جنبش جنگل در سال‏های پایانی جنگ جهانی یکم (1914-18م/1333-37ق) با قشون انگلیس درگیر جنگ‏هایی شد که زمینه‏ها و علل وقوع آن به تحولات نظامی قفقاز بازمی‏گشت؛ زیرا در آن زمان، قشون انگلیس ناگزیر بود که خود را به‌سرعت از خطۀ گیلان به آن منطقه برساند، اما عبور این قشون از گیلان با مخالفت جنبش جنگل روبه‌رو شد که درنهایت به جنگ بین دو طرف انجامید. نبرد‏ جنبش جنگل با قشون نیرومند انگلیس، ازجمله رویدادهای...

سازمان قشون ایران در عصر زندیّه به­لحاظ ساختاری تفاوت چندانی با عصر افشاریّه و صفویّه نداشت؛ لذا شیوه‌های به­کارگرفته شده از سوی قشون نیز برداشتی از دوره­های پیشین بود. روش­های جنگی، قدیمی و مبتنی بر برتری نیروی انسانی و رزم قهرمانانه بود، اما استفاده از شیوه‌های مناسب نبرد نیز در پیروزی یا شکست سپاهیان نقش زیادی داشت. در دورة زندیّه از شیوه‌های مختلفی برای پیروزی در نبردها استفاده می­شد که عبارت ب...

در عصر قاجار بواسطه وجود مناقشات ارضی با کشورهای همسایه و وجود نا امنی های داخلی، باعث شده بود تا تقویت ارتش، مورد توجه باشد. در پی این منظور حکومت مجبور بود تا به شیوه حکومت های قبل از خود،علاوه بر استفاده از نظامیان رسمی، از طوایف نیز در مواقع جنگ سرباز، به خدمت بگیرد. این پژوهش با رویکرد آرشیوی، تحلیلی در نظر دارد تا در حوزه ساختار شناسی اسناد نظامی دوره قاجار و با استفاده از محتوای اطلاعاتی...

توپ، به عنوان سلاح سنگین، جمعی، گران قیمت، نیازمند آموزش در به­کارگیری و صرف هزینه در ساخت، نگهداری و به­کارگیری، فقط می‌توانست در انحصار و اختیار دولت مرکزی باشد. از دورة شاه تهماسب اول که نخستین تجربه­های ساخت و به­کارگیری سازمان­یافته و مؤثر آن در قشون صفوی ثبت شده تا دوران شاه عباس اول که بیشترین ساخت و کاربرد توپ در نبردها روی داده است،‌ شواهد تاریخی نشان می­دهند به­کارگیری این سلاح مدرن ب...

0

چکیده: معیشت کوچ نشینی در لرستان که ناشی از شرایط جغرافیایی آن بود، منجر به شکل گیری ساختار پراکنده سیاسی- اجتماعی قبیله ای تحت ریاست خوانین مختلف شد. از طرفی عبور راه مهم شمال به جنوب از لرستان و هم جواری با مناطق نفت خیز و مهم جنوب بر نقش منطقه در سیاست های حکومت های مرکزی ایران و کشورهای بیگانه (انگلیس) افزود، از این رو ایجاد امنیت و تسلط بر لرستان از دغدغه های اصلی دولت مرکزی ایران بوده اس...

چکیده جامعه سنتی ایران در آغاز قرن 19م. گرفتار ارادۀ سلطه­جویانه قدرت­هایی شد که منافع آنها، منبعث از نظم نوظهور اروپایی بود. دولت‎های روسیه، فرانسه و انگلیس کنش­گران اصلی این فرآیند استعماری، بیشترین مصائب را بر ایران و ایرانی به بار آوردند. در این میان، دولت روسیه تزاری با طمع­ورزی به خاک ایران، آغازگر جنگی طولانی­ مدت شد. در روزگار دفاع نظامی ایران در برابر قشون روس، توجه به ملاحظات دفاع غیر...

تشکیل قشون متحدالشکل توسط رضاخان تحولی اساسی و نوین در تاریخ ایران بود. اگرچه در پژوهش­های تاریخ معاصر بطور مفصل به نقش و عملکرد سیاسی و نظامی قشون رضاشاه پرداخته شده اما تاکنون هیچ کاوشی در اوضاع و شرایط داخلی ارتش و همچنین روابط و مناسبات موجود میان سربازان و درجه­داران و افسران و امرای آن و نیز جایگاه اجتماعی آنان صورت نگرفته است. پژوهش حاضر برای نخستین بار درصدد است با تکیه بر منابع موثق بو...

هدف: این پژوهش به بررسی اسناد سازمان دهی وتشکیلات داخلی قشون قاجار اختصاص دارد. هدف از این تحقیق طرح مباحث جدید در حوزه ساختار شناسی اسناد نظامی دوره قاجار با استفاده از اسناد موجود در آستان قدس می باشد.    رویکرد پژوهش: پژوهش حاضر از نوع آرشیوی تحلیلی است و با بررسی مجموعه 10000برگی اسناد نظامی  که محدوده  1264 الی 1343 ق را در بر می گیرد سعی شده تا از طریق فیش برداری و بازنویسی اسناد، به سؤال...

0