بسیاری از واژه­هایی که در متون پهلوی به کار رفته­است، فارغ از معانی انتزاعی و نظری­شان، کارکردی عمل­گرایانه در صحنة اجتماعی ایران­ باستان داشته­اند. از مهم­ترین این واژه­ها، «فرّه» و «خویشکاری» می‌باشند که ارتباط نزدیکی با یکدیگر داشته و در معنای عملی خود، از کارکردی یکسان برخوردارند؛ متون پهلوی ـ با تأکید بر دینکرد ـ نشان می­دهند که این دو واژه نسبت مستقیمی با یکدیگر دارند. درواقع، خویشکاری در ...

تاثیر فره ایزدی در اندیشه سیاسی ایران از ورود اسلام تا حمله مغول پژوهش انجام شده در سه فصل دنبال می شود . محور این پژوهش تاکید بر مفهوم فره ایزدی و تاثیر آن در اندیشه سیاسی ایران بعد از اسلام تا حمله مغول می باشد. فصل اول به توصیف فره ایزدی اختصاص یافته و در آن تلاش می گردد فرضیه مشروعیت سیاسی در ایران باستانی مبتنی بر فره ایزدی اثبات گردد. در فصل دوم نتایج حاصله از فصل اول و تاثیرهای آن در اند...

در بررسی نمادهای به جای مانده از تفکر و زندگی یک ملت برخی از آنان واجد ارزشی خاص است که از آن به نمادهای فرهمندی یاد می شود. این نمادها بیانگر باورهای عمبق یک جامعه است چراکه بر مبنای مذهب آنان شکل گرفته و اقتدار و مشروعیت شاهان به عنوان محور اصلی حکومت در ژیوند با این نمادها شکل می گیرد . سلسله های ساسانیان و صفویان به عنوان حکومت هایی که بر پایه ی باورهای عمیق مذهبی تاسیس شده بودند و با جوامع...

از ورای قرن‏ها تمدّن بشری، آنچه امروز از مراسم شگفت داوری ایزدی برای ما به جا مانده است، تنها عبارت «سوگند خوردن» است، درحالی‏که این رسم در میان اقوام و ادیان در گذشته امری معمول و آخرین محک برای تعین گناهکاری یا بی‏گناهی متهمان بوده است. با وجود اینکه نمونه‏های بسیاری از اجرای این مراسم در آثاری چون ویس و رامین، مثنوی، سلامان و ابسال، مخزن‏الاسرار و... به چشم می‏خورد، آشناترین نمونه از این نوع ...

پژوهش حاضر درصدد بررسی تطبیقی مبانی نظری دو مفهوم فره ایزدی و ظل‌اللهی از خلال متون تاریخی و روایی اندیشمندان مسلمان است و در پی پاسخ به این پرسش‌هاست که تشابه و تمایز این دو چیست؟ و آیا می‌توان ظل‌اللهی را در تداوم فره ایزدی دانست؟ برخلاف تصور رایج که این دو اندیشه را از یک جنس بر می‌شمارند، فرض اصلی مقاله، این است که فره ایزدی و ظل‌اللهی، به‌رغم برخی وجوه مشترک، تفاوت‌ها و تمایزات مهمی با یکد...

در روزگاران کهن، راههای گوناگونی برای رفع و حل اختلافات و همچنین اثبات حقانیت ادعاهای مردمان، مرسوم و متداول بوده است. یکی از رایج ترین این روش ها، داوری ایزدی است که در متون پهلوی، آثار فارسی میان? زرتشتی، با عنوان «وَر» از آن یاد شده است. این رساله با پژوهش در متون پهلوی و گردآوری مطالب به شیو? کتابخانه ای به بررسی ابعاد مختلف موضوع «ور» پرداخته است. «ور» یا آزمون ایزدی، نوعی داوری برای تشخیص ...

این پژوهش به دنبال تعیین و مقایسه بهای تمام شده خدمات اصلی ارائه شده در مراکز منتخب دانشگاه علوم پزشکی قم (مرکز آموزشی درمانی ایزدی و حضرت زهرا(س) با رویکرد هزینه‎یابی بر مبنای فعالیت و نیز مقایسه این بهای تمام شده با تعرفه های مصوب درمانی، جهت پاسخگویی به ابهامات و نیازهای اطلاعاتی مدیریت ارشد دانشگاه می‎باشد. براساس یافته‎های پژوهش بهای تمام شده یک واحد کلیه خدمات اصلی شامل سزارین، زایمان طبی...

به طور کلّی در حماسه ها، تقابل پهلوانان و شخصیّت ها بر قدرت استوار است. در بسیاری موارد خدایان در این قدرت نمایی ها دخالت مستقیم دارند و در موارد دیگر خدایان، با واسطه اعمال قدرت می کنند. پهلوانان و شاهانی که به همراه قدرت، از خِرد کافی برخوردارنیستند و یا دیو، راهزن عقلانیّت آنان می گردد، به سوی جهل وآزمندی می گرایند. آسیب آزمندی که مهمترین دستاورد جهل است قدرت را به صورت بلیّه ای مصیبت بار برای خو...

پادشاهان صفوی، از موقعیتی قدسی گونه برخوردار بودند. گفته می شد آن ها معصوم هستند و علم لدنی، اقبال خاص شاهی، توانایی انجام دادن معجزه و پیش گویی آینده را دارند. خانه شاه مقدس و محل بست بود. اشیایی که با شاه تماس داشتند، مقدس می شدند و قدرت شفابخشی داشتند. شاه به سبب برخورداری از چنین موقعیتی، به خودش اجازه می داد تا احکام شریعت را نادیده بگیرد و مرتکب منکرات شود. مردم از نفرین شاه می ترسیدند. د...

ایرانیان از کهن ترین دوران برای آتش اهمیت، قداست و خویشکاری های خاصی را قائل بوده اند. به طوری که نه فقط امور زندگی دنیوی خویش، بلکه سرنوشت اخروی را نیز به نوعی تحت تأثیر خویشکاری آتش می دانسته اند. به اعتقاد ایشان آتش به دلیل برخورداری از گونه های مختلف، در خویشکاری های خود با دو حالت متضاد مادی (مانند حضور در مراسم دینی) و مینوی (حضور در اجزائ جهان) تجلی کرده و موجب سامان دهی اوضاع جهان می گر...