جستار پیشرو بر آن است تا با واکاوی چگونگی و چرایی حذف مؤنث از رسالۀ فلسفی - ادبی حیّ بنیقظان نشان دهد که اندیشۀ مذکر، در ساحت فلسفه، چگونه فرودستی اجتماعی زن را در متون تمثیلیخود بازتولید میکند. افزون بر این با وارسی زنانی که میوۀ درختاند انگارۀ نامآشنای واق در خیال –جغرافیایی شرح میدهد که جغرافیای اسلامی از رهگذر گیاهانگاری زن بر این برساختۀ اجتماعی –تأکید میورزد که زن، در قیاس با مرد، به طبیعت...

نوشته حاضر در صدد بررسی رابطۀ دین و جنسیت است. رابطه دین و جنسیت، نقش دین در تولید و بازتولید نظام مردسالارانه، تصویر فرودستانه زن در متون مقدس، محرومیت زنان از دست‌یابی به مقامات کلیسایی، اندیشه قابلیت‌نداشتن زنان در مراتب بالای عرفانی و معنوی، همگی از جمله عواملی است که فمینیست‌ها را به انتقاد از دین و گزاره‌های دینی واداشته است. نگاه انتقادی فمینیسم به دین را می‌توان در قالب الاهیات فمینیستی...

اشکالات وارده بر دیه زنان از دیدگاه قرآن مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. فمینیزم در لغت »اعتقاد به تساوی حقوق زن و مرد« و در اصطلاح تعریف های بسیاری دارد. فرودستی زنان از گذشته ای دور در شمار باورهای مسلم مردان قرار داشت. در متون مقدس و آثار فلاسفه نیز نشانه های روشنی از فرودستی زنان دیده می شود. حرکت ها و فعالیت های علمی و اجتماعی از قرن شانزدهم و هفدهم در برابر زن ستیزی آغاز شد. جنبش فمینیست...

چکیده پژوهش حاضر با تاکید بر اینکه یکی از گفتمان های پرقدرت در ادبیات، گفتمان جنسیّت است و با فرض این­که زبان و ادب فارسی و عربی از زبان هایی است که در چارچوب گفتمان مردسالاری شکل  گرفته، به بررسی ریشه ها و جلوه های زن ستیزی در شعر معاصر ایران و عرب پرداخته است  و همچنین، نشان می دهد تغییر نگرش نسبی شاعران معاصر ایران و عرب نسبت به زن و در پی آن، ایجاد جایگاه جدید و طرح و ترسیم هویّت انسانی تری ا...

در این مقاله با مطالعة سه مستند تلویزیونی ساخته شده برای تلویزیون های اروپا دربارۀ ایران، چگونگی تصویرپردازی از زن ایرانی در این مستندها، بازخوانی و از روش تحلـیل نشانه شناختی برای تحلیل مستندهای منتخب، استفاده شده است. در مجموع، دو گونه تصویر از زن ایرانی در این مستندها ارائه شده است. در تصویر اول، به بازتولید کلیشه های شرق شناسانة رسانه ای در خصوص ایران پرداخته شده؛ فضایی مطلقاً سیاه از وضع زن...

علی رغم تغییر در وضعیت زنان در نظام بازنماییفیلم های سینمای ایران که از آن باعنوان «کمرنگ شدن ایدئولوژی جنسیتی» یاد می شود؛ کماکان موقعیتزنان در سینمای ایران پرمناقشه و چالش برانگیز بوده و زنانکماکانقشری مسئله مند هستند. در این مقاله با طرح چنین ادعایی، تلاش شده است تا با تحلیل دو فیلم «دربارة الی» و «جدایی نادر از سیمین» با استفاده از روش نشانه شناسی و تکنیک تحلیل همنشینی و جانشینی فردینان دوس...

یکی از راه‏های مطالعۀ تغییرات زبانی جامعه، مطالعۀ محصولات فرهنگی جامعه از قبیل داستان‏ها، رمان‏ها، تولیدات موسیقیایی، فیلم‏ها و سریال‏هاست. از مقولات مورد توجه رسانه‏ها، که در بازنمایی‏ها جایگاه مهمی را به خود اختصاص داده است، مقولۀ جنسیت و به‏طور ویژه بازنمایی جنسیتی زنان است. بازنمایی زن در فرهنگ‏های مختلف متفاوت بوده و نحوۀ به تصویر کشیدن زن متأثر از نگاه خاص یک فرهنگ به نقش و جایگاه او در آ...

چکیده زنان به عنوان نیمی از جامعه که دارای نقش شان نسبت به مردان کم رنگ تر دیده شده است ، به این دلیل در این رساله مورد توجه قرار گرفته اند که در موارد بسیاری به عنوان جنس دوم و یا جنس ضعیف انگاشته شده اند و به مرور زمان این تصور در خود زنان نیز پرورش یافته است . در این میان خانواده و میزان سرمایه اجتماعی که در خانواده وجود دارد می تواند عامل موثری در تغییر میزان این فرودستی باشد . این پژوه...

در این مقاله با مطالعة سه مستند تلویزیونی ساخته‌شده برای تلویزیون‌های اروپا دربارۀ ایران، چگونگی تصویرپردازی از زن ایرانی در این مستندها، بازخوانی و از روش تحلـیل نشانه‌شناختی برای تحلیل مستندهای منتخب، استفاده شده است. در مجموع، دو گونه تصویر از زن ایرانی در این مستندها ارائه شده است. در تصویر اول، به بازتولید کلیشه‌های شرق‌شناسانة رسانه‌ای در خصوص ایران پرداخته شده؛ فضایی مطلقاً سیاه از وضع زن...

مردسالاری از مهم‌ترین موضوعات فمینیسم، است. فمینیست‌ها معتقدند فرودستی زنان، در روابط نابرابر مرد و زن ریشه دارد، تمدن بشری تحت کنترل مردان است و به‌گونه‌ای سازمان‌دهی می‌شود که زنان را در همه جنبه‌های فرهنگی و اجتماعی به مردان وابسته می‌کند. این مسئله در متون ادبی بازتاب چشم‌گیری دارد. در حوزة ادبیات نمایشی، اغلب نمایش‌نامه‌های بهرام بیضایی با محوریت نقش زن نوشته شده است. هدف این مقاله بررسی ج...