از کارآمدترین ابزارهای آفرینش هنری - ادبی، عنصر رنگ است. با آن‌که حضور این پدیده در گذشتة ادبیات فارسی، تنوع امروزه را نداشت، همواره نقشی مهم و تعیین­کننده در القای مفاهیم به مخاطب و تصویرسازی­های ادبی به‌ویژه در حوزة شعر داشته است. بررسی میزان و نحوة کاربرد انواع رنگ در شعر کهن و معاصر، کوششی راه‌گشا برای ورود به دنیای عواطف و اندیشه­های شاعران و همچنین آگاهی از کیفیت چیرگی آن­ها در استفاده از...

هدف این تحقیق بررسی ساختار بلاغی داستانهای روایی نوشتاری زبان آموزان انگلیسی می باشد. بدین منظور، 60 داستان تجزیه و تحلیل گردید که 34 داستان آن را دانشجویان مترجمی انگلیسی و 26 داستان را دانشجویان رشته ادبیات انگلیسی نوشته بودند. در مجموع، نتایج بیانگر آنست که از میان 25 رابطه تحت بررسی، روابط توالی، سببی، شرحی، وضعیتی و امتیازی رایج ترین روابط بلاغی درچنین متونی است. علاوه بر این، نتایج بیانگر...

ابوالعتاهیه شاعر برجسته و مبتکر فن زهدیات در عصر عباسی به نحو بارز و چشمگیری تحت تأثیر اعجاز بیانی قرآن کریم قرار گرفته و از فنون بلاغی و آرایه‌های قرآنی در سروده‌هایش بهرة فراوان برده است. تأثیرپذیری ابوالعتاهیه از قرآن کریم شامل همة ابعاد واژگانی، ترکیبی، بلاغی، موسیقایی و مضمونی است، امّا آنچه در شعر وی بیش از همه به چشم می‌خورد آرایه‌هایی است که فرم و مضمون آنها از قرآن کریم اقتباس شده که از...

ابوالعتاهیه شاعر برجسته و مبتکر فن زهدیات در عصر عباسی به نحو بارز و چشمگیری تحت تأثیر اعجاز بیانی قرآن کریم قرار گرفته و از فنون بلاغی و آرایه های قرآنی در سروده هایش بهرة فراوان برده است. تأثیرپذیری ابوالعتاهیه از قرآن کریم شامل همة ابعاد واژگانی، ترکیبی، بلاغی، موسیقایی و مضمونی است، امّا آنچه در شعر وی بیش از همه به چشم می خورد آرایه هایی است که فرم و مضمون آنها از قرآن کریم اقتباس شده که از...

واصف باختری یکی از چهره های برجسته ادبیات معاصر افغانستان است کهئ نقش مهمی در شکل گیری شعر نو افغانستان داشته و رویکردش به شعر نو آگاهانه و بنابر ضرورت بوده است. رساله حاضر ÷س از شرح مختصری درباره زندگی و آثار باختری،اشعار وی رااز نگاه ساختاری در سه سطح جداگانه:موسیقایی، ادبی-بلاغی و محتوایی بررسی کرده است. بنابر این پزوهش، می توان گفت باختری برای فرم و زبان شعر اهمیّت ویزه ای قائل است و کارکرد ...

این رساله می کوشد شباهت های میان بلاغت دوران هلنیستی (330 ق. م.- 400 م.) و بلاغت اسلامی تا پیش از قرن پنجم را به تفصیل بررسی کند. کوشش های پراکنده ای که تاکنون در این زمینه انجام گرفته، عمدتاً بر آثار بلاغی ارسطو (فن شعر و فن خطابه) متمرکز بوده و محققان، از دیگر بلاغیان یونانی – رومیایی غرب باستان غفلت ورزیده اند. نگارنده کوشیده است با بررسی مهم ترین آثار بلاغی در غرب باستان و جهان اسلام درون ما...

ملک­الشعرابهار، یکی از شاعران برجستۀ عهد مشروطه به­مناسبت جنگ جهانی اول، شعری به­ نام « انسان و جنگ» سروده­است که در این شعر‏، درپی نظیره­گویی شاهنامه­ برآمده و گویا از دو بیت معروف داستان رستم و اسفندیار تقلیدکرده­است. ازآن­جاکه یکی از محورهای بنیادین مکتب فرمالیسم، توجه به شکل، فرم و صناعات ادبی بوده­است، در این جستار با تکیه بر رویکرد فرمالیسم، دو بیت از سرودۀ بهار با دو بیت از شاهنامۀ فردوس...

امروزه پژوهش در حوزه مقایسه بلاغی بر روی قسمت های مختلف مقالات پژوهشی بسیار رایج شده است. با این وجود تحقیقات کمی روی قسمت چکیده انجام شده است. چکیده نوشتاری کوتاه است و به همین خاطر نوشتن آن ساده به نظر می رسد. ولی باید در نظر داشت نوشتن چکیده به طوری که تمام الزامات ویراستاری را رعایت کند، کاری دشوار حتی برای سخنگویان زبان اول است. این پژوهش درصدد است ویژگی های بلاغی چکیده را مورد بررسی قرار ...

یکی از مهم ترین مسائلی که در دریافت معنی شعر معاصر فراروی خوانندگان قرار دارد، مسأله ابهام است که بستگی به عوامل گوناگونی دارد. ابهام در نظریه های ادبی جدید نه تنها نکوهیده نیست، بلکه ارزش محسوب می شود و با شرکت دادن خواننده در فرایند آفرینش معنا نوعی تعامل میان خواننده و متن ایجاد می کند. ابهام در شعر معاصر معمولاً در کلیت آن نهفته است و در برخی موارد هم دستگاه بلاغی شعر را تحت تأثیر قرار داده،...

رابطۀ متقابل فرم و محتوا یکی از اصول اولیه هم در سبک‌شناسی مدرن غربی و هم در بلاغت سنتی اسلامی، به‌ویژه در نظریۀ نظم عبدالقاهر جرجانی، است. طبق این اصل، فرم و محتوای متن نه دو عنصر مجزا بلکه دو جنبه از پدیده‌ای واحدند، که همان «متن» باشد. صناعت‌ها و شگردهای زبانی-ادبی را نباید صرفاً به «آرایه»های متن فروکاست، زیرا آن‌ها بخش مهمی از فراگرد معناپردازی متن‌اند و، از آن‌جا که از منظر زبان‌شناسی هیچ ...