بیش از یک قرن از آشنایی ایرانیان با فلسفه های جدید غرب می گذرد.گونه شناسی روی­کرد اندیش وران ایرانی با این فلسفه، از موضوع هایی است که امروزه بایستی بررسی و تحلیل شود.  این نوشتار، روی کرد متفاوت مرحوم سید جلال الدین آشتیانی و استاد شهید مرتضی مطهری را به فلسفه غرب بررسی می کند و نوع رویارویی شهید مطهری را دفاع پذیرتر، مفیدتر و کارآمدتر می سنجد. در این مقاله، پس از برخی مباحث مقدماتی، دیدگاه ه...

در چند دهه اخیر اندیشمندان و متفکران به فلسفه اسلامی به عنوان موضوع و مسئله ای مهم توجه نشان داده اند. این پرسش مهم در این زمینه مطرح است که تعبیر فلسفه اسلامی به چه معناست. پس از روشن شدن این معنا و نیز تفسیر ویژگی «اسلامی» در این فلسفه، باید تفاوت های این فلسفه را با آنچه فلسفه غرب می خوانیم نشان دهیم، یعنی بگوییم که چه تفاوت هایی به ما اجازه می دهند از چنین تعبیری استفاده کنیم. در این مقاله ...

این نوشتار در پی نشان دادن نحوه مواجهه عالمان شیعی معاصر با فلسفه غرب است. منظور از عالمان شیعی، عالمانی هستند که از حوزه های علمیه شیعه برخاسته اند. غرض، نشان دادن نقش حوزه های علمیه در برخورد با فلسفه غرب است. بنابراین از دانشمندان و نویسندگان دانشگاهی و به طور کلی غیر حوزوی در این مقاله جز به طور گذرا بحثی نخواهد شد. عالمان دینی مورد بحث در این مقاله نیز عالمانی هستند که پیش از انقلاب اسلامی...

یکی از شاخه ها یا گرایش های نسبتاً جدید در فلسفه اخلاق غرب، فلسفه اخلاق فمینیستی ( فاف) است. هدف مقالة حاضر نقد این فلسفه نیست، که انجام آن فرصتی دیگر می طلبد، بلکه بیان ضرورت ها و بایسته-هایی است که هنگام نقد این فلسفه باید به آنها توجه کرد. انگارة نوشتار حاضر آن است که اولاً نقد فلسفه اخلاق فمینیستی ضرورت دارد، ثانیاً بدون توجه به برخی نکته ها اتخاذ یک رویکرد صحیح و/یا نقد منصفانه و واقع بینانه ...

فلسفه اسلامی از علوم رایج در زمان ماست که علی رغم دانش آموختگان فراوان، در مسیر رشد و بالندگی خود مورد، نقدها وچالش های فراوانی قرار گرفته است. فلسفه اسلامی به حکم وصفی که او را همراهی می کند دانشی است که با اسلام نسبت دارد و افزون بر آن که فیلسوفان آن مسلمان بوده اند، از فرهنگ اسلامی نیز تأثیر پذیرفته است، از این روی فلسفه ی اسلامی در یک تعریف ساده عبارت است از نظام عقلانی ای که در طرح مسائل ...

به گواهی تاریخ، ایران اسلامی همواره مهد حکمت و اندیشه ورزی بوده است. حکیمان و عارفان این دیار ـ از فارابی و ابن سینا و مولوی تا سهروردی و حیدر آملی و صدرای شیرازی ـ در همه جای دنیا به عنوان ستارگان درخشان معرفت و معنویت شناخته شده اند. از این رو، از دیرباز طالبان معرفت از اطراف و اکناف عالم، چشم به فرزانگان این دیار دوخته اند و آثار اندیشوران ایرانی ـ اسلامی را در شرق و غرب عالم می توان ردیابی ...

شرق و غرب واژگانی هستند که پیشینه طولانی در ادبیات و اندیشه‎ی ایرانیان دارند. با پذیرش همراهی ادبیات و اندیشه به این نکته پی می بریم که ریشه‎ی این اصطلاحات از کجا وارد ادبیات ما شده است. مفهوم شرق و غرب نخستین بار توسط عرفاء به‎کار گرفته شد. این واژه ‎ها در مسیر تاریخی خود چندین بار تغییر معنا یافته و در نهایت به فضای جدید رسیده اند. تمرکز این مقاله بررسی این دو واژه در اندیشه فردید است، این‎که...

سینمای کیارستمی قابلیت بحث و بررسی موضوعات فلسفی را در نهاد خود دارد. بدین لحاظ، ژان لوک نانسی، فیلسوف فرانسوی، کوشیده‎است با نگارش کتاب بداهت فیلم، جهان فلسفی سینمای کیارستمی را مورد کاوش قراردهد. آن چه در این مقاله در پی آن هستیم، تبیین تأویل های فلسفی از سینمای کیارستمی بر پایۀ آراء فلسفی ژان لوک نانسی بر پایۀ مفهوم های «بداهت»، «ذات واقع» و «نگاه و تصویر» است. نانسی، ضمن توصیف و تحلیل مبانی...

مطالب مورد بحث و بررسی در این رساله عبارت است از : فلسفه اسلامی - ت درباره کتاب اثولوجیا - وجه تسمیه معتزله - فهرست اهم عقاید معتزله - توضیح درباره ابوالحسن اشعری - کندی و فارابی - ابن سینا - ابن رشد .

معنای زندگی چیست؟ برخی از مردم به این خاطر جذب فلسفه می­شوند که امیدوارند فلسفه بتواند پاسخی به این معمای قدیمی بدهد. اگر آنان به دنبال راه حلی ساده برای این معما باشند، به احتمال قریب­به­یقین ناامید خواهند شد. برخی فلاسفه معتقدند علت این که پاسخ گفتن به پرسش از معنای زندگی بسیار دشوار به نظر می­رسد آن است که این پرسش اساساً غیرواقعی و دروغین است: معنا به جملات یا علامات تعلق دارد نه به چیزهایی ...