غارتگری های سرداران معاویه در قلمرو حکومتی حضرت علی (ع) با تهاجم ضحاک بن قیس آغاز شد و با کشتارهای بسر بن ارطاه پایان یافت. شواهد و قرائن و تحلیل مباحث نامه 36 نهج البلاغه حاکی از آن است که این نامه نمی تواند مربوط به ماجرای غارت بسر بن ارطاه در یمن در سال 40 هجری باشد. با تجزیه و تحلیل سخنان امیر مؤمنان (ع) در این نامه و مراجعه به منابع متقدم می توان دریافت که این نامه در جواب نامه عقیل و دربا...

عُمیر بن عُوَیمَر بن عمران بن الجُلَیس مشهور به بسر بن ابی ارطاه (متولد سال نهم هجری) یکی از فرماندهان خون‏آشام و بی‏رحم معاویه و از سرسپردگان امویان به شمار می‏رود که فعالیت‏های سیاسی قابل توجهی داشته است. وی نقشی چشم‏گیر در عرصه‏ی سیاسی دوران خلافت معاویه ایفا کرد. در این مقاله با ارائه‏ی تصویری کلی از جوانب مختلف زندگی بسر بن ابی ارطاه در عرصه‏ی منازعات سیاسی میان معاویه و امام علی‏علیه السلام از ...

عُمیر بن عُوَیمَر بن عمران بن الجُلَیس مشهور به بسر بن ابی ارطاه (متولد سال نهم هجری) یکی از فرماندهان خون‏آشام و بی‏رحم معاویه و از سرسپردگان امویان به شمار می‏رود که فعالیت‏های سیاسی قابل توجهی داشته است. وی نقشی چشم‏گیر در عرصه‏ی سیاسی دوران خلافت معاویه ایفا کرد. در این مقاله با ارائه‏ی تصویری کلی از جوانب مختلف زندگی بسر بن ابی ارطاه در عرصه‏ی منازعات سیاسی میان معاویه و امام علی‏علیه السلام از ...

مخنف‌بن‌سلیم ازدی یکی از یاران حضرت علی(ع) در دوران خلافت آن بزرگوار بود؛ او باوجود داشتن گرایش­های شیعی و مناصبی که در دولت علوی داشته، تبعیت همه‌جانبه نداشت. هدف از این مقاله، کنکاش این مسئله است که چرا وی در زمانی تابع امام(ع) و زمانی نیز به فرمان‌های آن حضرت بی‌اعتنا بود یا از نبردهای زمان آن حضرت اظهار نارضایتی می‌کرد. فرضیه پژوهش آن است که تضاد بین دو حس درونی مخنف‌بن‌سلیم، شامل تمایلات م...

چکیده: دوره خلافت امام علی(ع)(35-40 ه ق)شاهد پیدایش افراد و گروه های مخالف گوناگونی بود که از آغاز تا پایان آن دوره به روشهای گوناگون با ایشان به مخالفت پرداختند که سه جنگ جمل ،صفین،نهروان و جنگهای غارات از نتایج این مخالفت ها است.مخالفان علی(ع)چه کسانی بودند،آیا تغییرات رفتاری در مسیر مخالفت خود داشتند و عوامل این تغییرات چه بود؟این در حالی است که به نظر می رسد گروه های مخالف در مسیر مخالفت خ...

جنگ‌های سه‌گانه‌ای که امام علی در دوره حاکمیت کوتاه‌مدت خود بدان گرفتار شد، پس از بحران رده، عمده‌ترین آشوب‌های داخلی جامعه اسلامی به شمار می‌رفت که تبعات سنگینی را بر نظام علوی تحمیل کرد. بررسی این جنگ‌ها، از آن حیث که به مثابه‌ عمده‌ترین عامل در ناامنی اقتصادی این دوره عمل کردند، اهمیت دارد. پرسش عمده‌ای که این مقاله می‌کوشد تا به تبیین آن همت گمارد، این است که جنگ‌های داخلی تا چه میزان بر سا...

کوفه اردوگاهی نظامی بود که پس از فتح مدائن در سال هفده هجری به وسیله سعد بن ابی وقاص ساخته شد. سپس مردم از اطراف سرزمین های اسلامی به این شهر روی آوردند و کم کم از حالت اردوگاهی خارج شد و به صورت شهری مهاجرپذیر برای پیگیری فتوحات در ایران تبدیل شد. کوفه شهری نامتجانس و دارای طوایف و قبائل متعدد بود که قبیله ی واحدی به عنوان گروه حاکم در آن مطرح نبود. کوفه از یک سو همواره مرکز نهضت ها، امیدها و ...