سبک به طور کلی به معنی نحوۀ بیان است. به عقیدۀ فرمالیست ها، وقتی اثر آفرین به دنبال ادبی کردن متن باشد، باید از یکسری قواعد و هنجارهایی که در زبان معیار و غیر ادبی وجود دارد، فراتر رود و با آشنایی زدایی و بیگانه سازی به اثر خود جلوۀ هنری ببخشد. آشنایی زدایی از دو طریق فراهنجاری و قاعده افزایی صورت می گیرد. «جفری لیچ» برای اولین بار فراهنجاری را به هشت بخش تقسیم کرد که شامل فراهنجاری واژگانی، آو...

پژوهش حاضر با عنوان «بررسی فراهنجاری های زبانی شعر شاملو» کوششی است جهت شناساندن سبک فردی شعر شاملو به لحاظ معیارهای زبانشناختی. یافته های این پژوهش از طریق بررسی منتخب اشعار شاملو در کلیه مجموعه آثارش بدست آمده است. در این پژوهش این نکته را دریافتیم که راز زیبایی و زبان نسبتا منحصر به فرد شعر شاملو در فراهنجاری های زبانی خاصی است که او در اشعارش از آنها بهره برده است؛ فراهنجاری هایی از نوع واژ...

اثر ادبی نوشته ای است که گاهی در آن شاعر با استفاده از روش ها و اصولی از زبان معمول خارج شده و زبانی نا آشنا با نظام زبان معمول به وجود می آورد، و این همان چیزی است که از آن به آشنایی-زدایی یاد می شود. آشنایی زدایی در جهان متن، شامل همه ی شگرد هایی می شود که در برجسته سازی یک متن دخیل هستند و معمولاً با نوعی فراهنجاری همراه می باشد و می توان گفت، آشنایی زدایی نتیجه-ی برجسته سازی و فراهنجاری است....

مطابق آرمان علم غیرارزش‌بار در ارزیابیِ معرفتیِ نظریه‌های علمی تنها ارزش‌های معرفتی می‌توانند نقش مشروع داشته باشند. در این مقاله نشان خواهیم داد که این آموزه بر تصویری از علم و رابطۀ آن با ارزش‌ها مبتنی است که تعهدات فراهنجاری معینی در پی دارد و توجه به این تعهدات مهم است. برای این منظور نخست چارچوب کلی نظریۀ فراهنجاری را به‌اختصار معرفی می‌کنیم و سپس به بیان پیش‌فرض‌هایی می‌پردازیم که در پس آرم...

سبک به‌طور‌کلی به معنی نحوۀ بیان است. به عقیدۀ فرمالیست‌ها، وقتی اثر‌آفرین به‌دنبال ادبی‌کردن متن باشد، باید از یکسری قواعد و هنجارهایی که در زبان معیار و غیر ادبی وجود دارد، فراتر رود و با آشنایی‌زدایی و بیگانه‌سازی به اثر خود جلوۀ هنری ببخشد. آشنایی‌زدایی از دو طریق فراهنجاری و قاعده‌افزایی صورت می‌گیرد. «جفری لیچ» برای اولین بار فراهنجاری را به هشت بخش تقسیم کرد که شامل فراهنجاری واژگانی، آو...

مطابق آرمان علم غیرارزش بار در ارزیابیِ معرفتیِ نظریه های علمی تنها ارزش های معرفتی می توانند نقش مشروع داشته باشند. در این مقاله نشان خواهیم داد که این آموزه بر تصویری از علم و رابطۀ آن با ارزش ها مبتنی است که تعهدات فراهنجاری معینی در پی دارد و توجه به این تعهدات مهم است. برای این منظور نخست چارچوب کلی نظریۀ فراهنجاری را به اختصار معرفی می کنیم و سپس به بیان پیش فرض هایی می پردازیم که در پس آرم...

چکیده بررسی ویژگی¬های زبانی شعر میخائیل نعیمه، موضوع این کار پژوهشی است که با توجه به مکتب صورتگرایی یا فرمالیسم صورت گرفته است. زبان، بارزترین و مشهودترین عامل شناخت شاعر است. بدین معنی که زبان و چگونگی استفاده¬ی شاعر از آن، مهم¬ترین ویژگی سبکی اوست. بیشترین پژوهش¬ها در سبک¬شناسی به بازشناساییِ سبک¬های ادبی، زبان شخصی و فردیتِ خلاقِ مؤلف اختصاص دارد. به همین دلیل، در مطالعات سبک¬شناسی کاربرد زبا...

   یکی از جریان­های  نقد ادبی که در خلال جنگ جهانی اوّل پا به عرصۀ وجود گذاشت، فرمالیسم روسی بود. فرمالیست­ها با رویکردی زبان­شناسانه به بررسی ادبیات پرداختند. آن­ها به دنبال یافتن «ادبیّت» متن و کشف قوانین این «ادبیّت» بودند. به نظر فرمالیست­ها از جمله راه­هایی که به «ادبیّت» متن کمک می­کند، برجسته­سازی است که از دو طریق فراهنجاری و قاعده­افزایی انجام می­پذیرد. به عقیدۀ لیچ فراهنجاری شعر می­سازد و...

غادۃ السّمّان یکی از شاعران تأثیرگذار جهان عرب است که بیشتر آثار وی به چندین زبان   زنده­ی دنیا ترجمه شده است. یکی از شگردهایی که این شاعر برای گسترش بعد معنایی و شاعرانه کردن سخن خود به کار برده، آشنایی ­زدایی(فراهنجاری) معنایی است. به باور فرمالیست­ها در درک انسان از جهان پیرامون، فرایند عادت جریان دارد. عادت کردن انسان به محیط پیرامون موجب می­شود که بسیاری از پدیده­ها از نگاه دقیق انسان دور بم...

سخن همیشه بر پای? قواعد معمولی و شناخته شد? زبان بیان نمی شود. گاه قواعد زبان فرو می ریزد تا سخن نظم دیگرییابد و بهتر و موثرتر در جان مخاطب نشیند. تلاش برای شکافتن سقف عادتها و ایجاد افقهای تازه در زبان را «عدول» یا «هنجارگریزی» می گویند. به عبارت دیگر، انحراف از قواعد حاکم بر زبان هنجار و عدم مطابقت و هماهنگی با زبان متعارف، «عدول» نام دارد. گفتنی است که اگر گریز از هنجار، عالمانه و زیبا رخ ده...