تحقق جامعه و دولت اسلامی در راستای تمدن نوین اسلامی مستلزم تولید ساختارها و سیستمهای پاسخگو به تمامی نیازهای معرفتی، قانونی و فرهنگی است؛ از این رو اسلام با داعیه تأمین کمال بشری و نیل به سعادت اخروی، باید مسیر رسیدن به این هدف را در دنیا مشخص و تدوین بکند؛ در این راستا علم دینی با اتکا بر گزارههای وحیانی خطاناپذیر، ظرفیت تولید سیستمهای دینی را برای ما فراهم کرده که با روش صحیح استخراج و استنطا...

واقعه «انقلاب فرهنگی در دانشگاه­ها» (1359)، به­عنوان پیامد ضروری و گریزناپذیر انقلاب اسلامی، به مباحثات گسترده و اتخاذ سیاست­گذاری­های متنوعی در حیطه های آموزشی، مدیریتی و فرهنگی نظام آموزش عالی دامن زد. مقاله حاضر با شناسایی صورت بندی گفتمانی حاکم بر این واقعه، نشان می­دهد که در آستانه انقلاب اسلامی، خواست همه­گیری در بین طیف­های مختلف نخبگان سیاسی و فرهنگی برای تحول در ساختار علمی و نظام آموز...

با ظهور انقلاب مبتنی بر اسلام و شکل گیری حکومت دینیِ برآمده از مردم، گفتمان تمدنی ایرانی و اسلامی در قالب تمدن نوین برخاسته و آمیخته از این دو تمدن احیا شد و ایران انقلاب اسلامی، در عمل به احیاگر فرهنگ و تمدن اسلامی و ایرانی تبدیل گردید. این مقاله بر این موضوع تأکید دارد که ایران انقلاب اسلامی، قطعاً یکی از نیروهای تعیین کننده و تأثیرگذار در این حوزه تمدنی بوده و در احیا و پیشبرد آن در عصر جدید ن...

با ظهور انقلاب مبتنی بر اسلام و شکل‌گیری حکومت دینیِ برآمده از مردم، گفتمان تمدنی ایرانی و اسلامی در قالب تمدن نوین برخاسته و آمیخته از این دو تمدن احیا شد و ایران انقلاب اسلامی، در عمل به احیاگر فرهنگ و تمدن اسلامی و ایرانی تبدیل گردید. این مقاله بر این موضوع تأکید دارد که ایران انقلاب اسلامی، قطعاً یکی از نیروهای تعیین‌کننده و تأثیرگذار در این حوزه تمدنی بوده و در احیا و پیشبرد آن در عصر جدید ن...

امروزه پیشرفت های سریع در عرصه ی علم و فناوری موجب تحولات شگرفی در جهان شده است. این امر تا بدان جا پیش میرود که تفاوت در نحوه ی سیاستگذاری علم و فناوری در کشورها باعث بروز تحولات متفاوت در کشورها می شود. الگوهای سیاستگذاری علم و فناوری مسیر حرکت برنامه های علم و فناوری برای رسیدن به اهداف یک جامعه را مشخص می کنند. انقلاب اسلامی ایران گشاینده فصلی نو در تحول تاریخ بود. فصلی که نوید از ایجاد تم...

این مقاله از دو بخش اصلی تشکیل شده است: در بخش نخست با اشاره به تعریف ها و مفاهیم اصلی مانند تمدن و طبقه بندی دانشی مطلوب، جایگاه دانش کلام در این طبقه بندی و ظرفیت های دانش کلام در مطالعات تمدنی نشان داده می شود. ظرفیت کلام در دو قلمروِ تبیین رویکرد تمدنی از دین و نیز ارائه دستگاه مند و جامع از آموزه های دینی خلاصه شده است. در این مورد به صورت استقرایی می توان به مباحث هستی شناسی، معرفت شناسی، ...

هدف این پژوهش ، بررسی آن‌دسته از مفاهیم و ابعاد الهیات تمدنی در اندیشه‌ی مالک بن‌نبی است که به نواندیشی و بازسازی اندیشه‌ی سیاسی به‌معنای عام و کلی آن - و نه به مفهوم دولت‌سازی - بینجامد. روش این پژوهش توصیفی-تحلیلی است. یافته‌ها نشان می‌دهند که هدف بن‌نبی، درک درست ریشه‌ها و علل فروپاشی تمدنی اسلامی و اصلاح و نوسازی آن است. درک و فهم بن‌نبی از چالش‌های واقعی و ریشه‌های آن‌ها در جهان اسلام متفا...

بسیاری از اندیشمندان و شخصیت های علمی و فکری جهان، بر این عقیده اند که رهبری معظم انقلاب اسلامی، حضرت آیت الله خامنه ای، پیش از آنکه رهبر سیاسی یک کشور اسلامی باشد، یک شخصیت علمی برجسته در جهان اسلام و عرصه بین الملل است. در میان موضوعات و مسائل فکری جمهوری اسلامی ایران و فراتر از آن مسائل جهان اسلام، اندیشه ها و دیدگاه های ایشان در موضوع تمدن نوین اسلامی، از جایگاه ویژه ای برخوردار است. در این...

طبقه بندی علوم از دیرباز مورد توجه فیلسوفان و دانشمندان بوده و اندیش وران و بزرگان علم و دین در این باره ابراز نظرها کرده اند. طبقه بندی علوم امروزه یکی از معضلات بزرگ مطالعات اسلامی است، در گذشتۀ تاریخی و تمدنی ما، دانشمندان و فیلسوفان مسلمان دربارۀ طبقه بندی علوم اظهارنظر کرده اند، ولی اکنون با توجه به تحول علوم و مسایل جدید، با چالش هایی در مسیر نظام طبقه بندی دانش روبه رو شده ایم که بررسی آ...