حسینعلی عطار بیدگلی از شخصیت های گمنام معاصر کاشان است که زندگی نامه ای به خط خود بر جای نهاده است. وی این زندگی نامۀ خود نوشت را به سال 1341 قمری در نوش آباد نوشته و به کوتاهی، از نسب، پیشه، گرایش مذهبی و گرفتاری ها و حوادث غم انگیز دوران زندگی خود که یکی از مهم ترین دوره های تاریخی مربوط به کاشان معاصر است، سخن گفته و از برخی حوادث مانند غائلۀ ماشاالله خان کاشی و سیل ویرانگر نوش آباد به سال 1...

حسینعلی عطار بیدگلی از شخصیت‌های گمنام معاصر کاشان است که زندگی‌نامه‌ای به خط خود بر جای نهاده است. وی این زندگی‌نامۀ خود‌‌نوشت را به سال 1341 قمری در نوش‌آباد نوشته و به کوتاهی، از نسب، پیشه، گرایش مذهبی و گرفتاری‌ها و حوادث غم‌انگیز دوران زندگی خود که یکی از مهم‌ترین دوره‌های تاریخی مربوط به کاشان معاصر است، سخن گفته و از برخی حوادث مانند غائلۀ ماشاالله خان کاشی و سیل ویرانگر نوش‌آباد به سال ...

صباحی بیدگلی از پیش آهنگان و شاعران پرآوازۀ سبک دورۀ بازگشت ادبی است و در میان شاعران این سبک، رتبتی ممتاز دارد. او در سرودن انواع شعر (غزل، قصیده، ترکیب بند، مثنوی و...) طبع خود را آزموده و در هر صنفِ سخن، به خوبی از عهدۀ ادای آن برآمده است. صباحی در غزلیاتِ شیرین و لطیف خود، به سخن سعدی و حافظ توجه دارد و در قصیده، کار قصیده سرایان بزرگ قرن پنجم و ششم سرمشق اوست. او توانسته است با به کارگیری ان...

در نوشتۀ پیش رو به تلاش شیخ عبدالعلی موبد بیدگلی، از نویسندگان و آزادی‌خوهان دوران مشروطه، در تصحیح چاپ شاهنامۀ معروف به شاهنامۀ امیربهادری پرداخته شده است. پس از توضیحاتی کوتاه دربارۀ ویژگی‌های این چاپ شاهنامه و مقایسۀ آن با دیگر چاپ‌های پیشین، به شیفتگی موبد به فرهنگ ایران باستان و کتاب شاهنامۀ فردوسی اشاره شده است. نقش موبد را در چاپ این شاهنامه می‌توان در نظارت بر کار چاپ، تنظیم بخش ملحقات،...

خاورشناسان اروپایی از نیمۀ دوم سدۀ هجدهم میلادی به ترجمه و تصحیح آثار عطار پرداختند. فون اشتوئمر در آلمان این کار را آغاز کرد. پس از او، در اواخر قرن هجدهم و اوایل قرن نوزدهم، سیلوستر دوساسی با ترجمۀ فرانسوی پندنامه و منطق‌الطیر، در معرفی عطار به غرب مؤثر بود. ادوارد فیتز جرالد با خواندن مقدمه‌ای که گارسن دوتاسی بر ترجمۀ فرانسوی منطق‌الطیر نوشته بود با عطار آشنا شد و ...

شیخ عبدالعلی موبد بیدگلی از چهره‌های اثرگذار فرهنگی سیاسی یکصد ساله اخیر ایران است، شهرت این شاعر و ادیب دانشمند در تاریخ مشروطیت ایران بیشتر به علت مبارزات و مجاهدتهای او در روسیه در دوره استبداد صغیر است. وی توانست با تبلیغات خود علیه محمدعلی شاه و انتشار سخنرانی‌هایش در مطبوعات روسی و انگلیسی توجه اندیشمندان و سیاستمداران را به اختناق حاکم در ایران در آن دوره سیاه جلب نماید. این نوشته مروری ...

جستجو در آراء معرفت شناسیک متفکرین اسلامی حکایت از آن دارد که شناخت آدمی از سه راه امکان پذیر است: ۱- معرفت حسی ۲- معرفت عقلی ۳- معرفت شهودی. صوفیه معرفت شهودی را بالاتر از دو سطح دیگر می دانند. متکلمین اسلامی از واژه ای مشابه سود می جویند که به، اصطلاح معرفت در نزد صوفیه بسیار نزدیک است. این اصطلاح، «الهام» نام دارد. آیا می توان ادعا کرد عطار نیشابوری به عنوان یک صوفی، صاحب نظریه معرفت شناختی ...

ریاض العارفین و منهاج السالکین کتابی است به نظم و نثر در تعلیم اخلاق و عرفان شیعی. صاحب کتاب در اثر خود به شکلی آشکار، تحت تاثیر آثاری نظیر کیمیای سعادت و مرصاد العباد بوده و برای رواج کتابش در بین شیعیان، آن را به آیات و نیز احادیث ائمه معصومین (ع) آراسته است. سبک این کتاب، همان سبک معمول در روزگار صفوی است. ریاض شامل هشت روضه است و هر روضه زیر فصلهایی با عنوانِ : نهر ، چشمه سار جدول و رشحه دارد.

درویش محمد، معروف به میرزا محمد اردبیلی بیدگلی و متخلص به محقق از علما، عرفا و شاعران سدۀ یازدهم هجری است. از وی چهار رساله و یک کتاب موسوم به ریاض العارفین و منهاج السالکین بر جای مانده است؛ تذکره الذاکرین یکی از این رساله هاست که پیش از کتاب یادشده نوشته شده است. از این رساله دو نسخه موجود است: یکی در کتابخانۀ مدرسۀ نمازی خوی و دیگری در کتابخانۀ مدرسه سلطانی کاشان. رسالۀ تذکره الذاکرین ـ به ر...

مثنوی پندنامه ازجمله آثار فراوانی است که به‌نادرست به عطار نیشابوری نسبت داده‌اند؛ منظومه‌ای که هنوز هم انتساب آن به عطار در میان برخی منتقدان ادبی با تردید همراه است. این مقاله به مطالعۀ سبک‌شناختی پندنامه ازنظر ساختار، زبان، محتوا و مقایسۀ آن با منظومه‌های قطعی و مسلّم عطار می‌پردازد. نتایج پژوهش نشان می‌دهد انتساب پندنامه به عطار نیشابوری نادرست است؛ زیرا این اثر از هر سه جنبۀ سبک‌شناختی یادش...