مطالعه وتأمل در سیرتاریخی و روند تحولات نظریات فقیهی بنیادین پیرامون ماهیّت اراده وشئون مختلف آن ازجمله شیوه های کاربردی در انجام استنباط جامع و پویا ازمتون ومنابع فقهی به شمار می آید، شیوه ای که تاکنون کم تر بدان توجه گردیده یا بهتر است گفته شود پژوهش بنیادینی در این زمینه سامان نیافته است ،از آنجا که مطالعه وتحقیق درتاریخ فقهی اراده برای صاحب نظران و اهل تأمل و تعمق درحوزه مباحث فقه وحقوق امری...

در رابطۀ با اثر ماهوی شرط فعل، فقهیان امامیه اختلافات گسترده‌ای دارند؛ برخی از فقهیان شرط فعل را فاقد اثر وضعی و ماهیت آن را صرفاً حکم تکلیفی می‌دانند، گروهی راه افراط در پیش گرفته‌اند و آن را واجد اثر وضعی مدیونیت دانسته‌اند و برخی حق وضعی ناشی از شرط فعل را تا حد «حق مطالبه» تقلیل داده‌اند؛ در این میان گروهی راه میانه‌ای را در پیش گرفته و برای شرط فعل، اثر وضعی قائل شده و آن را یکی از اقسام حق...

در فقه اسلامی جواز تصرف، خلو از نجاست و تصویر از جملۀ شرایط مکان نمازگزار محسوب می‌شود؛ برابر رویکرد برخی از فقهیان اهل سنت و شیعه، این شرایط در معابد اهل کتاب مفقود است؛ زیرا از یک سو این اماکن وقف عبادت اهل کتاب و معمولاً دارای تصویر هستند و از سوی دیگر مبنای نسخ شرایع و نجاست اهل کتاب، مانع اعتبار این اماکن برای انتفاع معنوی است؛ از این‌رو اقامۀ نماز در آنها خالی از اشکال نیست. در پژوهۀ حاضر ...

پژوهش حاضر تلاشی است که اولا ، نگاهی به مفهوم و انواع تعهدات و چگونگی تخلف از آنها را بررسی می نماید . ثانیا نظریات حقوقی مطرح شده از سوی حقوقدانان کلاسیک و دانشمندان متاخر را در زمینه مبنای مسئولیت حقوقی ناشی از تخلف از اجرای تعهد را مورد مطالعه قرار داده است.ثالثا با مطالعه نظریات فقهیان اسلامی بویژه فقهای امامیه ، تحولات حقوقی در کشور بویژه پس از انقلاب اسلامی را مورد ارزیابی قرار داده و مبن...

با گسترش بانکداری اسلامی در نقاط گوناگون جهان الگوهای بسیاری از بانک های اسلامی ارائه شد که شناخت آنها می تواند زمینه هم گرایی و استانداردسازی خدمت های ارائه شده از سوی بانک های اسلامی و بهره گیری از تجربه های همدیگر را فراهم کند. از جمله بانک های اسلامی که چنین ویژگی دارد، بانک اسلامی دبی است. معرفی الگوی عملیاتی بانک پیش گفته در جایگاه بانکی پیش رو در خدمات مالی اسلامی و نقد و بررسی آن می توا...

با گسترش بانکداری اسلامی در نقاط گوناگون جهان الگوهای بسیاری از بانک‌های اسلامی ارائه شد که شناخت آنها می‌تواند زمینه هم‌گرایی و استانداردسازی خدمت‌های ارائه‌شده از سوی بانک‌های اسلامی و بهره‌گیری از تجربه‌های همدیگر را فراهم کند. از جمله بانک‌های اسلامی که چنین ویژگی‌ دارد، بانک اسلامی دبی است. معرفی الگوی عملیاتی بانک پیش‌گفته در جایگاه بانکی پیش ‌رو در خدمات مالی اسلامی و نقد و بررسی آن می‌ت...

یکی از آثار عقد ازدواج دائم مهریه یا صَداق است، مهریه از حقوق مالی است که با اهداف معنوی همچون تکریم زوجه، تعمیق مهر و محبت همراه است، و در صورت تعیین میزان آن؛ به مجرد إنشای عقد نکاح مرد موظف به پرداخت آن می­باشد؛ فقها اتفاق نظردارند که زوجه با عقد نکاح دائم استحقاق همه مهر را پیدا می­کند، ولی در شرائط استقرار مهر کامل اختلاف نظر دارند، البته همگی متفقند که نزدیکی و آمیزش جنسی یکی از شرائط استق...

جبر و وهن شهرت عملی نزد فقهیان متقدم* حسین بهرامی اقدم[1]   چکیده جبر و وهن سندی-دلالی شهرت عملی قدما در حال حاضر خود شهرت خاصی داشته و در سیر استنباط از اهمیت بی­بدیلی برخوردار است. با این وجود، نحوه برخورد خود قدما با این شهرت و اعتبار آن در نزد آنان در ارزیابی اعتبار آن نقش تعیین کننده­ای دارد. در تتبع و بازخوانی آثار آنان دیده شد جبر و وهن شهرت در نزد قائلان به حجیت خبر واحد از فقهای مت...

مرکز حدیثی بغداد در تاریخ فکر امامیه هماره با اهمیت بوده است. لذا آگاهی از تاریخ حدیث امامیه در بغداد، ما را در تحلیل تاریخ امامیه یاری رسان خواهد بود. در این نوشتار نشان داده شده است که با مهاجرت اصحاب امامیه از کوفه به بغداد و نیز با تلاش اصحاب بغدادی تبار، مدرسه حدیثی امامیه در اواخر سده دوم پای گرفته و تا پایان نیمه اول سده سوم نیز فعال بوده است. مدرسه حدیثی بغداد یکی از تأمین کنند گان مهم ...