در این جستار با عنوان «دانش واژگان دشوار فهم قرآن» نخست از جایگاه این دانش در میان دیگر دانش هاى قرآن سخن گفته شده است. و آنگاه تعریف آن از میان تعاریف قرآن پژوهان مطرح گردیده و در ادامه، پیشینه دانش غریب القرآن تا روزگار یاران نبى اعظم(ص) پى جسته و از تلاش هاى دانشورانى چون «ابان بن تغلب»، «ابو عبیده معمر بن مثنى تیمى»، «ابو زکریا یحیى بن زیاد فراء»، «ابوبکر سجستانى» و راغب اصفهانى یاد شده است...

ابان بن تغلب (م 141 ق) از سرآمدان شاگردان مکتب اهل بیت: بود که افتخار همراهی امامان معصوم زمان خود را داشت. مهارت وی در علوم گوناگون به شخصیت او جامعیتی بخشید که هم شیعه و هم اهل سنّت را به ستایش وا داشت. ابان، معارفی ناب آموخت و هم‌زمان به پرورش و تدوین ‌‎آن‌ها ‎‌‏‏‏‏‏‎‌‏‏‏‏‏‎‌‏‏‏‏‏پرداخت. تألیفات ابان همچون انبوهی از نگاشته‌های عصر وی به دست ما نرسیده است؛ اما میان آثار موجود می‌توان محتوای آن...

غریب القرآن دانشی است،که به شرح وتبیین معانی کلماتی ازقرآن که برای عامه مخاطبین غریب ونامانوس است می پردازد.کتاب مجمع البحرین با توجه به غریب القرآن بودن آن و با توجه به واژگان قرآنی وحدیثی که در کنار هم فراهم آورده است، درخور توجه است.فخر الدین طریحی چهره ای شاخص در علم حدیث ورجال وقرآن پژوهی دارد؛ وی فقیه، محدث وعالم قرن یازدهم است.پژوهش حاضردرباره روش اوونحوه تعامل وی با اخبار وروایات در کتا...

چکیده فهم درست آیات قرآن کریم بر پایه فهم صحیح مفردات آن استوار است. برای پی بردن به معنای مفردات قرآن دو روش وجود دارد: شیوه نخست همان شیوه رایج و تقلیدی است که با مراجعه به منابعی مانند «مفردات الفاظ القرآن» راغب اصفهانی انجام می گیرد. شیوه دیگر روش اجتهادی است که در آن افراد می توانند پس از شناسایی مبانی و آگاهی از ضوابط و مراحلی خاصّ، خود به معنای دقیق واژه دست یابند. این راه از آن جهت مهمّ ...

از آن جا که واژگان زیر بنای اصلی هر کلامی را تشکیل می دهد واضح است که گام اول برای فهم مقصود سخن، دریافتن مفاهیم و مدالیل اصلی واژه ها است. این امر در مورد قرآن کریم به مراتب پررنگ تر جلوه می کند چرا که قرآن کتاب هدایت بشریت است. بهترین و استوارترین روش در فهم قرآن کریم تمسک به کلام معصومان: است؛ پیامبر اسلام6و امامان: علاوه بر تفسیر آیات، اهتمام ویژه ای به شرح و تبیین واژگان قرآن داشته اند؛ در...

در عصر نزول وحی تعداد معدودی از لغات قرآن فقط در بین خواص رواج داشت و در میان عامه مردم حجاز شایع نبود و و از آنجا که درک معنای این لغات برای همگان میسر نبود، این کلمات «غریب القرآن» نام گرفت. قدیمی ترین متن موجود در این علم، پاسخ های ابن عباس به نافع بن الازرق است که برای بیان لغات مشکل قرآن به اشعار عرب استشهاد نموده است. این مجموعه که قریب به 200 لغات قرآنی را در بر دارد، در طول زمان مورد اس...

در قرآن با واژگانی روبرو می شویم که برای دسترسی به معنای آنها نیازمند تلاش بیشتر می باشیم که از آنها به غریب القرآن یاد می شود؛ غریب القرآن از مهمترین شاخه های علم مفردات و یکی از آثار در این زمینه مسائل نافع بن ازرق از ابن عباس می باشد. این پرسش و پاسخ ها، به سبب جایگاه بالای ابن عباس، مورد توجه محققین قرار می گیرد؛ اما کمتر کسی به نقد و بررسی این پاسخ ها پرداخته است. با توجه به اینکه فقط کل...

علم تفسیر از جمله علوم قرآنی است که پیشینه ای داشته و از دیرباز مورد توجه علما و دانشمندان قرار گرفته است در واقع می توان اولین شارح قرآن را خداوند دانست زیر خداوند بلند مرتبه در بسیاری از آیات خود به تفسیر و شرح سخنان خود پرداخته است لذا محکم ترین و مطمئن ترین راه در شرح آیات ، خود قرآن است و بعد از خداوند پیامبر عظیم الشان اسلام خاتم النبین صلی الله و علیه و آله و بعد از ایشان ائمه اطهار علیه...