محله به عنوان مفهومی کالبدی- اجتماعی در تاریخ شهرهای ایران و جهان از ابعاد مختلف، حائز اهمیت و واجد کارایی های فراوان بوده است. با وجود این، حس اجتماع محلی به عنوان خاستگاه و در عین حال دستاورد بسیاری از نظریه ها و الگوهای مطرح در زمینه محلات، با مشکلات و تهدیدهای جدی ناشی از عوامل کالبدی و غیر کالبدی در جوامع معاصر مواجه است. از جمله این عوامل، رشد شتابان شهرنشینی و ظهور طرح های توسعه شهری و د...

پایداری، ابعاد گسترده ای داشته و دست یابی به آن بر اساس رویکردهای مختلف روش های متفاوتی دارد. دست یابی به پایداری در محلات نیز در ابعاد مختلف دارای پیچیدگی های زیادی است که پرداختن به همه آنها در نوشتاری کوتاه ممکن نیست، از این رو آنچه در این نوشتار به آن پرداخته می شود؛ بررسی الگوهای متفاوت دست یابی به محله پایدار با نگاه طراحی شهری و بر اساس تجارب صورت گرفته در سایر کشورها و شامل الگوی محله س...

تاکنون دیدگاه‌های متنوعی در رابطه با نقش محله مطرح شده‌اند. اگرچه با توجه به ویژگی‌های زندگی امروز، وابستگی افراد به قلمرو سکونتی آن‌ها و خدمات آن کاهش یافته، لیکن نیاز به ارتباط چهره به‌چهره هنوز زوال نیافته و اهمیت طراحی محله و توانایی آن برای ارتقاء تعامل اجتماعی و تعلق خاطر به محیط زندگی همچنان در نظریات توسعه پایدار مورد توجه است. یکی از مؤثرترین روش‌های مطالعه ویژگی‌های محله از طریق مطالع...

هدف این بحث بررسی تطبیقی مفهوم و نقش محله در شهرنشینی ایرانی با واحد همسایگی در شهرسازی معاصر غرب است. ضرورت تحقیق به آن دلیل است که علیرغم اهمیت جایگاه محله و تاثیر آن در ساختار فضایی و اجتماعی شهرسازی سنتی ایران، در طرح های توسعه شهری معاصر کشورمان از الگوی واحد همسایگی غربی استفاده می شود. روش تحقیق مقایسه تطبیقی است که پس از تحلیل مفاهیم محله و واحد همسایگی، به بررسی دو اصل مرکزیت و قلمرو ب...

چکیده هویت، مجموعه ای از صفات و مشخصاتی است که باعث تشخص یک فرد یا اجتماع از افراد و جوامع دیگر می گردد؛ شهر نیز کلیتی باهویت است، و اجزا و عناصر تشکیل دهنده ی آن همانند محله، هویت و شخصیت خود را دارند. در شهرهای ما در اثر شهر نشینی شتابان چهار دهه ی گذشته، عناصر هویت بخش در مقیاس شهرها و محلات پدید نیامده است. محلات در بافت های تاریخی _ سنتی که هویت، شهرسازی و معماری بومی کشورمان را در خود جا...

محله های سنتی ایران، بستر ظهور و بروز تعاملات اجتماعی در سطوح مختلف بودند. اما امروزه با غالب شدن کمیت بر کیفیت، ساختار محلههای سنتی دگرگون گردیده و بر اثر این تغییرات، زندگی جمعی و ارزشهای اجتماعی در محلهها رو به افول نهاده است. رویکردهای نوین طراحی شهری بر حفظ و تقویت ویژگیهای محلههای سنتی و یا بهرهگیری از خصوصیات مختلف آنها در راستای بازآفرینی محلههای شهری تأکید فراوان دارد. در این پژوهش تلا...

به دنبال افزایش گرمایش جهانی و بروز تغییر اقلیم متفکران و نظریه پردازان زیادی به دنبال یافتن راه حل های مختلف برآمدند که یکی از این راه حل ها مطرح شدن نظریه “توسعه پایدار” می باشد. این نظریه تا سا لها، بیشتر بر ضرورت های اقتصادی و محدودیت های زیست محیطی تأکید می ورزید اما در دهه اخیر با پیدایش شعار”جهانی بیندیش، محلی عمل کن” نقش آن در جنبه های محلی و بومی بیشتر شده است. از سوی دیگر هر شهر را می...

زندگی امروز در شهرها با مسائل و چالش های بی شماری روبروست. در حال حاضر از یکسوی محلات سنتی و قدیمی با مسائل عدم کارآمدی در شرایط جدید مواجه هستند و از سوی دیگر بسیاری از محلات شکل گرفته در چند دهه اخیر از معیارها و شرایط زندگی مطلوب انسانی فاصله گرفته اند. تمامی این مسائل و مشکلات خود را در محیط زندگی و سکونت افراد ساکن در این محلات نشان می دهند. این پژوهش به دنبال شناسایی عوامل تشکیل دهنده کیف...

رویکرد نوشهرگرایی بر ارزش های سنتی شهرها تکیه دارد. اصول آن بر بازگشت به ساختار سنتی محلات تأکید می کند و به نظر می رسد قادر است با توجه به ظرفیت های نوین اجتماعی، راهکارهای موثری را در را راستای احیای بافت های کهن و رو به افول شهری ارائه دهد. در این راستا پژوهش حاضر تلاش دارد با استفاده از رویکرد نوشهرگرایی و با تأکید بر حفظ و احیای ارزش های محله محوری، ارتقا عملکرد و افزایش کارایی محله محمود ...

محله‌های سنتی ما روزگاری محیطی امن، توأم با آسایش و رفاه برای ساکنان آن بود. در گذشته، محله به‌مثابه خانه خانواده‌ها بود و خانواده‌ها نسبت به محله مسکونی همان احساس خانه خود را داشتند. این فضاها با تکیه بر نیازها، ارزش‌ها و شرایط متغییر جامعه انسانی آن روز به‌وجود آمده و به‌عنوان مصداقی از محله‌های پایدار علاوه بر پاسخگویی به عملکرد مادی، نیازهای روحی و روانی شهروندان را پاسخگو بوده است. اما نظ...