هر ساختمان معرفتی ناچار از پیش فرض­هایی شروع می­شود که باید صدقشان مسلّم گرفته شود. توماس رید معتقد بود پیش فرض­های زیادی وجود دارد که عقلاء آنها را در زندگی خود مسلم فرض می­کنند و معارف خود را بر فرض صحت آنها بنا می­کنند. او سعی کرد با روشی علمی این پیش فرضها را که خود به آنها اصول اولیۀ فهم عرفی می­گوید استقراء کند؛ اصول اولیه­ای که ناشی از ساختار خلقت ما هستند و مبنای تعاملات روزمره ما با دیگ...

در زمینه امکان کاربرد عقل در عرصه فهم وحی هر کدام از دو اندیشمند چه دیدگاهی دارند؟ چه تفاوتی میان رویکرد ملاصدرا و احسایی نسبت به حدود شناختی عقل در فهم قرآن وجود دارد؟ در میان اندیشمندان مسلمان، صدرالمتألهین و احسایی از جمله کسانی هستند که رویکرد ویژه ای به حدود شناختی عقل در فهم قرآن به عنوان متنی وحیانی دارند. از شرایط اختصاصی صدرا در زمینه تأویل، این است که استنباط و استقلال در فهم آیات مجا...

عقل متعارف یا فهم عرفی اشاره به معنایی دارد کهمردمدر زندگی روزمره از آنها استفاده میکنندد در مکاتد فلسفی برخی از پارادایمهای علوماجتماعی، مانندتفسیرگرایی و درعلدوماسدممی ماننددعلدم فقدهو اصدو بهکار گرفته شده است اکنون مسئلهاین است کهتولیددانش نظاممنداز معرفت عامیانهیاعقدل متعدارف درپارادایم اسممی علوماجتماعی چگونهممکن است؟ برای رسیدن بهپاسخ، بهبررسی مفاهیم مورد استفاده درعلم اصو و فقهمانندعرف،ع...

تاکنون دیدگاه های مختلفی در روش شناسی فهم و معنایابی متون دینی، به ویژه قرآن کریم ارایه شده و هر یک به فراخور، سهمی در تفسیر کلام خدا داشته اند. در میان این نظریات تفسیری، برخی از دیدگاه ها بر نقش تأثیرگذار مخاطبان در فهم معنای مفاهیم و واژگان توجه و تأکید کرده اند، اما در برخی از آنها، فهم عرفی مورد کم¬توجهی و یا غفلت واقع شده است. در این رساله با بهره گیری از سنجه های مناسب، اعتبار فهم عرفی م...

در میان نوشته هایی که به زبان فارسی منتشر شده است، آثار کمی وجود دارد که جامعه شناسانه به فرآیند سکولاریزاسیون پرداخته باشند. در این میان دو کتاب از آثار شجاعی زند نمونه های برجسته ای هستند که مطالب ارزنده ای به خواننده ارائه می کنند. مطالبی مانند شاخص های عرفی شدن، بسترهای عرفی شدن، عوامل عرفی شدن، تفاوت مسیحیت و اسلام در عرفی شدن و تئوری های عرفی شدن. این ابحاث در عین حال خالی از نکاتی قابل ت...

عقل متعارف یا فهم عرفی اشاره به معنایی دارد کهمردمدر زندگی روزمره از آنها استفاده میکنندد در مکاتد فلسفی برخی از پارادایمهای علوماجتماعی، مانندتفسیرگرایی و درعلدوماسدممی ماننددعلدم فقدهو اصدو بهکار گرفته شده است اکنون مسئلهاین است کهتولیددانش نظاممنداز معرفت عامیانهیاعقدل متعدارف درپارادایم اسممی علوماجتماعی چگونهممکن است؟ برای رسیدن بهپاسخ، بهبررسی مفاهیم مورد استفاده درعلم اصو و فقهمانندعرف،ع...

: تمسک به دانسته‌های عرفی بشر در توسعه و فهم عناوین فقهی یکی از راه‌های راه گشا در فقه و پویایی آن است توجه به دانسته‌های عقلایی عرف و فهم اجتماعی از نصوص، یکی از راهکارهای بسیار ضروری است که فقیهان و حقوقدانان برای استنباط، قانونگذاری و تفسیر خطابه‌های شرعی، باید عرف را به عنوان یک داور قلمداد کنند. داوری عرف، تنها به تحقق مصداق خارجی مربوط نمی‌شود بلکه به نوعی به وضع احکام نظر دارد و به پ...

این مقاله با تحلیل دیدگاه عالمان امامی و غربی در باب هرمنیوتیک و تفسیر جزایی، و همچنین طبق یافته های زبان شناسی براساس دو روش عقلی و نقلی در پی بررسی پایه های فهم و تفسیر قوانین جزایی است. به طور کلی، در همه نظام های حقوقی، فهم قانون کیفری تنها با قواعد تفسیری میسر می شود و این در مکتب امامیه، نیز صادق است با این تفاوت که چون امامیان قوانین جزایی را براساس نظریه توحیدی وضع می کنند، پس دادرسان ن...

آن­چه در این نوشتار مورد تحلیل و بررسی قرار گرفته، ارتباط میان جریان رایج روشن­فکری دینی و عرفی شدن سپهر دین است. این پرسش مطرح است که آیا جریان رایج روشن­فکر دینی در راستای عرفی شدن دین ایفای نقش نموده است یا خیر؟ پاسخ این پرسش مثبت است. برای اثبات پیوند میان جریان روشن­فکر دینی و عرفی شدن دین، پس از طرح موضوع بحث در آغاز به مفهوم عرفی شدن و سطوح آن و سپس به مباحثی که به فهم ارتباط میان جریان ...