یتناول هذا البحث شخصیهَ الشاعر الأصفهانی، فضلاً عن دراسه نماذج شعریه له، إیضاحاً لقیمه أشعاره من الناحیه الفنیه و إتجاهه العفیف فی معالجه هذا الجانب الشعری المتمیز. أبوبکر محمد بن داود الأصفهانی، المعروف بالظاهری (297-255 هـ.ق /910-869 م)، عاش فی العصر العباسی الثانی. کان من أکابر علماء عصره و فقهائهم و أذکیائهم لعلوه فی رتبه الادب، و تصرفه فی اللغه و تفننه فیها و قدرته علی القضاء و الافتاء، و ا...

واژه ی «وصیّت» که صورت عربی آن «وصیّه» و جمع آن «وصایا» است، اسم مصدری است برگرفته شده از «وصّی، یوصِی، توصیه» به معنی «عَهد» است. وصیّت در اصطلاح، خواستن انجام کاری از وصِیّ، بعد از غیبت وصیّت کننده و یا پس از مرگ او است. سنت وصیت نامه نویسی فنی از فنون خطابه است که در طول تاریخ اسلام به چشم می خورد چنان که در عصر دوم عباسی نیز موردتوجه خلفا بود. با توجه به این که وصیت نامه نویسی جز لاینفکی از بافت فره...

چکیده در عصر دوم عباسی (232-334ق)، به ویژه ایام خلافت مقتدر (295-320ق) با پدیده ای به نام قهرمانگی مواجه می شویم. قهرمانه عنوان زنانی بود که واسطه ی حرم با دربار خلفا بودند و وظایف مختلفی به آنان محول می شد. سلطه ی ترکان بر امور مختلف خلافت، ماهیت فردی و ضعف روز افزون مقتدر از یک طرف و کشاکش قدرت بین عوامل مختلف خلافت از طرف دیگر باعث گردید، آنان(قهرمانه ها) با بهره گیری از این شرایط به اعمال ...

کتاب «عبقریه الشریف الرضی» تألیف نویسنده ی مصری دکتر «زکی مبارک» از جمله مهمترین کتاب هایی است که پیرامون شخصیت «سید رضی» نگاشته شده است. این کتاب حاوی دیدگاه های نویسنده در مورد شخصیت سید رضی از جنبه ی علمی و ادبی و آشکار ساختن نبوغ پنهان او در این دو زمینه است و نقاط مبهم بسیاری را که در مورد این شخصیت بزرگ وجود دارد، روشن می سازد، و بدین جهت که این کتاب، تاکنون به زبان فارسی ترجمه نشده، ترجم...

با روی کار آمدن بنی عباس و حضور ایرانیان در ساختار اداری حکومت آنان،  شالودۀ  یک جنبش فراگیر فرهنگی- ادبی، پی­ریزی شد. در عصر نوسازی ادبی سنت های ادبی، اجتماعی و آثار فکر ایرانی در رأس فرهنگ­هایی قرار دارد که در زبان و فرهنگ عربی تأثیرگذار است. تجلّی و ظهور سنّت و فرهنگ ایرانی در شعر شاعرانی همچون «ابونواس» در عصر عباسی اول و «ابن رومی» و «ابن معتز» در عصر عباسی دوم به گونه­ای است که در تاریخ نقط...

به‎رغم آنکه اطلاعات و آگاهی‎های ما از حرمسرا در عصر عباسی بسیار اندک است و نیز حضور زنان مسلمان در عرصه های گوناگون سیاسی، اجتماعی و فرهنگی تا پیش از عصر دوم عباسی، چندان که باید نظام‎مند نیست، در عصر دوم عباسی (232 - 334 ق)، به‎ویژه ایام خلافت مقتدربالله (295 - 320 ق)، با پدیده‎ای به نام قهرمانگی مواجه می‎شویم. قهرمانه عنوان زنانی بود که واسطۀ حرم با دربار خلفا بودند و بسته به توانایی و نفوذشا...

به‎رغم آنکه اطلاعات و آگاهی‎های ما از حرمسرا در عصر عباسی بسیار اندک است و نیز حضور زنان مسلمان در عرصه‌‌های گوناگون سیاسی، اجتماعی و فرهنگی تا پیش از عصر دوم عباسی، چندان که باید نظام‎مند نیست، در عصر دوم عباسی (232 - 334 ق)، به‎ویژه ایام خلافت مقتدربالله (295 - 320 ق)، با پدیده‎ای به نام قهرمانگی مواجه می‎شویم. قهرمانه عنوان زنانی بود که واسطۀ حرم با دربار خلفا بودند و بسته به توانایی و نفوذش...

در عصر اموی پنج حزب عمده فعالیت داشتندکه عبارتند از: شیعه، خوارج، زبیریان، مرجئه و حزب اموی. برخی از این احزاب فعالیتشان راکم و بیش در عصر عباسی پی گرفتند. اما احزابی هستندکه در عصر عباسی سر بر آوردند. این گروهها در عصر اموی یا وجود خارجی نداشتند و یا از فعالیت چندانی برخو ردار نبو دند, از جمله این احزابند: حزب عباسی، شعو بیگری، زندقه، معتزله. چنانکه علمای احزاب عصر عباسی با یکدیگر در ستیز فره...

عصر عباسی، محل تلاقی فرهنگ های مختلف و تحول های ژرف فرهنگی و ادبی و هنری است. شعر عربی نیز در این دوره، به ویژه از منظر محتوا، دگرگون شد و شاعران نیز نقش های اجتماعی گوناگون را پذیرفتند. با توجه به جایگاه زنان در تحول های اجتماعی عصر عباسی، این نوشتار می کوشد با روش وصفی ـ تحلیلی شخصیت زن را در سروده های چهار شاعر منتخب عصر اوّل و دوم عباسی، یعنی: عباس بن اَحنف (103ـ192ق)، ابوالعتاهیه (130ـ211ق)،...

   با روی کار آمدن بنی عباس و حضور ایرانیان در ساختار اداری حکومت آنان،  شالودۀ  یک جنبش فراگیر فرهنگی- ادبی، پی­ریزی شد. در عصر نوسازی ادبی سنت‌های ادبی، اجتماعی و آثار فکر ایرانی در رأس فرهنگ­هایی قرار دارد که در زبان و فرهنگ عربی تأثیرگذار است. تجلّی و ظهور سنّت و فرهنگ ایرانی در شعر شاعرانی همچون «ابونواس» در عصر عباسی اول و «ابن رومی» و «ابن معتز» در عصر عباسی دوم به گونه­ای است که در تاریخ ...