در پی تحولات دو قرن اخیر و فروپاشی امپراطوری عثمانی ، جریان عربی با تاکید بر مفاهیم عربیت و نژاد در جوامع عربی مطرح شد و طرفداران این جریان سعی در ارائه دلایلی در تحکیم پایه های مشروعیت حکومت امویان و توجیه عملکرد ایشان داشتند. طرفداری جریان ناسیونالیسم عرب از مشروعیت امویان بدان جهت بود که در حکومت اموی نگرش های قومی نژادی مورد توجه حاکمان بود و امویان جزء معدود سلسله هایی هستند که بر مفهوم عر...

اثری که در پیش رو است، تلاشی است در جهت پرداختن به مکتب ها و رهیافت های تاریخ نگاران معاصر عرب که در حوزه معرفی و نقد منبع و روش شناسی قرار می گیرد. سه نویسنده معاصر عرب یعنی عباس محمود العقاد از مصر، و یوسف العش از سوریه، و جواد علی از عراق، مورخانی هستند که در این رساله سعی شده است تا بعضی از آثار ایشان که مربوط به تاریخ اسلام هستند، مورد نقد و بررسی قرار گیرند. هدف از این رساله ارایه شمایی ا...

دو تن از ناقدان مشهور کشور مصر ، «عباس محمود العقاد» و «احمد زکی ابوشادی» هستند که از ویژگی های بارز و برجسته این دو، داشتن دو صفت برجسته ادبی یعنی شاعری و نقادی است. این دو ناقد و شاعر برجسته ، تقریباً در نیمه دوم قرن نوزدهم و نیمه اول قرن بیستم میلادی در اوج حوادث و وقایع سیاسی ، اجتماعی ، فرهنگی و ادبی می زیستند. دو جریان ادبی و نقد بزرگ در این دوره پا به عرصه وجود گذاشت ، یکی مدرسه «الدیوا...

چکیده ادبیات در طول زمان ارتباط زیادی با زندگی داشته است، و ارتباط ادب حدیث با اجتماع نسبت به قبل بیشتر شده است. عباس محمود عقاد یکی از مشهورترین ادبای معاصر مصر می باشد. ایمان و اعتقاد به دین نقش زیادی در آثار وی به ویژه آثار نثریش داشته است. وی تالیفات زیادی دارد وحجم آثار نثریش بسیار زیادتر از آثار شعریش است. او یکی از پرچم داران فکر وادب در زبان عربی است، وی از سردمداران جماعت دیوان است، و...

عشق و محبت دو مروارید اعجازگر زندگی موجودات کره ی خاکی اند. به گونه ای که تحقق و عدم تحقق آن تحولات متعددی را در پی دارد. رمان « سار? »ی عباس محمود العقاد تجسم زمینی این حقیقت در قالب دو شخصیت اصلی « همام » و « سار? » می باشد. حقیقتی که آلوده به شک و تردید شده و در اثر بدبینی از بین می رود. نوشتار پیش رو در قالب چهار فصل به نقد و بررسی سبک عقاد در این رمان پرداخته است. در فصل اول به کلیات زندگی...

چکیده این نوشتار به تحلیل و شرح دیوان" وهج الظهیره"، یکی از دیوان های عباس محمود العقاد می پردازد و از این طریق به شناخت بُن مایه های فکری و روانی شاعر دست می یابد. نگارنده با مطالعه ی رویکردها و دیدگاه های نوین در عرصه تحلیل زبان شعری و ادبی، در این جُستار در پی آن است که بگوید: " با تعمق و تأمل در زبان شعری، می توان به شخصیت گوینده آن پی برد". بدین ترتیب با بررسی زبان شعری دیوان «وهج الظهیره»...

در اواخر قرن هیجدهم و اوایل قرن نوزدهم میلادی، نوعی نیاز معنوی، فردی و اجتماعی دست به دست هم داد و مکتب رمانتیسم را بوجود آورد. اساس این مکتب، بر تخیل فردی و خلاقیت بر اساس تخیل بود و در واقع عکس العملی بود در برابر مکتب کلاسیسم. این مکتب ادبی نوظهور به سرعت توانست ادبیّات ملل دیگر جهان را هم تحت تأثیر قرار دهد. مشرق زمین به ویژه کشورهای عربی نیز در پی گسترش ارتباطات با غرب، میزبان این مکتب فکری...

کتاب " الرحلات الخیالیه فی الشعر العربی الحدیث"، اثر محمد الصالح السلیمان است که در سال 1999 در دیرالزور به چاپ رسید. از جمله موضوعات مورد بررسی در این کتاب می توان به انواع سفرنامه های خیالی، موضوعات این گونه سفرنامه ها، منابع فرهنگی و ادبی و علمی و دینی آن و انگیزه ی شاعران در روی آوری به نگارش این گونه سفرنامه ها اشاره کرد. وی در این اثر به بررسی سفرنامه های خیالی چندین شاعر از جمله معلوف،...

اذا تصفحنا تاریخ امة بعد امة نواجه عباقرة صنعوا تاریخ امتهم بل زادوا علیه سطوراً ذهبیة یبقی مع القرون تنیر الطریق للاجیال القادمة . فعباس محمود عقاد عبقری کانت بدایته فی ارض أسوان بجنوب وادی الکنایة اجتمع له ما لم یجتمع لغیرة من المواهب و الملکات و الهمة العالیة ، و الدأب المتصل . تبوأ مکانة عالیة فی النهضة الادبیة الحدیثة . فهذه المقالة الموجزة تنظر عابرة الی حیاته المضیئة و شخصیته القویة و جوا...