اصل آن است که سخن مطابق مقتضای ظاهر آورده شود یعنی، مثلأ در مقام خبر، جملا خبری و در مقام طلب، جملة انشائی بکار رود، ولی کاهی اسبابی بلاغی، گوینده بلیغ را وادار میکندکه از این قاعده خارج شده و بر خلاف مقتضای ظاهر سخن بگوید، این را اصطلاحأ خروج کلام از مقتضای ظاهر می نامند. نگارنده در این مقاله به سبب اهمیت موضوع، کوشیده است موارد خروج کلام از مقتضای ظاهر را به طور مفصل مورد بحث و بررسی قرار داد...

شناخت فتوح نخستین اسلامی بدون شناخت شخصیت­های مؤثر در آن ناقص خواهد بود؛ از جمله این افراد مثنّی بن حارثه است که با آغاز فتوح به دنیای اسلام اتصال یافت و با شناخت او بسیاری از نکات مبهم فتوح آغازین اسلامی روشن می­شود. در تاریخ­نگاری نخستین مورخان اسلامی، مثنی کمتر مورد توجه قرار­گرفته و موضع­گیری­های دوگانه و گاه متناقضی از او در منابع ترسیم شده است. یکی از دلایل توجه سردمداران مدینه به سواد و ا...

اصل آن است که سخن مطابق مقتضای ظاهر آورده شود یعنی، مثلأ در مقام خبر، جملا خبری و در مقام طلب، جملة انشائی بکار رود، ولی کاهی اسبابی بلاغی، گوینده بلیغ را وادار میکندکه از این قاعده خارج شده و بر خلاف مقتضای ظاهر سخن بگوید، این را اصطلاحأ خروج کلام از مقتضای ظاهر می نامند. نگارنده در این مقاله به سبب اهمیت موضوع، کوشیده است موارد خروج کلام از مقتضای ظاهر را به طور مفصل مورد بحث و بررسی قرار داد...

چکیده: زیبایی شناسی یکی از عرصه های نقد در دوران معاصر است که با ورود به آن و تحقیق در ابعاد مختلف آن، لذتی بی پایان برای محقق حاصل خواهد شد. در تفاسیر و مقالات مختلف به صورت پراکنده به بررسی تثنیه و جمع در قرآن کریم پرداخته شده است. مفرد، مثنی و جمع آمدن کلمات در آیات قرآن کریم دارای زیبایی هایی خاص و از روی حکمتی ویژه است به همین دلیل می توان اشکال مختلف کلمات وارده در آیات و جایگاه قرار گر...

بازشناسی مؤلفه‌های مهدی‌باوری پاره‌ای از زیدیان هم‌زمان با ظهور محمدعبدالله بن حسن مثنی ملقب به نفس زکیه (145 ـ 100) موضوع اصلی پژوهش پیش روست. در این مقال بررسی تحلیلی عناصر مهدی‌انگاری نفس زکیه پی گرفته شده است که از کارکردهای ویژه‌ای در قیام محمد و همچنین تبیین روند باور به مهدویت در میان زیدیه برخوردار است. به نظر می‌رسد مهدی‌باوری نفس زکیه از مؤلفه‌ها و شاخص‌هایی چون اهتمام به نام و نسب و ...

شخصیت های غایب داستان های قرآن? شخصیت های مردانه و زنانه ای هستند که به صورت مفرد? مثنی و جمع می باشند، و به نام هایشان در قرآن اشاره نشده است و به جای آن، کلماتی مانند اسم های موصول و اسم های نکره آمده است و یا اینکه به نام داستان هایشان نام گذاری شده اند. در این پژوهش تلاش گردیده، ویژگی ها، تقسیمات، و دلایل نام نبردن از این شخصیت ها، و شیوه های تعبیر از آن ها، و نقش آن ها در داستان های قرآن ب...

شُرَفا، علویانی بودند که در سرزمین‏های اسلامی همواره مورد احترام مردم بوده و موفق به تشکیل دول مهمی در جهان اسلام شدند. شرفا به شاخه‏های مختلف تقسیم شدند که مهم‏ترین آنها شرفای حسنی و حسینی‏اند. شرفای حسنی از نسل حسن مثنی بوده که موفق به تشکیل دولت ادریسیان در مغرب شدند. شرفای حسینی از نسل امام صادق‏علیه السلام بوده که فاطمیان خود را به ایشان منتسب می‏کردند. مطلب حاضر، ترجمه مقاله‏ی شرفا از دائرة...

در این پژوهش با بررسی واژه‌های قرآنی مرتبط با بهشت و ساکنانش، به رتبه‌بندی بهشت پرداخته ‌شده ‌است. نتایج نشان داد که واژه‌های معرّف بهشت را می‌توان در دو دسته با ریشه ج‌ن‌ن و با ریشه غیر ج‌ن‌ن دسته‌بندی نمود. واژه‏های دسته‌ اول به شکل مفرد، مثنی و جمع همراه با بدون همراهی با ترکیبات وصفی یا اضافی استفاده شده‌ است. با توجه به مقام ساکنان بهشت می‌توان گفت که واژه‌های جَنَّة و الْجَنَّة برای تشریح کلی بهش...