عصر مفرغ متاخر و آهن I از نظر فرهنگی نشانگر تحولاتی بسیار مهم در ساختار فرهنگ مادی و معنوی مردمان ساکن فلات ایران است. شناخت و استفاده از آهن در این دوره به مثابه کشف عظیمی بود که در تمام زوایای زندگی بشر آن روز سایه افکند. زمینه­های ایجاد امپراطوری­های گسترده در پی این دوره بر پایه­های جامعه­ای استوار گشت که با سپری­کردن عصر آهن، پتانسیل جهانی شدن یافته بود؛ لذا می­توان این برهه را دوره آغاز ت...

منطقه اردبیل وقره داغ که بخش شرقی شمال غربی ایرا را تشکیل می دهد به لحاظ پتانسیل های طبیعی که در طول دوران پیش از تاریخ،فرهنگهای مختلفی را در خود جای داده است ولی در گاهنگاری و طبقه بندی فرهنگ های پیش از تاریخ شمال غرب،هیچگونه جایگاهی نداشته است.حفاریهای محوطه شهریری که شامل آثار مختلفی از دوره نوسنگی تا اواخر عصر آهن است،توانست بخشی از خلا گاهنگاری این منطقه را پر نماید.محوطه قوشا تپه در سال 1...

منطقه اردبیل وقره داغ که بخش شرقی شمال غربی ایرا را تشکیل می دهد به لحاظ پتانسیل های طبیعی که در طول دوران پیش از تاریخ،فرهنگهای مختلفی را در خود جای داده است ولی در گاهنگاری و طبقه بندی فرهنگ های پیش از تاریخ شمال غرب،هیچگونه جایگاهی نداشته است.حفاریهای محوطه شهریری که شامل آثار مختلفی از دوره نوسنگی تا اواخر عصر آهن است،توانست بخشی از خلا گاهنگاری این منطقه را پر نماید.محوطه قوشا تپه در سال 1...

محوطه کول تپه جلفا با مساحت 4-6 هکتار و ارتفاع 19 متر از سطح زمین های اطراف در ضلع غربی شهر هادیشهر (جلفا) در میان باغات حاصلخیز واقع شده است. اولین فصل کاوش های باستان شناختی در این محوطه برای پاسخ دادن به چندین سوال اساسی از جمله فرایند گذر از دوره مس و سنگی جدید به مفرغ قدیم، بررسی وضعیت محوطه در دوران شکل گیری و i فرهنگ کورا- ارس و نیز مشخص کردن وضعیت فرهنگی منطقه در دوران پیش از تاریخ و آغ...

تندیس های سنگی به عنوان نمادی از اجداد و قهرمانان یک قوم یا قبیله، یکی از داده های مهم باستان شناسی است و اطلاعات زیادی را از نظر جهان بینی، فرهنگ و هنر مردمان گذشته در اختیار ما قرار می دهد. تندیس های سنگی از شمال غرب ایران از محوطه های شهریری، چیناب( قوبول دره سی)، احمدآباد، دایلار، خشکناب و هرزورز هریس و کرینقان ورزقان بدست آمده است. این پژوهش ماهیت ساختاری وگونه شناختی تندیس های شمال غر...

در سالهای ما بین 1959 و 1964 در مجموعه تخت سلیمان بر روی محلی به نام زندان سلیمان که تقریباً 3 کیلومتر از تخت سلیمان فاصله دارد، بقایای وسیعی از یک معبد مانایی از قرن هشتم ق.م از دل خاک بیرون کشیده شده است. بر اساس کاوشهای باستانشناسی، سفالهای به دست آمده از حفریات و بررسی های باستانشناختی زندان سلیمان امکان تاریخگذاری را فراهم می سازند و ثابت می کنند که این ناحیه در آن زمان، متعلق به قلمرو مانا...

چکیده بررسی سطحی روشمند محوطه های باستانی روشی نوین در مطالعات باستان شناسی است که در دو دهه اخیر کاربرد فراوانی یافته است. از میان روشهای گوناگون نمونه برداری سطحی محوطه ها، نمونه برداری روشمند طبقه بندی شده، مناسب ترین روش و با کارایی بالایی است که از نظر مطالعات آماری نیز بهترین نتیجه را بدست می دهد. در این روش به دلیل دقت نسبتاً بالا در جمع آوری مواد فرهنگی، انتخاب نقاط جهت کاوش یا گمانه ز...

برای مدت ها هیچ محوطه ای مربوط به دوره ی اشکانی در سواحل ایرانی تنگه ی هرمز شناسایی نشده بود، اما در سال های اخیر همان طور که دانش ما از سفال دوره ی اشکانی سواحل خلیج فارس بیشتر شده، شمار زیادی محوطه مربوط به دوره ی اشکانی به خصوص در سواحل تنگه ی هرمز و جزیره ی قشم شناسایی و ثبت شده است. در بررسی های انجام گرفته در جزیره ی قشم 23 محوطه شامل محوطه های پس کرانه ای دور از ساحل، محوطه های ساحلی، و ...

در فروردین­ماه سال 1389، بررسی باستان­شناسی دشت مهران با هدف شناسایی و ثبت محوطه­های پیش­از­تاریخی مشهود انجام شد. طی این بررسی تعداد 36 محوطة باستانی اعم از محوطة باز، پناهگاه صخره­ای و تپه شناسایی و ثبت شد؛ از این تعداد، 15 محوطه مربوط به دوران پیش­از تاریخ (روستانشینی تا شهرنشینی) می­باشند که در این مقاله به بحث در مورد دوره­های زیستگاهی این محوطه­ها از دوران نوسنگی تا آغاز شهرنشینی پرداخته ...

در این مقاله کلیاتی درباره ی چهار فصل بررسی باستان شناختی منطقه ی کوهرنگ، در کوه های بختیاری و نیز، تقسیم بندی ریخت شناختی محوطه های شناسایی شده، ارائه شده است. بررسی های کوهرنگ از سال 1386 هـ.ش. آغاز و در سال های 1388، 1389 و 1390 پی گرفته شد؛ طی این بررسی ها، 768 محوطه از انواع گوناگون و مربوط به دوره های زمانی گوناگون، از پارینه سنگی میانی تا سده ی اخیر، در بخش مرکزی کوهرنگ شناسایی شده است. ...