مناظره در دو سبک خراسانی و عراقی متفاوت است.

پروین اعتصامی از شاعران پرآوازه ی معاصر ادب فارسی که در سرودن اشعار خود به سبک و سیاق پیشینیان رفته و یکی از آخرین حلقه های سلسله ی ادبیات کهن ایران است. او برای بیان افکار و مسائل اخلاقی، اجتماعی و سیاسیِ خود، اغلب اشعار خود را در قالب فابل، داستان و مناظره سروده است؛ همین امر سبب حضور عناصر نمایشی و داستانی در اشعار او شده است. در این پژوهش سعی شده تا جنبه های نمایشی اشعار او از طریق تحلیل عن...

چکیده: "مناظره شمشیر و قلم" یکی از انواع مناظرات خیالی محسوب می شود که توجه صاحبنظران را به خود جلب کرده است." شمشیر و قلم" هرکدام، نماد یکی از عناصر بسیار مهم و حیاتی در تشکیل تمامی حکومت ها به شمار می آیند. "شمشیر" نماد جنگ آوران و نظامیان و "قلم" نماد اندیشمندان و فرهیختگان. در این مقاله به بررسی ساختاری و مضمونی مناظره های شمشیر و قلم در دو زبان فارسی و عربی، نحوه ورود و خروج نویسندگان به ...

مناظره گفتمانی برای ایجاد فهم مشترک و درک متقابل توأم با اثربخشی دوجانبه است؛ از این رو، ائمه ی معصوم(ع)، به ویژه، حضرت رضا(ع) آن را به عنوان یکی از روش های آموزشی در موضوعات پرچالش علمی درخور دقت و تأمل بسیار می دانستند. هدف این مقاله تبیین روش مورد نظر بر اساس شیوه ی مناظره ای علمی امام رضا با عالمان ادیان دیگر است؛ بنا بر این، این مقاله الگوی عملی مناظره را ارایه می دهد. این مقاله که از نوع ...

آثار فارسی عبدالرّئوف فطرت بخارایی (1886-1938م) در ماوراءالنّهر از نخستین نمونه های نظم و نثر نوین فارسیِ تاجیکی در این منطقه است. مناظرۀ مدرّس بخارایی با یک نفر فرنگی در هندوستان دربارۀ مکاتب جدیده، معروف به مناظره (استانبول، 1328ق/1910م)، علاوه بر آنکه نخستین اثر منثور و روایی این نویسنده و شاعر ماوراءالنّهری است، اوّلین اثر مستقلِّ نوشته شده به زبان فارسی در ادبیّات نوینِ فارسیِ تاجیکی در این منطقه نیز...

آثار فارسی عبدالرّئوف فطرت بخارایی (1886-1938م) در ماوراءالنّهر از نخستین نمونه های نظم و نثر نوین فارسیِ تاجیکی در این منطقه است. مناظرۀ مدرّس بخارایی با یک نفر فرنگی در هندوستان دربارۀ مکاتب جدیده، معروف به مناظره (استانبول، 1328ق/1910م)، علاوه بر آنکه نخستین اثر منثور و روایی این نویسنده و شاعر ماوراءالنّهری است، اوّلین اثر مستقلِّ نوشته شده به زبان فارسی در ادبیّات نوینِ فارسیِ تاجیکی در این منطقه نیز...

حکیم فرزانه طوس در پردازش و سرایش حماسه بی همال خویش که برخی آن را داستان بلند و واحدی می دانند، از گونه های گفتاری مختلفی چون گفتگو و مناظره بهره جسته است. اگرچه مناظره های این اثر، اصلاً با گفتگوها از حیث بسامد و اسلوب قابل قیاس نیست؛ اما در این مقال برآنیم تا جایگاه و اهمیت مناظره را با تحلیل نمونه های آن در شاهنامه بررسی و تبیین کنیم.   بعد از تعریف مناظره از منظرهای گوناگون و اشاره به منشأ ...

مناظره با روش‎های صحیح در افکار  و قلب دیگران نفوذ بیشتری دارد اما مناظره با روش‎های نادرست، طرف مقابل را در عقیدة باطل خویش متعصب‎تر مى‎کند. لذا قرآن مناظره (جدال) احسن را توصیه کرده است. در این نوع مناظره که امام‎رضا (علیه‎السلام) از آن بهره گرفته‎اند، بر جنبه‎های عقلی و عاطفی و برهان تأکید شده است؛ توهین به طرف مقابل و مذمّت دین او اجازه داده نشده و از مشترکات مورد قبول ادیان، مانند توحید، نب...

حضرت امام‌رضا(ع) با افراد مختلف از جمله نمایندگان یهودیان، مسیحیان، زردتشتیان، صابئان، زنادقه و مادی‌گرایان، فرقه‌های اسلامی و افراد دیگر به مناظره پرداخته است. یکی از این مناظره‌ها، مناظره مفصل آن حضرت با متکلمان ادیان و مذاهب درباره توحید و نبوت است. این مقاله با مطالعه موردی و با هدف شناساندن اخلاق توحیدی حضرت امام‌رضا(ع) در برابر رقیبان، این مناظره را ا...