در برخی ادبیات دینی، احادیث و روایاتی مشاهده می شود که دربردارنده ی این معناست که زنان به لحاظ قوای عقلانی ناقص بوده و نقصشان در این زمینه هم ذاتی است. این گونه از بیان به صورتی تحقیرآمیز زنان را پایین تر از مردان تعبیر می کند؛ چرا که یک متن در حضور یک تقابل گفتمانی معنا می یابد. بررسی سندی این گونه از روایات، تشکیکی جدی را به دست می دهد، اما این پژوهش با گزارشی از بررسی سندی روایات - که توسط ب...

فمینیسم به عنوان یک جنبش اجتماعی برای دفاع از حقوق زنان، یا آنچه این پنداشته شده، عموماً به مکاتب و جریان های مسلط فکری هم عصر خود متکی بوده است. موارد مشهور آن تأثیر پذیری موج اول از " لیبرالیسم" و موج دوم از " چپ جدید" است . اما موارد باریکتری هم وجود دارد که در عین اهمیت داشتن ، کمتر به چشم می آید. بورژوازی مدرن که خود متکی به ارزش های برابری و آزادی بود، حاضر نبود این ارزش ها را به حوزه زنان...

در برخی ادبیات دینی، احادیث و روایاتی مشاهده می شود که دربردارنده ی این معناست که زنان به لحاظ قوای عقلانی ناقص بوده و نقصشان در این زمینه هم ذاتی است. این گونه از بیان به صورتی تحقیرآمیز زنان را پایین تر از مردان تعبیر می کند؛ چرا که یک متن در حضور یک تقابل گفتمانی معنا می یابد. بررسی سندی این گونه از روایات، تشکیکی جدی را به دست می دهد، اما این پژوهش با گزارشی از بررسی سندی روایات - که توسط ب...

جهان بینی موجود در گفتمان غالب در فیلمهای مسعود کیمیایی در طول پنج دهه، با استفاده از رویکرد تحلیل انتقادی گفتمان، مورد تحلیل قرار داده شده است تا از این باب مشخص شود که جهان بینی موجود در این فیلمها می توانند در تحقق یک جامعه ی عقل محور ، بر اساس مفهوم جهان – زیست عقلانی شده ی هابر ماس، موثر باشند یا در جهت عکس آن عمل میکنند و این داعیه از سویی با توجه به نقش جامعه پذیری رسانه ها ( در اینجا فق...

مسئله عقلانیت علم، نیازمند بستری برای طرح چیستی عقلانیت است تا در چهارچوب مفهومی از عقلانیت، بتوان چگونگی عقلانیت ماجرای علم را به تصویر کشید. نگارنده در این مقاله تلاش می کند تا با استفاده از مفهوم عقلانیت هدف ـ وسیله نشان دهد که چگونه می توان چنین بستری را فراهم آورد. برای این کار می بایست علم را به عنوان یک فرایند در نظر بگیریم که در آن با مفروض گرفتن اهدافی، می توان عقلانیت دست یابی به این ...

پرسش اصلی این جستار آن است که بازتاب برداشت قدسی و سکولار از عقلانیت در ساحت های سه گانة جهان­دانی، جهان­داری و جهان­آرایی چگونه است؟ نگارنده با استفاده از روش تطبیقی و الگوی شناخت محور در بازشناسی این دو روایت از عقلانیت در اندیشة دو متفکر اجتماعی غربی و شرقی معتقد است: ماکس وبر در روایت سکولار از عقلانیت معیار آن را کارایی، یعنی انتخاب بهترین وسیله برای دستیابی به هدف، معرفی می کند. که در قا...

در این مقاله با تفکیک «عقلانیت عملی» از «عقلانیت علمی و شناختی» نشان داده می شود که عقلانیت شناختی، مربوط به فاعل شناخت و عالم علوم انسانی است که اعتبار خود را از اعتبار عقلانیت پارادایم های فلسفهٔ علم می گیرد. اما عقلانیت عمل که به «موضوع شناخت» علوم انسانی مربوط است، اعتبار خود را وامدار فلسفه و نظام اخلاقی است. به علاوه وظیفهٔ عقلانیت شناختی در قلمرو علوم انسانی، فهم روشمند رفتارها و کنش های آ...

اغلب فارسی زبانان وجود تفاوت های زبانی مرد و زن را تایید می کنند.اگر در زبانی عناصر بر تفاوت های جنسی مذکر و مونث دلالت دارند به زبان مربوط نیست بلکه تاثیر ارزش های فرهنگی و باور هاست بنابراین وقتی سخن از زبان زنانه به میان می آید منظور گفتار زنانه است.گفتار زنانه در آثار نویسندگان زن ایرانی از جمله(سووشون)سیمین دانشور قابل تامل است.لذا پژوهشگران ایرانی رمان سووشون را اولین رمان مطرح ایرانی به ...

سفره های نذری، گونه ای از آیین های اسلامی- ایرانی است که صرفاً در میان زنان و توسط آنها و عموماً در فضاهای خانگی و در برخی موارد خاص نیز در مسجد، حسینیه، و امامزاده ها برگزار می شدند. سفره های نذری، بنا بر یک نذر توسط کسی که بانی نامیده می شود شروع و توسط جماعت آیینی اجرایی می شوند. آنچه اهمیت دارد مسئله محوری نسبت این سفره ها با ساختارهای اجتماعی مسلط و مقوله عاملیت زنانه است. برای پاسخ دادن به ...

 ما  براساس ادبیات تحقیقی که در زیبایی و آرایش صورت وجود دارد کار خود را در مورد زنان آغاز کردیم. رویکرد نظری بودریار در خصوص جامعه مصرفی را بکار گرفته‌ایم و با استفاده از روش "مصاحبه گروه متمرکز" کسانی را که به مصرف لوازم آرایشی و کالای بدن می‌پردازند، مورد تحقیق قرار داده ایم. بر این اساس همان طوری که بودریار در جامعه مصرفی آن را مطرح می‌کند ما می‌بینیم که زنان همراه با رواج ...