مولوی در غزلیات خود، بیش از شاعران دیگر به هنجارگریزی و نوآوری، روی آورده است؛ این رویکرد در همه زمینه های شعر او؛ بویژه در ردیف آشکار است. وی از موسیقی ردیف و اهمّیت آن در شعر فارسی کاملاً آگاه بوده و بیشترین بهره را از قبَل ردیف برده است. او از حیث تنوّع و هنجار شکنی ردیف در تأمین ابعاد موسیقایی سخن، ممتاز است. هیچ یک از شاعران پارسی گوی به اندازه او از این امتیاز برخوردار نبوده است؛ غزلهای او اغ...

اهمّیت جایگاه قافیه و ردیـف در آثار منظوم فارسی بر کسی پوشیده نیست . قافیه و ردیف همواره در خدمت صورت و معنا و در تنظیم سخن آهنگین بسیار مفید و مؤثر می باشد . در میان سخنوران ایرانی مولوی در سرایش غزلیات خویش از قافیه و ردیف به شیوه های گوناگون و هدفمند بهره برده است . در غزلیات او قافیه و ردیف بیشتر جهت آهنگین نمودن و موسیقایی کردن سخن منظوم می باشد. بیش از ½  غزلیات او از فراوانی ردیف برخوردار...

اهمّیت جایگاه قافیه و ردیـف در آثار منظوم فارسی بر کسی پوشیده نیست . قافیه و ردیف همواره در خدمت صورت و معنا و در تنظیم سخن آهنگین بسیار مفید و مؤثر می‌باشد . در میان سخنوران ایرانی مولوی در سرایش غزلیات خویش از قافیه و ردیف به شیوه‌های گوناگون و هدفمند بهره برده است . در غزلیات او قافیه و ردیف بیشتر جهت آهنگین نمودن و موسیقایی کردن سخن منظوم می‌باشد. بیش از ½  غزلیات او از فراوانی ردیف برخوردار...

یکی از اصلی‌ترین و مهم‌ترین کارکردهای ردیف که انطباق واژه‌ها و کلمات گونه‌گون با قوافی متعدد و سازگار ساختنِ آن‌ها با برخی بحور است، تا به اکنون مورد تحلیل و بررسی قرار نگرفته است. به عبارت دیگر، ردیف غالباً گونه‌ای آزادی به واژه قافیه می‌بخشد، آزادی‌ای که به سببِ آن، کلمه قافیه در سراسرِ زنجیره موسیقاییِ مصرع دوم و حتی تا نزدیک به صدرِ آن می‌تواند حرکت کند. بر پایۀ همین کارکردِ ردیف، واژه‌هایی که از ...

شاعر شعر عامه به موسیقی توجه زیادی دارد زیرا موسیقی با تأثیر عاطفی؛ ذهن مخاطب را آماده دریافت پیام شعر می‌کند. از مهم‌ترین موارد موسیقی‌آفرین در شعر، قافیه و ردیف است که در شعر سنّتی فارسی و قالب دوبیتی جایگاه ویژه و ثابتی دارند. در این مقاله علاوه بر معرفی سروده‌های بومی و دوبیتی‌های محلی شهربابک، به تحلیل ساختار قافیه و ردیف پرداخته شده است. قافیه در سروده‌های بومی شهربابک همانند سایر لهجه‌ها ...

یکی از عوامل موسیقی­ بخش در شعر، موسیقی کناری است که مهم­ترین جلوه­های آن قافیه و ردیف است. مولانا در کاربرد قافیه و ردیف در رباعی­های خود شگفتی­های زیادی از خود نشان داده است. درواقع وی به بار فونتیکی یا موسیقی کناری می­اندیشیده است. از این­رو گاه در ساختار کاملاً طبیعی و بی­تکلّف برای تأکید و تکمیل وزن یا غنای موسیقایی کلام قافیه و ردیف را در رباعیات خود تکرار می­کند یا آن را در مصراع سوم نیز ل...

در این تحقیق شامل هشت فصل به بررسی ساختمان تکرار و نقش آن در علوم ادبی پرداخته شده است. تکرار نقش مهمی در ادبیات دارد که غالباً به جهت جایگاه نامناسب آن در ادبیات قدیم عرب نادیده گرفته شده است. در واقع تکرار نه تنها اساس زیبایی در ادبیات بلکه در سطوح مختلف زندگی به شمار می رود. تکرار در دستور زبان فارسی نخست از دید صرفی و نحوی مطرح می باشد به این معنا که می تواند تکرار اسم، فعل، صفت، قید، جمله...

یکی از عوامل موسیقی­ بخش در شعر، موسیقی کناری است که مهم­ترین جلوه­های آن قافیه و ردیف است. مولانا در کاربرد قافیه و ردیف در رباعی­های خود شگفتی­های زیادی از خود نشان داده است. درواقع وی به بار فونتیکی یا موسیقی کناری می­اندیشیده است. از این­رو گاه در ساختار کاملاً طبیعی و بی­تکلّف برای تأکید و تکمیل وزن یا غنای موسیقایی کلام قافیه و ردیف را در رباعیات خود تکرار می­کند یا آن را در مصراع سوم نیز ل...

بررسی جنبه‏های ساختاری و عناصر شاعرانه در دوبیتی ها ، به دلیل جایگاه آن در اتصال شعر رسمی و عامه، می‏تواند برخی از ویژگی‏های متمایز این دو حوزه را تبیین کند. باتوجه به اهمیت نقش قافیه و ردیف در این قالب، در این مقاله به روش تحلیلی- مقایسه‏ای، ضمن بررسی بیش از 3،000 دوبیتی عامه، زوایایی چون شباهت‏ها و تفاوت‏های لفظی و معنایی و تسامح‏های مرسوم در موسیقی کناری آن ها، متناسب با تفاوت اقلیم، تحلیل و...

در فایل اصل مقاله موجود است