این مقاله درصدد اثبات وجود ساخت شبکه­ای در غزل کلاسیک فارسی است. در ابتدا به تعریف مفهوم ساخت شبکه­ای پرداخته­ایم و در ادامه نشان داده­ایم که در غزل تمهیدات و مؤلفه­هایی وجود دارد که می­توان مجموعه آنها را در قالب دو گروه «سازه­های زبانی» و «سازه­های موسیقایی» جای داد. تکرار، ارجاع، هم­آیی، هم­معنایی، تضاد، جایگزینی و شمول معنایی، از تمهیدات مربوط به سازه­های زبانی، و وزن، قافیه، ردیف، تجنیس، ر...

این مقاله درصدد اثبات وجود ساخت شبکه­ای در غزل کلاسیک فارسی است. در ابتدا به تعریف مفهوم ساخت شبکه­ای پرداخته­ایم و در ادامه نشان داده­ایم که در غزل تمهیدات و مؤلفه­هایی وجود دارد که می­توان مجموعة آنها را در قالب دو گروه «سازه­های زبانی» و «سازه­های موسیقایی» جای داد. تکرار، ارجاع، هم­آیی، هم­معنایی، تضاد، جایگزینی و شمول معنایی، از تمهیدات مربوط به سازه­های زبانی، و وزن، قافیه، ردیف، تجنیس، ر...

غزل نئوکلاسیک ـ که با ظهور شعر نو، در شعر کلاسیک ایران ایجاد شد ـ یکی از جریان­های شعری معاصر محسوب می­شود که تا امروز همچنان پویا و مورد توجّه است. هدف سرایندگان پیشگام آن، همگام ساختن قالب سنّتی غزل با اقتضائات روز بود. این جریان شعری از امکاناتی که شعر نو به شعر فارسی، در سطوح بیان، زبان و عناصر ادبی افزوده، بهره برده و خود نیز ابعادی نوین در غزل ایجاد کرده است؛ از آن جمله می­توان به تلفیق ادب...

منزوی از مبتکران اصلی غزل نو است که ضمن در نظر داشتن ارزش ها، قابلیت ها و ویژگی های برجسته و منحصر به فرد شعر کلاسیک، اشعار خود را به بسیاری از ظرافت ها، تکنیک ها و ویژگی های مطرح در شعر نو آراسته است. وی در سرودن غزل های خود از شگردها و نوآوری هایی بهره گرفته که سبب تمایز با غزلِ غزل سُرایان سنّتی و پیدایش شیوه ای تازه در غزل شده است. در این مقاله به بررسی نوآوری ها و ویژگی های خاص اشعار او پرداخ...

نیما یوشیج دیدگاه ادبی خود را بر رویکردی انتقادی به شعر کلاسیک بنیان نهاد و آرای او به صورت گسترده و گاه تناقض آمیز بر پیروانش و نسلهای بعدی نوگرایان تأثیر گذاشت . اکنون پس از گذشت نیم قرن از مرگ نیما، با توجه به ظهور نظریه های جدید و گسترش امکانات متنوّع نقد ادبی ، بازنگری دیدگاههای او و پیروانش ضروری می نماید. این مقاله بر آن است تا رویکردهای انتقادی نیما را نسبت به شعر کلاسیک در الگوی وصفی ...

امیر هوشنگ ابتهاج (سایه)، شاعری چیره ­دست و توانا و از درخشان ترین چهره های غزل سرای معاصر است. او در هر دو شیوه شعر سنّتی و شعر نیمایی طبع­آزمایی کرده است؛ بنابراین طبیعی است که غزل­سرایی او از تبحّرش در زمینۀ سرودن شعر نیمایی متأثّر شود تا جایی که در شمار یکی از بهترین سرایندگان غزل نو قرار گیرد. از سوی دیگر غزل چه سنّتی باشد چه نو، یکی از انواع شعر است و  می­توان آن را در پنج حوزۀ عاطفه، زبان، ت...

منزوی از مبتکران اصلی غزل نو است که ضمن در نظر داشتن ارزش‌ها، قابلیت‌ها و ویژگی‌های برجسته و منحصر به فرد شعر کلاسیک، اشعار خود را به بسیاری از ظرافت‌ها، تکنیک‌ها و ویژگی‌های مطرح در شعر نو آراسته است. وی در سرودن غزل‌های خود از شگردها و نوآوری‌هایی بهره گرفته که سبب تمایز با غزلِ غزل سُرایان سنّتی و پیدایش شیوه‌ای تازه در غزل شده است. در این مقاله به بررسی نوآوری‌ها و ویژگی‌های خاص اشعار او پرداخ...

روابط بینامتنی از جمله‎ی مباحث نوین ادبی است که به کشف مناسبات معنایی، سبکی، جامعه شناسانه، و سیر زمینه های شناختی و تحول آن ها در آثار ادبی می انجامد. طبق نظریه‎ی بینامتنیت هیچ متنی آزاد از متون دیگر نیست؛ متون با یکدیگر مناسباتی دارند و هر متنی با متن قبل و بعد از خود مرتبط است. موضوع مقاله‎ی پیش رو، بررسی روابط بینامتنی غزل های حافظ و هوشنگ ابتهاج (سایه) است. از میان شاعران غزل سرای معاصر هو...

غزل نئوکلاسیک ـ که با ظهور شعر نو، در شعر کلاسیک ایران ایجاد شد ـ یکی از جریان­های شعری معاصر محسوب می­شود که تا امروز همچنان پویا و مورد توجّه است. هدف سرایندگان پیشگام آن، همگام ساختن قالب سنّتی غزل با اقتضائات روز بود. این جریان شعری از امکاناتی که شعر نو به شعر فارسی، در سطوح بیان، زبان و عناصر ادبی افزوده، بهره برده و خود نیز ابعادی نوین در غزل ایجاد کرده است؛ از آن جمله می­توان به تلفیق ادب...