حازم پسر محمد پسر حسن پسر حازم مکنی به ابوالحسن و معروف به حازم قرطاجنی انصاری اهل قرطاجنه از توابع بخش مرسیه و در اصل اهل سَرَقُسطه (zaragoza) است. وی که در علوم بلاغه و ادبیات استاد می باشد، در سال 608 قمری در خانواده ای ثروتمند و مرفه، در قرطاجنه، چشم به جهان گشود و به پیروی از پدرش که عالم، فقیه و ادیب مشهوری بود به تحصیل علوم، به ویژه ادبیات پرداخت و در این زمینه از پدرش پیشی گرفت. حازم در ر...

«منهاج البلغاء و سراج الأدبا»‌ی حازم قرطاجنی را می­توان یکی از تأثیرگذارترین آثار در بلاغت و نظریّة شعر عربی به شمار آورد. اگرچه حازم در محیطی متأثّر از فلسفة ابن رشد پرورش یافته و با یک واسطه شاگرد او نیز به حساب می­آید، امّا او در این کتاب - که سبکی فلسفی بلاغی دارد- در پایه گذاری و بیان نظریّة شعر عربی کاملاً متأثّر از ابن سیناست. او در کتاب خود بی آنکه نامی از ابن رشد ببرد، بارها عبارات ابن سینا ...

«از صدر اسلام تاکنون شاعران بسیاری ذوق و قریحه شاعران? خویش را جهت ستایش پیامبر اکرم اسلام(ص) به خدمت گرفته اند؛ برخی از این شاعران با پیروی از پیشینیان در این عرصه گام برداشته و بر اساس شیو? آنان در قصیده سرایی و مدح، به این امر همت گمارده اند. و برخی دیگر نیز شیو? پیشینیان را رعایت نکرده اند. حازم قرطاجنی و ابن جزی کلبی دو تن از شاعران قرن هفتم و هشتم هجری در اندلس هستند که هرکدام قصیده ای در...

زبان­شناسان قدیم مسلمان به مقولة بافت، اعم از زبانی و غیرزبانی توجه داشته­اند. با بررسی و جمع­بندی نگرش حازم قرطاجنی الگوی نسبتاً جامعی برای این مقوله می­توان ارائه داد. البته به طور کلی نگاه قدما در این خصوص یکدست و ثابت نیست و میان نگرش اجتماعی به زبان، یعنی توجه به مؤلفه­های غیرزبانی و محدود شدن به ساختار زبانی محض در نوسان است، از این­رو باید به زبان شناسی قدیم به عنوان یک کلیت واحد نگریست ت...

محاکات کلمه کلیدی در بوطیقای فلسفی است که عنصر جوهری شعر را تشکیل می دهد. مفهوم این کلمه از زمانی که در نوشتارهای ارسطو مطرح شده تا آن زمان که از طریق متّی بن یونس قنّائی وارد حوزه اسلامی شده و تا زمانی که از زیر دست فلاسفه مسلمان عبور کرده ، پیوسته در حال تغییر بوده است. مقاله حاضر، در صدد است مفهوم کلمه را از طریق بررسی پدیدار شناسانه در نوشتارهای فلسفی حوزه اسلامی بررسی نماید. منابع تحقیق از ت...

«منهاج البلغاء و سراج الأدبا» ی حازم قرطاجنی را می­توان یکی از تأثیرگذارترین آثار در بلاغت و نظریّة شعر عربی به شمار آورد. اگرچه حازم در محیطی متأثّر از فلسفة ابن رشد پرورش یافته و با یک واسطه شاگرد او نیز به حساب می­آید، امّا او در این کتاب - که سبکی فلسفی بلاغی دارد- در پایه گذاری و بیان نظریّة شعر عربی کاملاً متأثّر از ابن سیناست. او در کتاب خود بی آنکه نامی از ابن رشد ببرد، بارها عبارات ابن سینا ...