نتایج جستجو برای: قاعدۀ فقهی
تعداد نتایج: 7237 فیلتر نتایج به سال:
این قاعده از قواعد پرکاربردی است که در بیشتر ابواب فقه امکان اجرا دارد، پس مناسب است که دربارۀ مسائل اساسی آن بحث شود. مفاد قاعدۀ فراغ و تجاوز این است که اگر فعلی از افعال شرعی را انجام دادیم، بعد در صحیح انجام دادن آن شک کردیم، بنا را بر این می گذاریم که آن فعل را صحیح انجام داده ایم، همچنین است اگر در انجام جزیی از اجزای آن فعل شک کردیم، در حالی که از محل انجام دادن آن جزء گذشته باشیم. از آنج...
بخش زیادی از آموزههای دینی در خصوص رعایت هنجاریهای اخلاقی هستند. این هنجارها به طرق مختلف وارد احکام فقهی نیز شدهاند و همپوشانی میان برخی مسائل مربوط به این دو دانش را رقم زدهاند. از جملۀ هنجارهای اخلاقی مؤکد در روایات، لزوم حفظ عزتنفس بوده که برخی مصادیق آن در قالب قاعدۀ فقهی «عدم الزام به پذیرش منت» نمود دارد. البته قاعدۀ یادشده بهندرت مورد تصریح یا کاوش مستقل فقهی بوده و معمولاً بهعنوا...
قواعد فقه، بخشی تأثیرگذار در علم فقه و آرا و فتاوی فقیهان اسلامی به شمار می رود که تکوین و تطور این قواعد، چه در اهل سنت و چه در فقه شیعۀ اثنی عشری، مراحل گوناگونی را پشت سر گذرانده است. امروزه نیز مرحله ای دیگر، به خصوص در فضای تقنینی و تشریعی نظام جمهوری اسلامی ایران، در افق فقه شیعه ترسیم و تحقق می یابد. در واقع، بنا به تعاریف بزرگان عرصۀ فقاهت، قاعدۀ فقهی قضیه ای است که حکم معمولی آن به فعل...
اندیشوران امامیه و اهلِسنت تمایزاتی میان قاعدۀ فقهی و قاعدۀ اصولی ارائه نمودهاند. در نوشتار پیشِرو، این تمایزات تا پانزده مورد برشمرده و با روش توصیفی ـ تحلیلی تبیین و ارزیابی شدهاند. برایند این ارزیابی این است که وجود دو ویژگی در قواعد فقهی، آنها را از قواعد اصولی متمایز میکند: یکم. قواعد اصولی یا در طریق «استنباط» قرار میگیرند یا مجتهد پس از فحص و ناامیدی از دستیابی به دلیل و حجت بر حکم ش...
این مقاله با هدف بهینهسازی و ارتقای قانونهای موضوعه برای افزایش امنیت مالی در جامعه ضمن مقایسۀ نظرهای فقهای مختلف شیعه با دیدگاههای موجود در حقوق کشورهای دیگر، دربارۀ ماهیت حقوقی اعراض و تکلیف اموال معرضٌعنه، این مبحث را با ادلۀ عقلی و نقلی و روشهای علم فقه و حقوق بررسی میکند و تنها در صورتی اعراض را موجب قطع ارتباط مالکیت مال با مالکش میشناسد که مال مُعْرَضٌعنه از اموال کماهمیت باشد و ...
بر اساس قاعدۀ ارشاد، واجب است فرد جاهل در اصول دین، عقاید و معارف الهی و احکام شرعی هدایت شود. از نظر علما ارشاد جاهل به احکام شرعی واجب است و برای اثبات آن به آیاتی نظیر آیۀ شریفۀ نفر و سؤال و روایات کثیری استناد شده است. ولیکن در وجوب ارشاد به موضوعات، بین فقها اختلاف هست و اکثراً معتقدند که اقتضای ادلۀ قاعدۀ ارشاد، وجوب ارشاد در جهل به حکم است و دلیلی بر وجوب ارشاد در موضوعات وجود ندارد و حتی...
در اصل پذیرش قاعدۀ درء ازنظر فقهی با دو دیدگاه مخالف و موافق مواجهیم. برفرض پذیرش، تسری قاعده به تعزیر و قصاص هم مخالفانی دارد. قانونگذار ازبین آرای فقهی موجود، نظریۀ پذیرش قاعده و تسری آن از حدود به تعزیر و قصاص را مبنا قرار داده است. بهنظر میرسد باتوجهبه ویژگیهای قاعدۀ درء و تفاوت اساسی آن با اصل برائت در حقوق کیفری، نمیتوان در تعزیرات یا دستکم در تعزیرات عرفی، این قاعده را جاری دانست. ...
از مسائل مستحدثهای که در دنیای مدرن پیش میآید، انتخاب مرگ هنگام بیماریهای صعب العلاج یا امراض طاقت فرسایی است که به سبب کهولت سن پیش میآید. در این پژوهش برآنیم با اثبات قاعدۀ فقهی"لزوم حفظ نفس"، احترام دین اسلام به حیات انسانها را بیان کنیم و اینکه هدف اصلی دین، حمایت از حیات طیبۀ انسان است تا آنجا که ناامید شدن از لطف و رحمانیت الهی و انتخاب مرگ از گناهان کبیره محسوب میشود و مستوجب عق...
یکی از قواعد فقهی، ضمان عین مقبوض در صورت فسخ عقد است که به «ضمان مقبوض به عقد مفسوخ» تعبیر میشود. این قاعده، در عقود قابل فسخ، خیاری و جایز کاربرد دارد. سؤال اصلی تحقیق آن است که مفاد، قلمرو، شرایط تحقق و مستندات قاعدۀ مقبوض به عقد مفسوخ چیست؟ در پاسخ به این سؤال و تبیین قاعدۀ مذکور تاکنون تحقیقی انجام نگرفته است. تحقیق حاضر به دنبال برطرف کردن این خلأ علمی برآمده است. مهمترین یافتۀ تحقیق ای...
تغریر جاهل ـ چه با کتمان حقیقت و چه با اظهار خلاف آن ـ در صورت وجود شرایط مشخص، حرام است و این از قواعد فقهی مشهور است که در موارد گوناگون و حتی در مسائل مستحدثه، مورد اشاره و استناد قرار گرفته، ولی همه جوانب آن ـ در یک اثر مستقل و متمرکز ـ به شکل تفصیلی بررسی نشده است. این مقاله برای نخستینبار با روش تحقیق توصیفی۔تحلیلی و اسناد کتابخانهای، مفاد، ادله حجیت (آیات، روایات، عقل، قواعد ...
نمودار تعداد نتایج جستجو در هر سال
با کلیک روی نمودار نتایج را به سال انتشار فیلتر کنید