چکیده: یکی از جلوه های درخشان فرهنگ و هنر ایران زمین، سفال زرین فام است. لعاب زرین فامی که توسط سفالگران اسلامی روی سفال های سده سوم هجری اجرا می شد، با تغییراتی که ایرانیان در آن به وجود آوردند در سده هفتم هجری به اوج عظمت و اعتلای خویش رسید. به طوری که ایران در بین تمامی کشورهای تولید کننده سفال زرین فام، به لحاظ کمیت و کیفیت آثار به جای مانده از جایگاه ویژه ای برخوردار است. اما متاسفانه به...

زرین فام، تشکیل لایه بسیار نازکی از نانو ذرات مس و نقره با جلای فلزی در طیف های رنگی گوناگون است که بر روی لعاب در سومین مرحله پخت در شرایط احیاء کوره ایجاد می گردد. اگر چه این تکنیک در حوزه سفال ایران بسیار مهم بوده است اما متون معدودی در رابطه با آن از دوره های مختلف بر جای مانده است. کتاب «جواهر نامه نظامی» تالیف محمد بن ابی البرکات نیشابوری، یکی از این متون، بعنوان قدیمی ترین سند تاریخی درب...

زرین فام، تشکیل لایه بسیار نازکی از نانو ذرات مس و نقره با جلای فلزی در طیف های رنگی گوناگون است که بر روی لعاب در سومین مرحله پخت در شرایط احیاء کوره ایجاد می گردد. اگر چه این تکنیک در حوزه سفال ایران بسیار مهم بوده است اما متون معدودی در رابطه با آن از دوره های مختلف بر جای مانده است. کتاب «جواهر نامه نظامی» تالیف محمد بن ابی البرکات نیشابوری، یکی از این متون، بعنوان قدیمی ترین سند تاریخی درب...

کمابیش، هم زمان با حکمرانی سلجوقیان، ساخت سفال هایی با شکل، نقش و روشی نو در ایران آغاز شد و از سده های ششم تا هشتم هجری قمری رواجی چشمگیر یافت. در میان روش های فراوان و گوناگون مورد استفاده در ساخت و تزیین سفال ها، تکنیک «زرین فام» جلوه و مقامی خاص دارد و با ویژگی های منحصر به فرد و چشمگیر، یکی از عالی ترین نمونه های سفال اسلامی است. علیرغم تمامی پژوهش های صورت گرفته در این زمینه، خاستگاه سفال...

زرین فام، تشکیل لایه بسیار نازکی از نانو ذرات مس و نقره با جلای فلزی در طیف‌های رنگی گوناگون است که بر روی لعاب در سومین مرحله پخت در شرایط احیاء کوره ایجاد می‌گردد. در پژوهش حاضر با رویکردی تجربی، صحت فرمول‌های ارائه شده درکتاب «جواهرنامه نظامی»تالیف محمد بن ابی البرکات نیشابوری بررسی و اولین فرمول ارائه شده در کتاب فوق، به عنوان نمونه انتخاب و مورد آزمایش قرار گرفته است. به طوری که مینای مذکو...

تکنیک تولید لعاب زرین فام یکی از قدیمی ترین روش های تولید نانو ذرات فلزی بر اساس روش احیای شیمیایی و بدون نیاز به محیط تمیز یا خلا بالا بوده است. به طور معمول تولید این گونه سرامیک از سه مرحله پخت تشکیل شده است؛ ساخت بدنه، اعمال لعاب سفید روی بدنه و پس از پخت، قلم زنی لعاب مینای زرین روی لعاب سفید اپک. مشخصهی بارز این نوع لعاب، تلالو و درخشندگی منحصر به فرد آن است. به گونهای که در زوایای مختلف ...

تحلیل مواد با استفاده از روش های تحلیل با باریکه ی یونی دارای مزیت های منحصربفرد سریع، غیرمخرب، بس عنصری و حساس است. روش های تحلیل با باریکه ی یونی عبارت اند از: روش گسیل پرتو ایکس ذره- القایی (pixe)، گسیل پرتو گاما ذره-القایی (pige)، تحلیل با واکنش های هسته ای (nra)، طیف سنجی پس پراکندگی رادرفورد (rbs) و آشکارسازی ذرات پس زده از برخورد کشسان (erd). از میان این تکنیک ها روش pixe برای تحلیل عنصر...

ساخت لعاب‌های زرین فام در ایران از قرن چهارده میلادی به بوته فراموشی سپرده شده است ولی عده کثیری از هنرمندان معاصر علاقمند به احیای این هنر می‌باشند. در این پژوهش توجه خاص به عوامل مؤثر بر ساخت لعاب زرین فام شده است. نتایج نشان می‌دهد که ترکیب، دما، شدت و گستره زمان احیاء و ضخامت لایه خام اعمالی از مؤثرترین عوامل در تشکیل پدیده زرین فام می‌باشند. سنجش دمای تجزیه مواد اولیه به کمک DTA/TG محدوده ...

مینای زرین‌فام پوششی دکوری است که از دیرباز، سفالگران آن را به عنوان لعاب تزئینی به کار می‌برده‌اند. مشخصه‌ی بارز این نوع لعاب، تلالو و درخشندگی منحصر به فرد آن است. به گونه‌ای که در زوایای مختلف به رنگ‌های متفاوت دیده می‌شود. این ویژگی‌ها از یک سو به تشکیل لایه‌های نازک و از سوی دیگر به تشکیل نانوذرات فلزی، در اینجا نقره، حین فرآیند تولید است. در این تحقیق، لعاب زرین فام با ترکیب جدید مناسبی ب...

طی فعالیت میدانی نجات بخشی در بنای فضل بن سلیمان برای نخستین بار، در منطقة آوه از استان مرکزی، تعدادی بسیاری کاشی زرین فام با تاریخ قیدشده بر روی آن ها (684ق) به دست آمد. در راستای شناسایی بیشتر این هنر در منطقة آوه، از طریق مطالعات کتابخانه ای و میدانی و با روش توصیفی- تحلیلی، نمونه هایی جهت بررسی و مطالعه انتخاب شدند. سؤالات اصلی پژوهش عبارت اند از: 1. عناصر اصلی تزیینی کاشی های زرین فام آوه ...