مباحث مربوط به قرآن و علوم تجربى سابقه اى هزار ساله دارد، که گاهى تحت عنوان استخراج علوم از قرآن، تفسیر علمى قرآن یا روش برداشت علمى از خوانده مى شود و در طول تاریخ تفسیر با فراز و نشیب هایى مورد توجه مفسران و دانشمندان اسلامى و حتى غیر مسلمانان بوده است. این مسأله از طرفى به تفسیر و از طرف دیگر به اعجاز علمى قرآن و از طرف سوم به علوم تجربى مرتبط است از این رو مباحث بین رشته اى و پایه اى براى م...

دوره رنسانس را آغاز توجه به علوم تجربى و تفکر انتقادى در غرب دانسته‌اند؛ اما رواج به­کارگیری روش­هاى تحقیق و دیدگاه­هاى پژوهشى در علوم مختلف به اوایل قرن بیستم برمى‌گردد. با این همه درجهان اسلام در دوره شکوه تمدن اسلامى، دانشمندان مسلمان بسیار پیش­تر از غربیان، آثار خود را با ابتنا بر روش­ها و بینش‌هاى خاص پژوهشى تألیف می­کرده­اند. در این میان محمد بن زکریاى رازى (د313/925م)، پزشک بزرگ ایرانى، ...

.

«علوم تجربى» به چه نحوى بر «تجربه» مبتنى و متکى است و چه چیزى پیوند میان آن دو را فراهم مى سازد؟ آیا استقرا بین علم و تجربه پیوند برقرار مى کند یا امرى دیگر؟ آیا تجربه قادر به «اثبات» نظریه ها مى باشد؟ اگر نمى باشد، پس چه موضعى را مى تواند در مقابل آنها اتخاذ کند؟ در فرآیند نیل به نظریه هایى که مقبول دانشمندان واقع شده اند و در حوزه ى علم وارد مى شوند، تجربه و «مشاهده» چه نقشى را بر دوش مى کشد؟...

زمینه: رویکرد ریزوماتیک به عنوان یکى از روش‌هاى مؤثر در پرورش خلاقیت مى‌تواند به عنوان یک روش مناسب در آموزش علوم تجربى مورد توجه قرار گیرد. هدف: این پژوهش به منظور توسعه الگوی آموزشی تفکر ریزوماتیک و تأثیر آن در پرورش خلاقیت دانش‌آموزان پایه ششم ابتدایی در درس علوم تجربی انجام شد. روش: پژوهش به روش شبه آزمایشی انجام شد. جامعه آمارى تمام دانش‌آموزان پسر پایه ششم ابتدایی مدارس دولتی ...

از آغاز رنسانس تا به امروز، مسیر اندیشۀ بیشتر دانشمندان  به ویژه در جهان غرب بر این تفکر که علم، خاصّه علوم تجربى، یگانه چاره بخش گرفتارى هاى انسان است، استوار بوده است. براساس این شیوه تفکر، هر پدیده و یا باورى که با ترازوى علم قابل اندازه گیرى نبود، بى اعتبار شمرده مى شد. این شیوۀ تفکر به کمرنگ شدن امور معنوى و اخلاقى و نیز هنر و شعر منجر شد. یکى از نتایج تحولات مذکور، تنهایى و سرگشتگى انسان ب...

در این نوشته نگارنده درصدد است با تشریح سرمشق ادراکى و نگرش به علوم به عنوان پدیده ها و رویدادهاى اجتماعى، وجوه تمایز و تقابل آن را با سرمشق زبانى و بهایى که نگرش ادراکى به روش شناسى و معرفت شناسى در علوم تجربى مى دهد آفتابى کند. این کار هرچند با تشریح و ایضاح لوازم نگرش نخست، تعقیب مى شود اما در عین حال سخن از مقایسه و سنجش مبادى و لوازم دو سرمشق بسیار به میان مى آید. اساس نگرش زبانى، بررسى عل...

یکى از دیدگاه هاى درون گرایانه در باب شرایط توجیه که در مقابل دیدگاه مبناگرایى عرض اندام کرده، دیدگاه اصالت همبستگى است. در این مقاله، دیدگاه یکى از معرفت شناسان معاصر، لورنس بنجور، مورد بررسى قرار مى گیرد. بنجور به معرفت شناسى باورهاى تجربى مى پردازد و مى کوشد تا با حفظ این دیدگاه که توجیه نه از باورهاى پایه ى موجود در ساختار معرفتى شخص، بلکه از خلال کل مجموعه ى اعتقادى وى بیرون مى آید، معرفت ...

از آغاز رنسانس تا به امروز، مسیر اندیشۀ بیشتر دانشمندان  به ویژه در جهان غرب بر این تفکر که علم، خاصّه علوم تجربى، یگانه چاره بخش گرفتارى هاى انسان است، استوار بوده است. براساس این شیوه تفکر، هر پدیده و یا باورى که با ترازوى علم قابل اندازه گیرى نبود، بى اعتبار شمرده مى شد. این شیوۀ تفکر به کمرنگ شدن امور معنوى و اخلاقى و نیز هنر و شعر منجر شد. یکى از نتایج تحولات مذکور، تنهایى و سرگشتگى انسان ب...