در تاریخ­نگاری شوروی، دورۀ نظام اشتراکی ابتدایی نخستین صورت­بندی خاص اجتماعی و اقتصادی سوسیالیستی است. اشکال اوّلیۀ سازمان های اجتماعی انسانی در مکتب مارکسیسم به «کمونیسم اوّلیه» مشهورند. مقالۀ حاضر بحثی پیرامون روش­های جدیدی است که مورخان و ایرانشناسان شوروی در تحلیل نظام اشتراکی جامعۀ ایرانی به کار گرفته بوده اند. در تحقیقات ایرانی و هم در پژوهش­های غربی، خلأ بزرگی، تحلیل جامع رویکردهای مورخان ...

در اساطیر ملل اسطوره ای جهانی دیده می شود که در این نوشته اسطورۀ دوشیزه- مادر نامیده شده است. این اسطوره گزارشگر تولد قهرمانی مذکر از مادری باکره است. بارداری مادر به شیوه ای غیرمعمول و با اراده یا دخالت خدایان آسمانی صورت می گیرد. دوشیزه- مادر و دوشیزه زاده، هر دو با طبیعت و مظاهر آن همچون زمین، آب و روییدنی ها ارتباط مستقیم دارند. به نظر می رسد ارتباط ارکان اسطوره با مظاهر طبیعت، بازماندۀ باو...

در اساطیر ملل اسطوره‌ای جهانی دیده می‌شود که در این نوشته اسطورۀ دوشیزه- مادر نامیده شده است. این اسطوره گزارشگر تولد قهرمانی مذکر از مادری باکره است. بارداری مادر به شیوه‌ای غیرمعمول و با اراده یا دخالت خدایان آسمانی صورت می‌گیرد. دوشیزه- مادر و دوشیزه‌زاده، هر دو با طبیعت و مظاهر آن همچون زمین، آب و روییدنی‌ها ارتباط مستقیم دارند. به نظر می‌رسد ارتباط ارکان اسطوره با مظاهر طبیعت، بازماندۀ باو...

در پژوهش حاضر، توانایی دگر آسیبی گیاه مورخوش (zhumeria majdae rech. f. & wendelbo) مطالعه شد. اثر عصاره آبی برگ گیاه مورخوش بر درصد و سرعت جوانه زنی بذرهای هفت گونه از سبزیجات گوجه فرنگی lycopersicon) esculentum)، کاهوlactuca sativa))، کلم brassica oleracea))، تره (allium porrum)، تربچه (raphanus sativus)، پیاز (alliumcepa) و شاهی lipidium sativum)) مورد بررسی قرار گرفت. عصاره آبی برگ گیاه ...

سرب یک عنصر سمی است که از منابع گوناگون وارد زنجیره غذایی می شود و باعث ایجاد آثار سمی و خسارت های جدی در انسان و دیگر جانداران می شود. وضعیت تغذیه ای آهن می تواند بر جذب فلزات سنگین توسط گیاه اثر بگذارد. هدف از این پژوهش بررسی اثر برهم کنش آهن و سرب بر رشد گیاه و جذب این عناصر توسط شاهی و گوجه فرنگی است. بر این اساس، آزمایشی گلدانی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی شامل سه سطح آهن ( 0،...

اندرزنامه نویسی، یکی از نمودهای خرد سیاسی و از عوامل تداوم میراث سیاسی ایرانی بود. محور اساسی اندرزنامه ها، اندیشۀ شاهی و کارکردهای این نهاد در ادارۀ جامعۀ ایرانی بود. کارگزاری اهورامزدا در زمین، حفاظت از مرزها، دینیاری، عمران و آبادسازی و دادگری، از کارکردهای نهاد شاهی به شمار می آمد. با ترجمۀ متون ایرانی به عربی، مضامین اندرزنامه ها به دورۀ اسلامی انتقال یافت و البته بستر تازه، تغییراتی در جه...

اندرزنامه‌نویسی، یکی از نمودهای خرد سیاسی و از عوامل تداوم میراث سیاسی ایرانی بود. محور اساسی اندرزنامه‌ها، اندیشۀ شاهی و کارکردهای این نهاد در ادارۀ جامعۀ ایرانی بود. کارگزاری اهورامزدا در زمین، حفاظت از مرزها، دینیاری، عمران و آبادسازی و دادگری، از کارکردهای نهاد شاهی به شمار می‌آمد. با ترجمۀ متون ایرانی به عربی، مضامین اندرزنامه‌ها به دورۀ اسلامی انتقال یافت و البته بستر تازه، تغییراتی در جه...

تاثیر پوشش خوراکی صمغ شاهی بر روند تغییرات فیزیکوشیمیایی قارچ دکمه­ای سفید طی 16 روز نگه‌داری مورد مطالعه قرار گرفت. در این راستا، ابتدا موسیلاژ شاهی استخراج، خالص­سازی و خشک شد. سپس قارچ­های تازه و کامل با محلول­های 2 /0، 4/0 و 6/0 درصد وزنی- حجمی از صمغ شاهی پوشش داده شدند. درصد کاهش وزن، استحکام بافت، میزان ترکیبات فنولی، مقدار مواد جامد محلول و تغییرات رنگی بررسی گردید. نتایج نشان داد که غل...

اوسنه‏های عامیانه ایرانی دربردارنده مجموعه‏ای عظیم از واقعیت‏های فرهنگی و تاریخی جامعه ایرانی است. دقت در افسانه‏ها می‏تواند به روشن شدن زوایای تاریک تاریخ اجتماعی و فرهنگی کشور کمک شایانی کند. چگونگی به «قدرت رسیدن شاهان» و «انتقال قدرت» از شاهی به شاهی دیگر، بخش عظیمی از تاریخ مدون ایران را به خود اختصاص داده است. در این مقاله در پی بررسی شیوه‏های «انتقال قدرت» در افسانه‏ها و مقایسه رخدادهای ...

در مقالۀ پیش رو، برای بررسی نقش زنان حرم‌سرا در اصلاحات دورۀ ناصری، با بهره‌گیری از رویکرد انتخاب عقلانی به مثابۀ یکی از نظریه‎های عمومی جامعه‎شناسی تاریخی، به توصیف استدلال‌های ارائه شده از سوی زنان حرم‎سرا، در مخالفت با سه بازة اصلاحی 1264-1267 (اصلاحات میرزا تقی‌خان امیرکبیر)؛ 1275- 1278 (اصلاحات شخص ناصرالدین‌شاه)؛ 1287-1290 (اصلاحات میرزا حسین‌خان سپهسالار) پرداخته‌ایم. این مقاله، با نقد ن...