاوه بر فواید کاربردی و تعلیم و تربیت طلاب و مدرسان علوم دینی، از لحاظ هنری نیز بسیار ارزشمند بوده است. وجود عقاید و ...

مدرسه چهارباغ اصفهان که امروزه به عنوان مدرسه علمیه امام صادق (ع) نامیده می شود، یکی از بناهای باشکوه اواخر عهد صفوی می باشد که در زمان شاه سلطان حسین صفوی در فاصله سال های 1118- 1126 ه.ق در ضلع شرقی خیابان چهارباغ اصفهان و به دستور مادر شاه سلطان حسین احداث گردیده است. این مدرسه که دارای بزرگترین مجموعه وقفی آن دوران بوده است، به همراه کاروانسـرا و بازارچه ای که در پیرامون آن قرار داشته، مجموع...

دوره صفویه از درخشان ترین دوره تاریخ معماری ایران است. مدت یک قرن و نیم اصفهان پایتخت شاه عباس و جانشینان او بود. در این دوره طولانی نکته ای که جلب توجه می کند، علاقه عموم پادشاهان این سلسله اعم از قوی و ضعیف و لایق یا بی کفایت به امر عمران و آبادی و ایجاد بناهای جدید و افزودن آن بر ساختمان های پیشین است و در این کار نوعی رقابت و اهتمام و کوشش بیشتر در به وجودآوردن آثاری باشکوه تر مشاهده می شود...

این رساله شامل چهار فصل است که فصل اول درباره کلیات تحقیق، فصل دوم درباره اسماءالحسنی، فصل سوم درباره مدرسه چهارباغ و کتیبه های اسماءالحسنی و فصل چهارم درباره پروژه عملی تدوین شده است. و در انتهای مطالب نتیجه گیری از بحث ارائه شده است. فصل اول شامل دو بخش تئوری و عملی می شود که درباره بیان مسئله، پیشینه تحقیق، اهداف تحقیق، فرضیه ها، روش تحقیق و فرآیند تحقیق اطلاعاتی ارائه شده است. فصل دوم درب...

مسجد- مدرسه چهارباغ اصفهان به‌عنوان گنجینه‌ای از هنر و معماری اواخر عهد صفویه دارای اهمیت بسیاری است. این هنرها در جایگاه صنایع دستی اصیل ایرانی از ظرفیت پژوهشی مناسبی برخوردار هستند. پژوهش پیش رو تلاش دارد ضمن تبیین اهمیت جایگاه هنرهای مذکور در این بنا، آن‌ها را از حیث ساختار و محتوا موردمطالعه قرار‌دهد. تا زمینه‌ساز پاسخ به مهم‌ترین پرسش این پژوهش باشد ‌که: صنایع دستی در مسجد-مدرسه چهارباغ دا...

دولت صفوی، در پی تحقق آرمانشهرهایی بوده که ریشه در باورها و اعتقادات اسلامی داشته است. گذشته تاریخی شهرهای صفوی گویای اهمیت آنها به عنوان مکانهایی جهت تجسم سمبل ها و نمادهاست؛ سمبل هایی که علاوه بر تداعی مفاهیم اعتقادی، نمایش دهنده قدرت دولت حاکمه و نمادهایی هویت دهنده به شهر بوده اند. در تاریخ شهرسازی صفوی، ازجمله عناصر نمادین، خیابان (چهارباغ)های عریض و مستقیمی است که از عناصر اصلی توسعه و به...

شهر اصفهان را یکی از نمونه های انگشت شمار از شهرهایی می توان دانست که سیر تحولات شهرسازی آن در طول تاریخ بدون وقفه و به صورت پیوسته استمرار داشته است. در میان دوره های مختلف تاریخی اصفهان، دوران صفوی به دلیلی ایجاد نگرش نو به شهر و مفاهیم شهری و آفرینش گونه های جدیدی از فضاهای شهری از اهمیت والایی برخودار است. از مفاهیم مهمی که در این دوران به شهرسازی اصفهان وارد شد می توان به اضافه شدن مفهوم «...