نقاط اشتراک و افتراق مبانى و مبادى اعلامیه حقوق بشر و قرآن مورد ارزیابى قرار گرفته است. منشور جهانى حقوق بشر که به انگیزه حاکمیت عدالت و صلح جهانى تدوین شده و در ایجاد صلح و امنیت نیز کارآیى داشته، برپایه مبانى و مبادى خاصى استوار است. در این میان مدافعان و موافقان آن، به جاى بررسى و ارزیابى این مبانى، تنها با تکیه بر انگیزه و کارآیى که داشته پذیرش آن را بایسته مى‌دانند. اما این همه دلیل بر حق...

در این نوشتار مبانى و روش هاى تربیت دینى از نگاه قرآن بحث مى شود. نویسنده نخست از روش هاى تربیت سخن گفته و از عناوینى چون حکمت عیار سنجش فضیلت اخلاقى جهت بخشى، برنامه ریزى، به گزینى، بهره گیرى از پیش آمدها، الگو نمایى، یادآورى، تهدید، داستان سرایى و عادت سازى یاد مى کند. در بخش دیگر مقاله، انسان شناسى تربیتى به عنوان مبانى تربیت مطرح شده و از ویژگى هاى انسان سخن به میان آمده است.

 رویکردهاى گوناگون تأویلى به قصه آدم‌وحوا مورد بررسى و نقد قرار گرفته است.  تأویل قصه آدم به دو گونه صورت گرفته است: تأویل عارفانه با حفظ ظاهر داستان و تأویل زیست شناختى و روان شناختى بدون تحفظ ظاهر داستان که هر کدام مشکلى را همراه دارد. بر پایه این اصل که قرآن تأویل‌پذیر است داستان آدم نیز از مفهوم تأویل بهره‌مند بوده و مفسّران پیوسته براى دست‌یابى به حقایق آن تلاش کرده‌اند. عارفان با حفظ ظاهر...

بررسى مفهوم شناختى واژه تربیت و تعیین مرز آن با واژه هایى چون تلقین، القاء و آموزش اولین گام براى تحلیل مفهوم «تربیت» است. در این مقاله پژوهشگر کوشیده است ضمن بررسى واژه هاى فوق، مفاهیم زیربنایى انسان شناختىِ تربیت دینى همچون فطرت مدارى و متربى محورى که از جمله ى اولین شاخص هاى جداکننده تربیت اسلامى از سایر انواع تربیت است، را تبیین نماید. روش تحقیق مورد استفاده، تحلیل محتوایى برخى از آیات قرآن ...

 پایه سبک زندگى اسلامى که در صدرِ گزاره‏هاى مدیریت فرهنگى کشور قرار دارد، مهندسى فرهنگ است. در مهندسى فرهنگ، از پیش‏فرضهاى فرهنگى، مبانى فرهنگى، اهداف فرهنگى، اصول فرهنگى و سیاستهاى فرهنگى سخن به میان مى‏آید. بررسى مبانى مهندسى فرهنگ از دیدگاه قرآن کریم، سنگ زیرین سبک زندگى اسلامى است که در فضاى کنونى کشور، از اهمیت بسیارى برخوردار است. مرحوم استاد على صفایى حائرى از قرآن‏پژوهانى است که با درک ش...

 بررسى اهداف، مبانى، شرایط، عوامل و راهکارها در تربیت قرآنى از دیدگاه شهید مطهرى است.  از نگاه شهید مطهرى، قرآن کتاب تربیت است و انسان استعدادهاى قابل رشد دارد و حرکت تکاملى انسان با مطالعه هدفمند نشانه‌هاى توحید در هستى و انسان قابل تحقق است. از این‌رو، استاد به تبیین واژه‌هاى کلیدى مطرح در باب تربیت و مطالعات خداشناسى، انسان‌شناسى و هستى‌شناسى اهتمام مى‌ورزد. ایشان فلسفه بعثت را نیز در حوزه ت...

پارادایم، هسته ى اصلى و زیرساخت نظریه هاى علمى است. هر اندازه که یک نظریه از پارادایم متقن و جامع ترى برخوردار باشد، مى تواند در عمل به موفقیت هاى بیشترى دست یابد. این مطلب در تمامى علوم قابل بررسى و تأیید است و در علوم انسانى و به خصوص در علوم رفتارى و روان شناسى، از وضوح بیشترى برخوردار است. براى تبیین چگونگى ارتباط مفاهیم پایه و مفروضات متافیزیکى با تغییر و تحولات انجام شده در نظریه هاى روان...

مکاتب مختلف روان شناسى مثل روانکاوى، رفتارگرایى، انسان گرایى، مکتب شناختى و ... تلاش زیادى براى درک انسان و معضلات روان شناختى ـ رفتارى وى نموده و از جنبه هاى گوناگون به انسان و نیازهایش نگریسته اند. دیدگاه دینى نیز انسان و مسائل او را مورد توجه و امعان نظر قرار داده است. در این تحقیق سعى شده است دیدگاه هاى مکتب شناختى و اندیشه دینى در ارتباط با نقش باورها و عقاید انسان و تأثیر آن بر رفتار و عا...

یکى از مهمترین رسالتهاى پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، تدوین علوم انسانى و اجتماعىدینى یا به عبارت دیگر استخراج دیدگاه اسلامى در ارتباط با مسائل علوم انسانى واجتماعى است و شناسایى مبانى هستى شناختى، معرفت شناختى، روش‌شناختى وانسان‌شناختى علوم انسانى و اجتماعى موجود و نقد و بررسى آن و استخراج مبانىجایگزین براى تدوین علوم انسانى و اجتماعى جدید، از لوازم تحقق این رسالت است. براین اساس، در ساختار جدید پژ...

 بررسى نقش شناخت بنیادهاى فکرى علامه در تفسیرالمیزان در کشف نقاط قوت و ضعف روش به کار رفته در آن است. از یکى از مبانى فکرى علامه با عنوان »تفکیک حقایق از اعتباریات« سخن گفته و سپس از نقش این مبنا در مباحث مختلف تفسیرى بحث کرده است. مباحث یاد شده عبارتند از: یک - توحید در ابعاد گوناگون مثل مالکیت الهى که منشأ و پیدایش حقایقى در رابطه با ربوبیت الهى، قرب الهى، تسلّط و تصرف الهى، حضور الهى، اطاعت ا...