«انضمام» اسم یکی از فرآیندهای واژه سازی در نظر گرفته شده که در زبان های مختلف عمکردی یک پارچه و واحد نداشته و از نظر نحوی نمود متفاوت دارد. اسم منضم شده در مورد مشخصه هایی نظیر معرفگی و مشخص بودگی، بی نشان شده و حرف تعریف، اشاره یا نشانة حالت نمی گیرد. هدف این تحقیق، یافتن راهی برای تبیین پدیدة انضمام در زبان فارسی و دلیل وقوع آن است که بتوان با توسل به آن در مورد انضمامی یا غیر انضمامی بودن س...

در دیدگاه نقش­گرایی، گذرایی بر اساس ملاک­های نقشی و معنایی تبیین می­شود و مفهومی پیوستاری در نظر گرفته می­شود. در این مقاله بر اساس تعریف سرنمونی از گذرایی و بررسی مطالعات مهم مرتبط با آن تأثیر گذرایی را بر ساخت زبان فارسی در مواردی چون انضمام و مجهول ناپذیری افعال بررسی می­کنیم. همچنین برجستگی گذرایی زبان فارسی را در مقایسه با زبان­های مورد مطالعه هسپلمت بررسی می­کنیم. در بخش دیگر تأثیر گذرایی...

مقالة حاضر به بررسی «تحلیل گذرایی افعال زیرشمول فعل گفتن بر اساس نظریه پیش نمونه» می پردازد. تاکنون «گذرایی» از جنبه های مختلفی بررسی شده و یکی از موضوع های مطرح در مطالعات دستوریان و زبان شناسان بوده است.  یکی از دلایل اهمیت بررسی ساخت گذرا اینست که گذرایی در همة زبان ها وجود دارد و جزء جهانی های زبانی محسوب می شود.  هرچند در زبان فارسی این ساخت از دیدگاه های مختلفی بررسی شده است ولی با این وج...

در این مقاله مقولۀ نقشی گذرایی موجود بین مقولۀ نقشی اسناد و فعل مورد بررسی قرار گرفته‌است. این پژوهش که در چارچوب برنامۀ کمینه­گرای بوورز[1] (2002) صورت گرفته، نگاهی متفاوت به ویژگی گذرایی در زبان فارسی دارد. طبق این رویکرد، گذرایی مقوله­ای جهانی است که در ساخت‌هایی از قبیل ساخت­های متعدی معلوم، مجهول و میانه وجود دارد. اگرچه هستۀ این مقولۀ نقشی، که می­تواند به صورت یک فرافکن بیشینه (گروه گذرای...

مقاله حاضر به بررسی «تحلیل گذرایی افعال زیرشمول فعل گفتن بر اساس نظریه پیش نمونه» می پردازد. تاکنون «گذرایی» از جنبه های مختلفی بررسی شده و یکی از موضوع های مطرح در مطالعات دستوریان و زبان شناسان بوده است.  یکی از دلایل اهمیت بررسی ساخت گذرا اینست که گذرایی در همه زبان ها وجود دارد و جزء جهانی های زبانی محسوب می شود.  هرچند در زبان فارسی این ساخت از دیدگاه های مختلفی بررسی شده است ولی با این وج...

درجه بندی و چینش مطالب درسی، از مسائل مهم انواع برنامه های درسی در تهیه و تدوین متون آموزشی محسوب می شود. هدف پژوهش حاضر، ارائه ی الگویی جدید در زمینه ی درجه بندیِ بندها در متون آموزش زبان فارسی از طریق پارامترهای «گذرایی» و «استعاره ی دستوری» است. بر این اساس، پرسش های این پژوهش عبارتند از: 1) ارزیابی میزان گذراییِ هر یک از بندها در متن و همچنین، بررسی کاربرد انواع استعاره های دستوری و صورت متجا...

مسئله ی تعیین گونه های فعل و بررسی رفتار معنایی و نحوی آن ها در زبان فارسی، همواره از سوی دستورنویسان و زبان شناسان مطرح بوده است، اما به نظر می رسد هنوز هم ناگفته های بسیاری درباره ی فعل ها وجود دارد. از این رو، در پژوهش حاضر با تقسیم فعل ها به دو دسته ی ساده و گروهی سعی شده است سازوکار تغییر ساختار گذرایی در فعل های گروهی فارسی که زایایی بسیار بالایی دارند بر پایه ی مدل گذرایی هلیدی و دیدگاه ...