با پیدایش سازمان ملل متحد و تصویب منشور، در بند 4 ماده 2 توسل به زور یا تهدید به استفاده از آن ممنوع اعلام شد. البته استثنائاتی از قبیل حق دفاع مشروع (ماده 51) و فصل هفتم برای آن در نظر گرفته اند. در دهه اخیر دامنه مداخلات نظامی صورت گرفته توسط دولت های قدرتمند وسعت یافته و انواع توجیهات پیش روی مداخله گران قرار گرفته است. از سوی دیگر، مسلمین هم مدعی وجود یک نظام حقوقی مستقل اسلامی در کنار حقوق...

1- بیان مساله از دیر باز و از آغازین روزهای پیدایش انسان در پهنه گیتی ،جنگ و ستیز از مهمترین مسائل روابط و مناسبات میان ملل محسوب شده است ؛بطوریکه جوامع و کشورها پیروز غالبا از این عنصر در جهت تحقق اهداف ،مطامع و خواسته های خود وتحمیل آن بر طرف های مغلوب در جنگ ها استفاده نموده اند. ولیکن در کنار این واقعیت ، واقعیتی دیگری نیز وجود دارد و آن تمایل ذاتی انسانها در دوری کردن و محدود نمودن این پ...

فضای ماورای جو عبارت است از فضایی که از آخرین نقطه محدوده هوایی فوقانی قلمرو هر کشور شروع می شود و شامل ماه و دیگر اجرام سماوی می گردد. حقوق فضای ماورای جو عبارت است از مقررات حاکم بر اکتشاف و بهره برداری از فضای ماورای جو که از زمان اولین پرتاب ماهواره به فضا در سال 1957 توسط انسان شروع به رشد و توسعه کرد. یکی از اصول مهم حقوق بین الملل نیز که شکل قاعده آمره پیدا کرده است، قاعده ممنوعیت توسل ب...

جامعه بین المللی در دهه های اخیر با وضعیت هایی روبه رو شده است که به موجب آن کشورها دست به اقدامات نظامی مستقیم علیه بازیگران غیردولتی مستقر در سرزمین کشور ثالث می زنند و این مساله اغلب بر حاکمیت کشورهای مستقل تاثیر می گذارد و باعث طرح سوالات حقوقی در مورد مشروعیت این اقدامات می شود. منشاء تهدیدات علیه صلح وامنیت بین المللی در گذشته محدود به اختلافات و منازعات بین کشورها بود، اما امروزه گستره ا...

استفاده از فضای سایبری برای دستیابی سریع و مؤثر به اهداف راهبردی، امروزه به ابزار جدید جنگی و مهم برای همۀ بازیگران دولتی و غیردولتی تبدیل شده است. به همین سبب، ماهیت توزیعی و تعاملیِ فضای سایبری، به‌همراه هزینۀ پایین ابزارهای پاسخگویی، عملکرد مؤثر و حملۀ در فضای مجازی را افزایش داده است. به‌علاوه، گمنامی در این فضا، هماهنگی عملیاتیِ سریعی را در محدودۀ جغرافیاییِ وسیعی تسهیل کرده و به وقوع حمله، ت...

 درگیری نظامی میان دولتهای روسیه و گرجستان در اوت 2008 که به بحران اوستیای جنوبی مشهور شده است بار دیگر قاعده منع توسل به زور در روابط بین‌المللی را در معرض آزمونی دیگر قرار داد. ادعای روسیه به ادعای مسؤولیت حمایت از اتباع خویش در قالب حق تعیین سرنوشت و توسل به زور علیه گرجستان، واکنش دولتهای دیگر در قبال اقدامات روسیه و چالش تصمیم‌گیری در شورای امنیت در قبال این بحران در این مقاله مورد بحث قرا...

حملات متعدد ائتلاف آمریکایی به سوریه طی سال‌های 2014 تا 2018 که با بهانه‌جویی‌های مختلف اعم از مبارزه با داعش یا نوعی از مداخلۀ بشردوستانه به‌منظور مقابله با کاربرد ادعایی تسلیحات شیمیایی صورت گرفته، تمامیت بند 4 مادۀ 2 منشور ملل متحد را خدشه‌دار ساخته است. نظریات حقوقی مختلف و البته غیرقابل قبولی از جمله «تئوری عدم تمایل و عدم توانایی»، «تئوری بسط مفهوم دفاع مشروع دسته‌جمعی عراق علیه داعش در خ...

توسل به زور ، عمری به درازای تاریخ جوامع انسانی دارد و تحولات قابل توجهی را به خود دیده است. از آزادی اقدام به جنگ و حتی تقدیس آن، تا منع حقوقی. هرچند در نظام بین المللی معاصر ودر عرصه روابط بین الملل، پدیده توسل به زور و خشونت وجود دارد و به نظر نمی رسد که در آینده نیز جامعه بین المللی از شر این مصیبت عظمی رهایی یابد، با این وجود برخی سیاستمداران ، فلاسفه، اخلاق گرایان و حقوقدانان کوششی خستگی ...

میدان نبرد جدیدی در روابط بین‌الملل گشوده شده است که منازعه میان کشورها را به فضای سایبری منتقل کرده است. در این فضا، تنها فشردن دگمه‌ای برای ایجاد تخریب گسترده در زیرساخت‌های هر کشوری کافی است و هیچ کشوری به رغم قدرت اقتصادی، نظامی یا سیاسی آن در امان نیست. ویژگی‌های این حملات با آنچه که در نظام بین‌الملل، استفاده از زور مسلحانه یا تجاوز نامیده می‌شود و به موجب بند 4 ماده 2 منشور ملل متحد، منع...

         این نکته بدیهی است که برقراری و تداوم نظم عمومی بین‌المللی در گرو رعایت اصول و موازین بنیادین این جامعه می‌باشد. همزیستی و روابط مسالمت‌آمیز و نفی جنگ و توسل به زور از مهم‌ترین و بارزترین این اصول اساسی به‌شمار می‌‌آید. درعین‌حال، تلاش‌های گوناگون ملت‌های تحت سلطۀ حکومت‌های مستبد برای رهایی، باعث شده است که امروزه بسیاری از درگیری‌های مسلحانه ماهیتی داخلی پیدا کند که طبعاً آثاری بین‌الم...