هنگام پیدایش اسلام در جزیره العرب نظام قبیله¬ای حاکم بود. با گسترش تدریجی اسلام در مدینه، بعضی از قبایل با پیامبر هم¬پیمان شدند. اما در هم¬پیمانی خود سستی و ضعف نشان می¬دادند. چون سرزمین¬های این قبایل محل عبور کاروان های تجاری قریش به شام و عراق بود، لذا پیامبر سعی می نمود تا آن قبیله¬ها را از قریش جدا ساخته و با آنها پیمان ببندد. از طرفی حجاز یک موقعیت منحصر به فرد داشت. زیرا میان تمدن یمن در ...

فاصله زمانی جنگ بدر تا عام الوفود از مقاطع مهم تاریخ اسلام به شمار می آید.پیامبر(ص) پس از ورود به مدینه و تأسیس حکومت اسلامی برآن بودند که به هدف غایی خود یعنی گسترش اسلام بپردازند.از این رو در ادامه استراتژی دعوت که سرآغاز آن از قبیله مشهور قریش بود ، متوجه قبایل بیرون مدینه شدند.پیاده کردن این استراتژی دراز مدت در مقابل قبایل متنوع و متفاوت بود.پرسش اساسی این پایان نامه آن است که: عوامل سیاسی...

معجم العین خلیل بن أحمد فراهیدی(100 ـ 170 ه. ق) از منابع لغوی مهم دوره­های نخستین اسلامی است. بررسی چگونگی استنادات و استشهادات این کتاب به­ویژه استشهادات شعری بسیار مهم است. هدف از این پژوهش ارزیابی این منبع برای استفاده از  آن در فهم متون، به­ویژه متون نخستین دینی است. بررسی آماری ـ تحلیلی این پژوهش بیانگر آن است که فراهیدی در گردآوری این کتاب و شرح کلمات آن، از انواع استشهادات قرآنی، شعری، ح...

چکیده ندارد.

قبایل عرب هلالی، مجموعه ای از بطون و تیره های بنی هلال بن عامر، بنی سُلیم، بنی جشم و ربیعه را شامل می شد که در مرکز عربستان و نواحی بیابانی نجد و حجاز به زندگی بدوی وکوچ نشینی عادت داشتند. این قبایل برخلاف سایر قبایل عرب که بعد از اسلام و به دنبال فتوحات اسلامی راهی نواحی آباد و متمدن شدند، هم چنان به زندگی بدوی خود ادامه دادند وحاضر به ترک وطن وخاستگاه خود نشدند. با این وجود، آنان در اوایل قرن ...

با ظهور اسلام در شبه‌جزیرﮤ عربستان ساختار غیرمتمرکز و توسعه‌نیاﻓﺘﮥ آن دچار لغزش شد. نظام اجتماعی و سیاسی حاکم بر آن که بر قبیله مبتنی بود، برای اداﻣﮥ حیات و بقای خود واکنش نشان داد. در این میان برخی قبایل و طوایف نیز که اسلام را برای خود دارای کارکرد می‌دانستند و آن را پذیرفته بودند، با هجرت پیامبر اسلام(ص) و مسلمانان، زﻣﻴﻨﮥ شکل‌گیری حکومت اسلامی را مهیا کردند. تفاوت رویکرد این قبایل در دو قطب ...

در دوران پیش از اسلام قبایلی چند از عرب جنوب، نواحی یمن و جنوب حجاز را رها کرده و به شام کوچ کرده بودند. رهبری آنها در دست قبیله ی بنی کلب بود. در برابر اینان، قبایل دیگر از عرب شمال تحت رهبری قبیله ی قیس نیز در این ناحیه سکونت کردند و در طول زمان این دو گروه به صورت دو حزب رقیب درآمدند. معاویه طی یک پیوند سیاسی دختری از کلبیان را به همسری گرفت و فرزندش یزید را ولیعهد خود ساخت. کمکم عده دیگری ا...

هدف اصلی در این تحقیق بررسی ساختار قدرت در سرزمین حجاز پیش از ظهور اسلام است. در واقع بحث و بررسی اصلی در این تحقیق آن است که سرزمین حجاز، با این که در آستانه ظهور اسلام از دولت واحد و متمرکز برخوردار نبود، اما درهرنقطه از این سرزمین ساختار قدرت به صورت پراکنده وجودداشت وازچارچوب خاصی همچون صاحبان قدرت ،موضوع اعمال حکم (مردم)ونظام حکمرانی که مطابق آن احکام اعمال قدرت می کرد،پیروی میکرد. این ساخ...

ثقیف در تاریخ قبل و بعد از اسلام در ابعاد گوناگونی جای بحث دارد، مسائل اقتصادی ، کشاورزی و اهمیت آن در حجاز ، تولید و صادرات محصولات طائف ، حضور در بازارها به ویژه در بازار عکاظ و نیز دامپروری ، حرف و صنایع و فنون رایج در طائف و ... و همچنین در مسایل اجتماعی و مشارکت مردمی که در ساخت باروی غیرقابل نفوذ طائف تبلور و تجلی یافته است و به لحاظ تمدنی به ساکنان جنوبی شبه جزیره شباهت زیادی دارد. در وق...

طائف یکی از سه شهر اصلی حجاز است که در فاصله هفتاد و پنج میلی جنوب شرقی مکه، در پشت کوه غزوان، در ارتفاع بیش از پنج هزار پایی از سطح دریا واقع شده است. طائف که در ابتدا «وج» نام داشت، دومین شهر حجاز پس از مکه بود و بت لات، یکی از بزرگترین بتهای اعراب در این شهر قرار داشت. قبیله ثقیف که پس از غلبه بر بنی عامر بن صعصعه بر طائف استیلا یافت، ساکنان اصلی شهر آن را تشکیل میداد. سیاست هوشمندانه اهل ...