درنگریستن در بسیاری از روایات از کارکرد گسترده واژه «رجل» در آن‏ها به عنوان موضوع پرسش یا حکم حکایت دارد. این مقاله در صدد پاسخ به سه پرسش اساسی در این زمینه است: 1. واژه «رجل» با چه کارکردی در روایات بازتاب یافته است؟ 2. چرا این واژه با کارکرد فراجنسیتی به صورت شایع بازتاب یافته است؟ 3. راه‏های بازشناخت کاربست جنسیتی از فراجنسیتی واژه «رجل» در روایات چیست؟ نگارنده در این مقاله در مرحله نخست، ک...

در این تحقیق، تحلیل بنیادی فراتر از مرزهای سطحی و موقتی تحقیقات قبلی در کانون توجه قرار می‎گیرد؛ به‌عبارت دیگر، نحوة ورود اطلاعات جزئی صورت‌های مالی به تصمیمات اجزای بازار مطالعه می‌شود؛ یعنی چگونه تغییرات جاری عوامل بنیادی منتخب می‌تواند اطلاعاتی دربارة تغییرات آتی سود فراهم کند. به‌این‌منظور، نقش عوامل بنیادی در پیش‌بینی تغییرات آتی سود با استفاده از اطلاعات شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس اوراق...

واژۀ «محبت» یکی از کلیدی­ترین واژه­های اخلاقی قرآن کریم است. در این مقاله کوشش شده است لایه­های معنایی محبت با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی و بر اساس کارکرد انواع سیاق مشخص شود و به این پرسش پاسخ داده شود که حوزۀ مفهوم محبت در قرآن چیست و شناخت لایه­های معنایی چگونه در تبیین مفهوم محبت کمک می کند. این پژوهش با روش تحلیل محتوای آیات قرآن و قرینه­های لفظی و حالی موجود در آیه (سیاق و روابط هم نشی...

از جمله مسائل مهم در معرفت­شناسی و نیز در فلسفة علم تاریخ واقع­نمایی گزارش­های تاریخی است. این موضوع یکی از نتایج شاخة «معرفت­شناسی دلیل نقلی» است، که در میان معرفت­شناسان غربی با عنوان «مسئلة تحویل­گرایی و غیرتحویل­گرایی» مطرح است.  این مقاله درصدد تبیین چگونگی و میزان تحصیل این دغدغه است و آشکار می­کند که واقع­نمایی مراتب مختلفی دارد و اخبار ثقات می­توانند تا حد اطمینان و قطع نیز معرفت­بخش ب...

حدیث و سنت به عنوان دومین منبع دین شناخت، از جایگاه والایی در شریعت اسلام و مذهب شیعه برخوردارند و بیشترین استناد عملی و اعتقادی شیعیان و مسلمین به این منبع مهم است. از همان صدر اول، علل متعددی از جمله وجود وضاعان و منحرفان، نحله ها و گرایش های متعددی را در تشخیص اعتبار روایات به وجود آورد و فاصله زمانی بیش از یک هزاره نیز، سبب تشدید این چالش شد. در این میان دو منهج معروفی که در ارزیابی روایات ...

این پژوهش با تکیه بر روش توصیفی_ تحلیلی_آماری به مطالعه و بررسی دلالت دستوری(لا) نفی جنس در قرآن بر اساس برخی از قرائن لفظی و معنوی مانند: استثنا، شرط، حذف، تکرار، دلالت اسم(لا) و خبر آن و مقایسه ی دلالتهای این حرف در سوره های مکی ومدنی پرداخته است. (لا) نفی جنس دارای دلالت های مختلفی بر اساس علائم و نشانه های دستوری که در آن وارد شده دارد، و بر حسب علائم و قرائن دستوری بر اثبات و نهی و غیره.....

یکی از کتابهای ارزنده اجتماعی و سیاسی فارسی اغراض السیاسه اثر ظهیری سمرقندی، نویسنده نامدار سده ششم هـ.ق، است که جعفر شعار آن را در سال 1349 تصحیح و منتشر کرده است. متن مصحّح شعار که تا امروز تنها چاپ کتاب است، به دور از کاستی ها و لغزش ها و اغلاط چاپی و غیر چاپی نیست. در جستار حاضر صورت درست پاره ای از اغلاط کتاب به قرائن درون متنی و غیرمتنی نشان داده یا پیشنهاد شده است. در این پژوهش سندبادنامه...

وجود آیات متشابه که از واقعیت‎های مورد اذعان خود قرآن است، به‎خاطر طبیعت متشابه‎بودن مدالیل آن‎ها، زمینه را برای تأویل نادرست و کژتابی‎های فکری و رفتاری فراهم می آورد که از منظر قرآن با ارجاع آن‎ها به آیات محکم و نیز مراجعه به اهل بیت (علیهم‌السلام)، می‎توان تأویل صحیح از آن‎ها را به‎دست داد. از سوی دیگر، بخشی از روایت‎های تفسیریِ موجود از امام رضا (علیه‌السلام) به تاویل آیات متشابه اختصاص یافته...