فلسفه و هدف از انتشار فصلنامه پژوهشهاى قرآنى تبیین شده است. نویسنده پس از بیان نقش انقلاب اسلامى در گسترش حرکت قرآن پژوهى، انواع فعالیّت‌هاى قرآنى را که پس از انقلاب شکل گرفته است زیر عناوین حفظ و قراءت، تأسیس مراکز قرآنى، تألیفات قرآنى، ترجمه‌هاى قرآن، برنامه‌هاى کامپیوترى و نشریات قرآنى، بر مى‌شمارد. سپس از فعالیّت‌هاى قرآنى دفتر تبلیغات اسلامى از جمله تکمیل و عرضه »تفسیر راهنما«، »فرهنگ موضوع...

 تأثیر المیزان بر پژوهشهاى دینى به ویژه پژوهشهاى شیعى - قرآنى مورد بررسى قرار گرفته است.  در کنار سایر ویژگى‌هاى بایسته تفسیر المیزان یکى از موفقیت‌هاى آن ورود به محافل فکرى، علمى و تأثیر گسترده آن بر پژوهشهاى دینى و حوزوى پس از خود است. از جمله مهم‌ترین این تأثیرها مى‌توان به موارد زیر اشاره کرد: پایه‌گذارى شیوه تفسیر قرآن به قرآن، پى نهادن روش تفسیر موضوعى، درآمیختن عقل و نقل در فهم معرفت دی...

 آیت اللَّه دکتر محمد صادقى تهرانى از شخصیت‏ هاى برجسته شیعى در عرصه فقه، تفسیر و معارف دینى است. قرآن محورى در اندیشه‏ ها و دیدگاه ‏هاى فقهى، کلامى، تفسیرى و... از ویژگى ‏هاى بارز ایشان به شمار مى آید، تفسیر الفرقان وى که درسى مجلد تنظیم یافته در شمار برجسته ‏ترین تفاسیر شیعى قرآن از جهت گستره و ژرفاست. ده‏ ها اثر عالمانه ایشان در زمینه ‏هاى گوناگون علوم اسلامى سهمى به سزا در میان منابع کتابخانه...

 طرح پرسشهایى در حوزه تسامح و تساهل از دیدگاه قرآن است.  نویسنده، نخست تاریخچه پیدایش دیدگاه تسامح و تساهل دینى را در غرب مطرح نموده سپس تفسیرهاى گوناگون مسلمانان را از مسئله تسامح و تساهل دینى بیان نمود و در این راستا ده نظریه را مى‌آورد. آن گاه از مبانى تسامح دینى سخن گفته پنج مبنا براى آن برمى‌شمارد، در ادامه مبانى تسامح در نگاه غربیان را پى مى‌گیرد وچهار مبنا براى آن مى‌آورد. سپس مستندات ق...

 گردآورى شمارى از پرسشهاى آغازین و چالشهاى پدید آمده در موضوع خاستگاه شرور است که قرآن‌پژوهان در پرتو آیات قرآن، پاسخهاى شایسته بدانها بدهند. شمارى شرور را با وجود خدا و صفات او ناسازگار مى‌بینند. شر تعریف مصداقى دارد نه مفهومى. شر به اخلاقى و فلسفى تقسیم مى‌شود و برخى شر را به عاطفى، طبیعى، اخلاقى و مابعدالطبیعى تقسیم مى‌کنند. عده‌اى شر را به شرى که معلول اختیارو فعل انسان، اختیارو فعل انسان ب...

 سیر تاریخى »آیات الأحکام« در عصر تابعین مورد بررسى قرار گرفته است. عصر تابعین، عصر شکوفایى و گسترش فقه قرآنى به شمار مى‌آید. در این برهه، دگرگونى‌هایى در پژوهشهاى فقهى - قرآنى پدید آمد و در بستر آن، نهال مذهبهاى فقهى شکوفه زد و رو به رشد نهاد. مهم‌ترین آموزگاران صاحب مکتب تابعین، امام على(ع)، ابى بن کعب و ابن مسعود بوده‌اند.  در زمان تابعین، گرایشهاى گوناگون کلامى سیاسى و فقهى شکل گرفت. فاصله...

بررسى و نقد مصاحبه‌هاى فصلنامه پژوهشهاى قرآنى با سه نفر از استادان حوزه علمیه درباره المیزان است. نویسنده، ایرادهاى مطرح شده توسط استادان بر المیزان را بى‌مورد دانسته و علت آن را کم توجهى به طرح کلى علامه و عمق آراى وى و اختلاف مبانى مطرح مى‌کند. نظر استاد معرفت را مبنى بر اینکه علامه تحت تأثیر المنار، تا سوره یوسف، به شرح و بسط بیشتر مطالب پرداخته، رد مى‌کند و علّت آن را احتمال عدم اتمام تفسیر ...

 سنجش تطبیقى روش تفسیرى اهل‌بیت(ع) و صحابه در تفسیر قرآن است.  تفسیر صحابه از قرآن به تناسب وسعت‌پذیرى اندیشه و پژوهشهاى بشرى، روند تکاملى داشته است امّا گستره اندیشه و گذشت زمان از جامعیت و ژرفاى تفسیر اهل‌بیت(ع) نگاشته است.  نویسنده، نخست به موضوع چگونگى سیر رو به گسترش تفسیر قرآن و تنگناهاى تفسیر صحابى و جامعیت مکتب تفسیرى اهل‌بیت(ع) پرداخته و سپس تأثیر اندیشه‌ها و آراى اهل کتاب بر تفسیر صح...

 نقد و بررسى روش‌شناسى جان وَنْزْبرو در مورد تحلیل ادبى قرآن، تفسیر و سیره است. جان وَنْزْبرو استاد مدرسه مطالعات شرقى و آفریقایى در دانشگاه لندن براى حل کردنِ معضلاتى که در راه شناخت تاریخ اسلام وجود دارد، راه‌حل نظام‌مندى ارائه کرده است. وى در دو کتابش "مطالعات قرآنى" و "محیط فرقه‌اى"، مسأله شکل‌گیرى قرآن با توجه به شهادت متون تفسیرى بر این تکوین و تکامل و تحول دین اسلام را دنبال کرده است. نویسنده، ...

 پاسخهاى نویسنده کتاب »قرآن و پلورالیزم«، بر نقدهاى این کتاب است. مقوله پلورالیزم یا تکثرگرایى دینى که در چند دهه اخیر در غرب و ایران مطرح شده و برخى روشنفکران مسلمان در صدد اثبات آن بوده‌اند در کتاب »قرآن و پلورالیزم« اثر آقاى محمد حسن قدردان قراملکى مورد نقد قرار گرفته بود. در مقاله‌اى که در شماره‌هاى 32 و 33 این فصلنامه درج شده بود، مستندات قرآنى ابطال پلورالیزم که از سوى نویسنده بدانها استد...