محمد عقیلی خراسانی پزشک و حکیم نامدار ایرانی است در اواخر قرن 12 و اوایل قرن 13 می زیسته است. ذخائر التراکیب یا قرابادین کبیر، مخزن الأدویه و تذکره اولی النهی، خلاصه الحکمه و معالجات کتابهایی هستند که از عقیلی به جا مانده است. کتاب معالجات عقیلی مجموعه ای است که در آن طبقه بندی جامع بیماریها از دیدگاه طب سنتی ایران به همراه روشهای درمانی مجرب بیان گردیده است. بر این اساس هدف از این مطالعه بررسی...

مقدمه: اهمیت تغذیه‌ی نوزاد با شیر مادر واقعیتی است که رهنمودهای طب سنّتی و نیز علم نوین تأکید و توجه خاصی بدان دارد. این اهمیّت تا بدانجاست که حکمای بزرگی چون شیخ الرئیس ابوعلی‌سینا، مباحثی چند را به تفسیر و توضیح این مهم و نیز تدابیر لازم پیش، در حین و پس از تولد نوزاد؛ ارایه نموده‌اند. در بحث حاضر، نگاه منابعی چون قانون در طب شیخ الرئیس ابوعلی‌سینا، ذخیره‌ی خوارزمشاهی حکیم سید اسماعیل جرجانی، خ...

مقدمه: اهمیت تغذیه ی نوزاد با شیر مادر واقعیتی است که رهنمودهای طب سنّتی و نیز علم نوین تأکید و توجه خاصی بدان دارد. این اهمیّت تا بدانجاست که حکمای بزرگی چون شیخ الرئیس ابوعلی سینا، مباحثی چند را به تفسیر و توضیح این مهم و نیز تدابیر لازم پیش، در حین و پس از تولد نوزاد؛ ارایه نموده اند. در بحث حاضر، نگاه منابعی چون قانون در طب شیخ الرئیس ابوعلی سینا، ذخیره ی خوارزمشاهی حکیم سید اسماعیل جرجانی، خ...

محمد عقیلی خراسانی پزشک و حکیم نامدار ایرانی است در اواخر قرن 12 و اوایل قرن 13 می زیسته است. ذخائر التراکیب یا قرابادین کبیر، مخزن الأدویه و تذکره اولی النهی، خلاصه الحکمه و معالجات کتابهایی هستند که از عقیلی به جا مانده است. کتاب معالجات عقیلی مجموعه ای است که در آن طبقه بندی جامع بیماریها از دیدگاه طب سنتی ایران به همراه روشهای درمانی مجرب بیان گردیده است. بر این اساس هدف از این مطالعه بررسی...

مقدمه و هدف:هرچند تاریخ پزشکی ایران شاهد ظهور تعداد زیادی از اطباء و حکیمان برجسته و اخلاقی بوده اما تأثیرپذیری حکیم عقیلی از تعالیم اسلامی، ابتکارات طبی نشأت گرفته از اعتقادات مذهبی و جامعیت کتاب مجمع­الجوامع ایشان از علل اصلی شکل­گیری این پژوهش با هدف تبیین دیدگاه­های اسلامی حکیم عقیلی در مجمع­الجوامع است تا شاید پاسخگوی نیاز جامعه اسلامی در راستای معرفی الگوهای عملی باشد. <...

«ادویه جدیده» اصطلاحی است که عقیلی خراسانی در وصف تعدادی از مفردات کتاب های دارویی خود به کار برده است. وی این اصطلاح را به داروهایی اطلاق نموده است که در طب سنّتی سابقه ی مصرف نداشته و از خارج وارد می شدهاند. پژوهش پیرامون «ادویه جدیده» اگرچه دارای ارزش تاریخی است (مثلاً چگونگی تجارت داروها در گذشته)، در عین حال نشان دهنده ی رویکرد اطبای سنّتی در مواجهه با پزشکی و داروسازی غربی نیز می باشد. در ای...

سابقه و هدف: قرابادین از جمله دانش‌های بسیار مهم در زمینه طب سنتی به شمار می‌آید. چرا که حاوی تجارب ارزنده پیشینیان درباره داروسازی و کابرد داروهاست. در این مقاله از  میان نسخ خطی فراوانی که در مورد علم پزشکی‌، به‌ویژه قرابادین نوشته شده است، به معرفی یکی از مهم‌ترین کتاب‌های عهد صفوی به نام  «قرابادین معصومی» اثر معصوم بن کریم‌الدین شوشتری شیرازی می‌پردازیم.تا تجارب ارزنده نویسنده را در این با...

یکی از اصول بنیادین در طب سنتی ایرانی، رعایت موازین اخلاقی در این حرفه ی مقدس است که در کلام و آثار بنیانگذاران این مکتب طبی می توان بارها این تأکید را مشاهده کرد. یکی از این منابع غنی، کتاب گران سنگ «خلاصه الحکمه» تألیف دانشمند فرزانه ی ایران زمین، حکیم سید محمد حسین عقیلی خراسانی شیرازی است که نگارش آن به بیش از دو قرن پیش بازمی گردد و در این مطالعه ی توصیفی و کتابخانه ای، به بررسی آن می پردا...

مرکب به عنوان یکی از مهم ترین ملزومات خلق آثار کاغذی تاریخی، گاه خود می تواند عاملی آسیب رسان برای این آثار قلمداد شود. مرکب آهن- مازو نیز به عنوان یکی از انواع مرکب، به دلیل وجود اسیدها و یون های آهن با گذشت زمان آسیب های جبران ناپذیری بر تکیه گاه وارد می کند. از این رو پایدارسازی آن می تواند گامی موثر در پیشگیری از تخریب آثار کاغذی باشد. در این زمینه ویژگی های ذکر شده پیرامون افزودن عصاره ی گ...

تغییرات کاربری اراضی یکی از فاکتورهای مهم در تغییر جریان هیدرولوژیک، فرسایش حوزه و انهدام تنوع زیستی می باشد. لذا می توان با اطلاع از روند تغییرات کاربری اراضی در راستای هدایت اکوسیستم به سمت تعادل قدم برداشت. این مطالعه با هدف تجزیه و تحلیل تغییرات کاربری اراضی منطقه گتوند عقیلی در دهه اخیر با استفاده از تصاویر ماهواره ای موجود منطقه انجام گرفته است. در این تحقیق به منظور بررسی تغییرات منطقه ا...