ازجمله نقاط عطف تاریخ سیاسی معاصرایران نهضت ملی شدن نفت می باشد.نقش آفرینی نیروهای مذهبی به عنوان یکی ازنیروهای مهم اجتماعی درتحولات سیاسی اجتماعی ایران باتوجه به اوضاع سیاسی اجتماعی حاکم،مبانی فکری واتخاذ تاکتیک های مختلف مبارزاتی ،متفاوت بوده است.پژوهش حاضربارهیافت جامعه شناسی سیاسی وبارویکردتوصیفی تحلیلی به بررسی نقش فداییان اسلام به عنوان طلایه داران اسلام سیاسی درنهضت ملی شدن صنعت نفت وسیر...

سازمان چریکهای فدایی خلق ایران از جمله گروههای سیاسی و مبارز در دوران حکومت محمدرضا پهلوی بود که با اندیشه مبارزه مسلحانه برای از پای در آوردن رژیم فعالیت خود را آغاز نمود .این سازمان در طول فعالیتهای سیاسی خود در دوران پیش از انقلاب فراز و فرودهای بسیاری را پشت سر نهاد .اگر چه بسیاری از افراد این سازمان در همان سالهای اولیه توسط عوامل رژیم شناسایی و به قتل رسیدند ولی با این وجود کوشیدند در سال...

این مقاله در پی بررسی و مطالعه در زمینۀ مبانی فکری و اندیشه‌ای جریان اصل‌گرایی اسلامی است. تکیه بر شریعت به‌عنوان منبع اصیل معرفت، تأکید بر تکلیف، اعتقاد به سیاست بر مبنای فقه و موضع‌گیری علیه دستاوردهای تمدن غرب در حوزۀ اندیشۀ اجتماعی به‌ترتیب مبانی معرفت‌شناختی، انسان‌شناختی، رهیافت سیاسی و رویکرد غرب‌اندیشانۀ جریان اصل‌گرایی اسلامی را شکل می‌دهند. تجزیه‌وتحلیل مبانی مذکور با تکیه بر آرا، عقا...

چکیده: مهدی عراقی از جمله مبارزانی است که فعالیت‎های سیاسی و اجتماعی خود را از پی شهریور 1320هـ.ش آغاز کرد. او متعلق به طبق? متوسط مذهبی بود که در دوره رضاشاه دچار تضییقات اجتماعی، سیاسی و فرهنگی شد. این رساله بر آن است ضمن بررسی زندگی سیاسی و اجتماعی وی در بستر تاریخ معاصر از دوره رضاشاه تا آغاز نهضت امام خمینی(ره)، به این سوال بپردازد که عراقی با چه زمینه‎ها و تجربیاتی به عنوان عضوی از هیأت‎...

سازمان چریکهای فدایی خلق از جملة سازمانهایی بود که بر اساس تحلیل مارکسیستی خود، تحلیلی ویژه از انقلاب و رهبران انقلاب ارائه می‌نمود و به دلیل عدم توفیق در کسب قدرت، به نقد حاکمیت، نظام سیاسی، نهادها، شخصیتها، رفتارها و عملکرد سیاسی رهبران پس از پیروزی پرداخت. در این مقاله تلاش شده تا روند تغییر دیدگاهها و موضع‌گیریهای فداییان در قبال پدیده انقلاب به نسبت دور شدنشان از قدرت و ناامی...

دهه بیست شمسی یکی از پرالتهاب ترین و سرنوشت ساز ترین دوره های تاریخی ایران می باشد.ابتدای آن با سقوط رضاشاه و پایان آن با ملی شدن صنعت نفت پایان می یابد.در این فاصله نیز حوادث گوناگونی روی میدهد که تشکیل احزاب مختلف و با مرامهای گوناگون سیاسی از جمله آنهاست.از بین این گروههای سیاسی؛ جمعیت فداییان اسلام را می توان مهمترین گروه مذهبی دانست که سعی داشت احکام اسلام را نه فقط در کتابهای دینی بلکه در...

اسماعیلیان نزاری یکی از رمزآمیزترین جنبش¬های¬ سده¬های پنجم تا هفتم ه.¬ق بود که در ایران تشکیل شد. در این میان رازآلودترین گروه نزاریان را سازمانی به نام فدائیان اسماعیلی تشکیل می¬داد که بر پایه دعوت جدید حسن صباح به وجود آمده بود.در زمینه نزاریان پژوهش¬های زیادی انجام شده اما تاکنون کار خاصی با تمرکز بر روی فدائیان انجام نشده است. هدف از این پژوهش مشخص کردن هویت اجتماعی فدائیان اسماعیلی در دورا...

برخی فقهای شیعه در اعصار اسلامی، درصدد تبیین آموزه های سیاسی شیعه بر آمده اند. بعضا هدف آنان صدور مجوز برای دخالت دین در سیاست و حکومت بود. این رویکرد بنا بر شرایط زمانی و مکانی دستخوش فراز و نشیب هایی شده است. در دوره معاصر رویدادهایی همچون جنگ های ایران و روس، انقلاب مشروطیت و نهضت ملی شدن صنعت نفت زمینه ساز ورود فقها به عرصه سیاست محسوب می شود. زمینه های این رویکرد در جنبش اخیر را می توان د...

سید مجتبی میرلوحی معروف به نواب صفوی ، همان انقلابی پرشوری است که در سال 394 پس از ترور احمد کسروی ، و انتشار اولین بیانیه اش ، با امضای فدائیان اسلام ، نامش بر سر زبان ها افتاد و تا سحرگاه 96 دی 334 که به همراه 3 یار و همراه همیشگی اش ، خلیل طهماسبی ، سید محمد واحدی و مظفر علی ذوالقدر ، به شهادت رسید ، همواره در حال تلاش و مبارزه برای از بین بردن مظاهر بی دینی در جامعه بود . از جمله اقدامات...

با آغاز نهضت مشروطه، میان دو جناح دینی مناظره¬ای اصولی – فقهی در باب برخی از مفاهیم مدرن سیاسی همچون قانون اساسی ، وکالت و مساوات در می¬گیرد. اما با کودتا و آغاز دیکتاتوری رضاخان، آن تحول درون زایی که در علوم روش¬مند قدیمه شروع شده بود با مانع مواجه می¬شود و نحوی از تفکر غیر روشمند و شبه ایدئولوژیک در فضای اندیشه سیاسی رواج می¬یابد . در چنین بستری است که آیت الله بروجردی و جمعیت فدائیان اسلام ب...